Στην Ευρώπη τα προβλήματα των σχέσεων ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής,ανάπτυξης και κοινωνικού κράτους προβάλουν ως πρωτεύον πεδίο αντιπαράθεσης των πολιτικών δυνάμεων. Πεδίο πολιτικής ηγεμονίας.
Η κυρίαρχη στην Ευρωζώνη αντίληψη περί λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης κατάφερε καίρια πλήγματα στο χαρακτήρα του Κοινωνικού Κράτους και,αναδραστικά,στις ίδιες τις οικονομίες των ισχυρών της Ένωσης οι οποίες, παρότι ωφελούνται από τον ακριβό δανεισμό προς τις ελλειμματικές οικονομίες,βλέπουν τις εξαγωγές τους να συρρικνώνονται δραματικά λόγω της καταρρέουσας ζήτησης στις υπόλοιπες.
Φανερά αμήχανο το διευθυντήριο επαγγέλλεται «καλύτερες μέρες στον ορίζοντα».Νεοφιλελεύθερη στάχτη στα μάτια και πονηρή παρηγοριά καθώς πράγματι ορίζοντας είναι μια νοητή γραμμή που όσο την πλησιάζεις τόσο απομακρύνεται.
Στη Ευρωπαϊκή Αριστερά επαφίεται πλέον η ανάδειξη μιας άλλης ποιότητας ανάπτυξης,πέραν της ποσοτικής ανάπτυξης των Δεικτών,πέραν ακόμα και της απλής Αναδιανομής Πλούτου.
Ο όρος growth στα διεθνή οικονομικά αναφέρεται στην αύξηση της πραγματικής παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών σε μία οικονομία.Ως δείκτης αυτής της ανάπτυξης ορίζεται ο μακροχρόνιος μέσος ποσοστιαίος ρυθμός αύξησης του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προιόντος.
Για την σύγχρονη Αριστερά ανάπτυξη σημαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό.Δεν αρκούν οι διακυμάνσεις των δεικτών ή του όγκου της οικονομίας.Ενδιαφέρει ο βαθμός και ο ρυθμός διάχυσης της θετικής οικονομικής απόδοσης μέσα στο κοινωνικό σώμα.Και όχι μόνον ως αναδιανομή του πλούτου,αλλά ως λειτουργική ενσωμάτωση των οικονομικών δράσεων στην κοινωνική πλέον ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Η κοινωνική συνοχή είναι έννοια ταυτόσημη με την κοινωνική συμμετοχή στην αναπτυξιακή διαδικασία.
Βιώσιμη ανάπτυξη δεν νοείται χωρίς κοινωνική συνοχή. Κοινωνική συνοχή δεν εμπεδώνεται χωρίς ένα διαρκές και αυτο-χρηματοδοτούμενο πλαίσιο μέτρων στήριξης της κοινωνικής πολιτικής σε όλα τα επίπεδα:- διαβίωση,απασχόληση,συμμετοχή στην παραγωγή πολιτισμού και πολιτικής,επικοινωνία κ.ο.κ.
Και,αντιστρόφως,οι αναγκαίοι πόροι της κοινωνικής πολιτικής δε διασφαλίζονται χωρίς βιώσιμη ανάπτυξη.
Σφαιρική σχέση.
Με τούτη τη στόχευση η Αριστερά θα αναγκασθεί να επανενεργοποιήσει τους μηχανισμούς ελέγχου της ασυδοσίας των hedge funds,του ασύδοτου τοξικού τζόγου που όχι μόνο δεν οδήγησε στην ανάπτυξη και ευημερία των λαών,όπως επαγγέλθηκαν οι οπαδοί της Σχολής του Σικάγου,αλλά αντιθέτως απλώς απογείωσε τις αποδοχές των managers, διέρρηξε παντού την κοινωνική συνοχή και οδήγησε στην εξαθλίωση περισσότερες κοινωνικές ομάδες.
Η επαγγελία της υπερανάπτυξης των μεγεθών της Αγοράς μέσα από την «προσωρινή»περιθωριοποίηση των 2/3 της κοινωνίας και η υπόσχεση πως τα ίδια τα μεγέθη της αγοράς,η δυναμική της αγοράς θα συμπαρασύρουν εν καιρώ ολόκληρη την κοινωνία στην ανάπτυξη αποδείχθηκε επαγγελία ανεδαφική,κοινωνικά ασύμβατη και καταστροφική.
Ο «λαϊκός καπιταλισμός»των μονεταριστών,με τη συνδρομή της υπερπροσφοράς των τραπεζών σε πιστωτικές κάρτες, εύκολα στεγαστικά δάνεια,παντός τύπου καταναλωτικά δάνεια,σε λίγα μόλις χρόνια,απεκάλυψε το μέγεθος της αγυρτείας.Δεκάδες εκατομμύρια άστεγες οικογένειες μετά τις κατασχέσεις στις ΗΠΑ και άλλα τόσα εκατομμύρια «κόκκινα δάνεια»στην Ευρώπη.Αναδιανομή πλούτου αλλά ανάποδα. Από τους πολλούς νεόπτωχους στους λίγους νεόπλουτους.
Θριαμβικό φινάλε της νεοφιλελεύθερης επαγγελίας.
Και ιστορική δικαίωση της ρυθμιστικής παρουσίας του κράτους και του λελογισμένου ελέγχου των δυνάμεων της αγοράς ως προϋποθέσεων κοινωνικής συνοχής και ισορροπίας.
Αποτολμώντας ένα άλμα στην αισιόδοξη εκδοχή και σε περίπτωση αλλαγής των συσχετισμών της Ευρωζώνης ποιον χαρακτήρα κοινωνικού κράτους οραματίζονται οι κοινωνιο-κεντρικές δυνάμεις;
Εάν όντως παρήλθε η εποχή των κοινωνικών παροχών,η Ευρωπαϊκή Αριστερά οφείλει να σχεδιάσει εγκαίρως και να διασφαλίσει την εποχή των κοινωνικών ευκαιριών.Την ευχέρεια δηλαδή των πολιτών στην αξιοπρεπή απασχόληση,εξωστρεφή επιχειρηματικότητα,αναλογική χρηματοδότηση,συμμετοχή στη συνολική ανάπτυξη και στις αποδόσεις.
Με την διασπορά των ευκαιριών η ανάπτυξη αποκτά σταθερές και διαρκείς κοινωνικές αναφορές (διάχυση) και διασφαλίζει θεαματική απόδοση νέων θέσεων απασχόλησης και τους αναγκαίους πόρους,έτσι ώστε η κοινωνική πολιτική να μην ευτελίζεται σε μέτρα περιστασιακής κρατικής ελεημοσύνης αλλά να παρέχει στους πολίτες πεδία διαδραστικής αλληλεγγύης και διαρκούς ενεργού συμμετοχής στο κοινωνικό και οικονομικό έργο.
