Είπε ή όχι ο Σωκράτης την πολύ γνωστή φράση: “Εν οίδα ότι ουδέν οίδα”; – Ο Λεωνίδας Εκιντζόγλου έχει την απάντηση
Όχι δεν το είπε.
Το ρητό που αποδίδεται στον Σωκράτη δεν υπάρχει στα κείμενα του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα που ήταν οι -ας το πούμε έτσι- οι επίσημοι βιογράφοι του. Υπάρχει κάτι παρόμοιο σε ένα κείμενο του Ολυμπιόδωρου το οποίο όμως έρχεται από μια χρονικά απομακρυσμένη εποχή, από το 6μΧ από ένα κείμενο με τίτλο ‘Αλκιβιάδης’. Εκεί ο Σωκράτης εμφανίζεται να λέει: “Εγώ μέν γάρ οὐδέν οἶδα πλήν ἓν μόνον, τό διδόναι λόγους καί λαμβάνειν, τουτέστι τήν διαλεκτικήν.”
Βέβαια το σκηνικό για να ειπωθεί η φράση υπήρχε και ήταν ένα γεγονός που συνέβη πραγματικά. Είχε γυρίσει ένας Αθηναίος από το μαντείο των Δελφών και είπε στην αγορά πως ρώτησε εκεί τον Απόλλωνα ποιος ήταν ο πιο σοφός άνθρωπος που ζούσε στην Αθήνα. Ο Θεός του απάντησε “Ο Σωκράτης!” Όταν το άκουσε αυτό τότε ο Σωκράτης αντί να χαρεί στεναχωρήθηκε πάρα πολύ γιατί πίστεψε ότι ο Θεός τον εμπαίζει. Πήγε και κλείστηκε για πολλές ημέρες στο σπίτι του και σκεφτόταν. Και κάποτε βγήκε και πήγε στην Αγορά. Να σας πω τους είπε τι εννοούσε πραγματικά ο θεός. Δεν εννοούσε ότι εγώ είμαι καλύτερος από τους άλλους σοφούς που έχουμε στην πόλη. Εννοούσε ότι εγώ είμαι ο ΜΟΝΟΣ που έχω συναίσθηση της ασημαντότητας μου. Που ξέρω πως στην πραγματικότητα όλα αυτά που ξέρω δεν είναι τίποτε.
Λεωνίδας Εκιντζόγλου
