Έλλειψη βιταμίνης D έχουν περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, ενώ στην Ελλάδα η έλλειψή της παρατηρείται στο 50% του πληθυσμού κάθε ηλικίαςκαι στους ηλικιωμένους το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάσει και το 80%.
Μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, δείχνουν ότι η έλλειψη βιταμίνης D ενδέχεται να προδιαθέτει ή να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για παθήσεις, όπως ο διαβήτης τύπου 1 και 2, οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, αλλά και για καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Οι επιστήμονες αποδίδουν τα υψηλά ποσοστά έλλειψης βιταμίνης D στην ανεπαρκή ή μη σωστή έκθεση στον ήλιο και στη χρήση αντηλιακών. Αναφέρουν μάλιστα, ότι ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 10, μπλοκάρει σε ποσοστό 90% το επίπεδο της βιταμίνης D. Ωστόσο, δεν έχουν καταλήξει, προς το παρόν, στο ποια ακριβώς είναι η επαρκής ποσότητα βιταμίνης D που θα εξασφαλίζει, όχι μόνο την υγεία των οστών και των δοντιών, αλλά θα προστατεύει και από την εμφάνιση άλλων παθήσεων που ενδέχεται να συσχετίζονται με την ανεπάρκειά της.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν κατά τη διάρκεια της Μεσογειακής Συνάντησης Ειδικών, με θέμα τη βιταμίνη D, την οποία διοργάνωσε στην Θεσσαλονίκη η Α΄ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ.
«Ενώ γνωρίζουμε ότι κύρια δράση της βιταμίνης D είναι να βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου, έτσι ώστε να δομεί σωστά οστά και δόντια, με πολλές μελέτες που έγιναν τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι είναι και ορμόνη, διότι το μεγαλύτερο ποσοστό της (80-90%) συντίθεται από το δέρμα με την επίδραση του ήλιου και ένα μικρό ποσοστό 10-20% το παίρνουμε ως βιταμίνη από τα τρόφιμα, κυρίως από τα λιπαρά ψάρια, από τα αυγά και τα δημητριακά.
Το αντικείμενο της ημερίδας είναι οι εξωσκελετικές επιδράσεις της βιταμίνης D οι οποίες είναι πολύ σημαντικές και μελετώνται τα τελευταία χρόνια. Φαίνεται ότι πράγματι η βιταμίνη D έχει να κάνει με την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2, αλλά επίσης και με τις νευροεκφυλιστικές παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και γενικότερα στις καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Η έλλειψη της βιταμίνης D προδιαθέτει ή δημιουργεί παράγοντες κινδύνου σε αυτές τις παθήσεις και αυτό προκύπτει από πολλές μελέτες των τελευταίων χρόνων και μάλιστα οι αναφορές στη βιβλιογραφία συνεχώς αυξάνονται» ανέφερε στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο καθηγητής Παθολογίας και διευθυντής της Α΄ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής του ΑΧΕΠΑ, Παντελής Ζεμπεκάκης, επισημαίνοντας, παράλληλα, ότι στην Ελλάδα το 50% του γενικού πληθυσμού, κάθε ηλικίας, έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D.
Που οφείλεται η έλλειψη της βιταμίνης D
Η επίκουρη καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας Διαβητολογίας στο ΑΠΘ, Καλλιόπη Κώτσα, εξηγώντας τα υψηλά ποσοστά ανεπάρκειας βιταμίνης D στην Ελλάδα ανέφερε: «Υπάρχει μεγάλη έλλειψη βιταμίνης D και αυτό αφορά όλες τις ηλικίες. Μάλιστα, σε κάποιες μελέτες που έκανε και το δικό μας τμήμα, φάνηκε ότι στους ηλικιωμένους το ποσοστό μπορεί να φτάνει και το 80%. Είναι περίεργο σε μια χώρα με τέτοια ηλιοφάνεια. Από ό,τι φαίνεται μάλλον, ο ήλιος δεν επαρκεί, γιατί χρησιμοποιώντας αντηλιακά μπλοκάρουμε την παραγωγή βιταμίνης D και δεν αφήνουμε το δέρμα να κάνει τη δουλειά του».
Εξάλλου, ο επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Cerrahpasa, της Κωνσταντινούπολης, Ερντίντς Ντουρσούν (Erdinc Dursun), ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι το 80% της βιταμίνης D συντίθεται με τη βοήθεια του ήλιου, ενώ το 20% προσλαμβάνεται από τη διατροφή.
Επικαλούμενος τη διεθνή βιβλιογραφία, σχετικά με τους λόγους της ανεπάρκειάς της επισήμανε τα εξής: «Θα πρέπει να ορίσουμε σωστά τι σημαίνει έκθεση στον ήλιο, γιατί σήμερα οι άνθρωποι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν το σύνολό της, σε κλειστούς χώρους. Όταν εκτιθέμεθα στον ήλιο χρησιμοποιούμε συνήθως αντηλιακό και εξ όσων γνωρίζω, ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 10 μπλοκάρει σε ποσοστό 90% το επίπεδο της βιταμίνης D. Επομένως, τη βιταμίνη D που νομίζουμε ότι θα συνθέσει ο οργανισμός μας κάνοντας ηλιοθεραπεία στις διακοπές μας, στην πραγματικότητα δεν την συνθέτει. Επιπλέον, η σύνθεση της βιταμίνης D δεν γίνεται σε κάθε ώρα της ηλιοφάνειας. Θα πρέπει η έκθεση να γίνεται όταν οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν κάθετα, δηλαδή κατά τις μεσημβρινές ώρες».
Αγγέλα Φωτοπούλου
