Εξηγούμαι, όχι για να μην παρεξηγούμαι, αλλά για να με αντιληφθείτε! Θα κλείσουμε σχεδόν δεκαετία που η πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου καθορίζεται από ή περιστρέφεται γύρω από τον όρο ‘Μνημόνιο’. Το περιεχόμενό του διευρύνθηκε, προέκυψαν επιθετικοί προσδιορισμοί – απαξιωτικοί, φυσικά, τουλάχιστον για όσο διάστημα ο Σύριζα βρίσκονταν στην αντιπολίτευση. Πάνω σε αυτόν το διαχωρισμό, ‘Μνημονιακοί’ απέναντι στους ‘Αντι-Μνημονιακούς’, έγιναν όλες οι προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, ακόμη, ως μη όφειλε, και οι τοπικές εκλογές το 2014. Σύμφωνα με το τότε – σήμερα έχει ευτυχώς ξεθωριάσει – αφήγημα της Αριστεράς προέκυψε μνημονιακή διοίκηση (Καμίνης) στην Αθήνα και (Μπουτάρης) στη Θεσσαλονίκη, ενώ η περιφέρεια Αττικής απέκτησε αντιμνημονιακή διοίκηση (Δούρου). Ο συλλογισμός ήταν έωλος και αφελής διότι αγνοόυσε την ιδιαιτερότητα των τοπικών εκλογών· ο ίδιος ψηφοφόρος να επέλεξε Καμίνη στο Δήμο και Δούρου στην Περιφέρεια. Ή πολλοί ψηφοφόροι ήταν σχιζοφρενείς ή η ανάλυση έπασχε. Επιλέγω το δεύτερο.
Ο πολιτικός χρόνος έκτοτε υπήρξε πυκνός. Ο Σύριζα «ρευστοποίησε» σε εκλογικά ποσοστά την αντιμνημονιακή ρητορική και τον άκρατο λαϊκισμό και έφτασε, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, στη διακυβέρνηση της χώρας. Τα Μνημόνια – με ό,τι αυτά συνεπάγονταν για τους πολίτες – που υπέγραψαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, έφεραν το Σύριζα στην εξουσία. Αν δεν υπήρχε αυτό το πρόσφορο έδαφος ο Σύριζα δεν θα είχε καταφέρει να ανέλθει τώρα και τόσο άμεσα στην πολυπόθητη εξουσία. Ευτυχώς δηλαδή που ο Γιωργος Παπανδρέου έκανε την αρχή και έθεσε τη χώρα υπό τον έλεγχο του ΔΝΤ πριν από μερικά χρόνια. Ο Σύριζα ως κόμμα αλλά και τα κυβερνητικά στελέχη οφείλουν ευγνωμοσύνη στις μνημονιακές πολιτικές που ακολουθήθηκαν μέχρι….
Μέχρι που η κυβέρνηση αντιλήφθηκε ότι η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη και οδυνηρή από όσο την φαντάζονταν (επιλέγω το ήπιο σενάριο, αυτό που θέλει τον Σύριζα να είχε υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές του λόγω έλειψης εμπειρίας και γνώσης) και προσαρμόστηκε, μνημονιακά, σε αυτήν. Τώρα οι ρόλοι έχουν αλλάξει. Ο Σύριζα είναι ενα μνημονιακό κόμμα εκ των πραγμάτων. Η αντιμνημονιακή ρητορική στο πολιτικό σκηνικό έχει λησμονηθεί ή περιοριστεί στις αυτάρεσκες οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, στο ΚΚΕ και τη Χρυσή Αυγή (που αποτελούν ξεχωριστές και ευδιάκριτες περιπτώσεις).
Ακόμη περισσότερο, φαίνεται πως τα Μνημόνια που έφεραν το Σύριζα στην εξουσία θα γίνουν και η βασική αιτία της διαφαινόμενης πτώσης του. Οι συμφωνίες με τους θεσμούς ανακυκλώνουν τη λιτότητα και την κρίση και ο Σύριζα, ως κυβέρνηση, μοιάζει ανήμπορος να την αντισταθμίσει με άλλα μέτρα.
Ποιο λαϊκό ή αρχαίο γνωμικό περιγράφει καλύτερα την κατάσταση; ‘Μηδένα προ του τέλους μακάριζε’; ‘Έξω από το χορό πολλά τραγούδια ακούγονται’; ‘Ποτέ μη λες ποτέ’; Επιλέξτε!
Κώστας Μουράτης
