Μια αρκετά ενδιαφέρουσα φωτογραφία χωρίς να δείχνει όμορφα τοπία. Μια πινακίδα μας ενημερώνει για την ανέγερση του νέου Γυμνασίου Καστοριάς, ενός ογκώδους και άχαρου κτιρίου που σήμερα στεγάζει το 1ο Δημοτικό Σχολείο.
Δίπλα στην πινακίδα βλέπουμε λείψανα του εσωτερικού τείχους της βυζαντινής Καστοριάς, κατασκευή μάλλον του 11ου-12ου αι., που υπάρχουν ακόμη και σήμερα.
Στο βάθος διακρίνεται το ιστορικό νεοκλασικό γυμνάσιο της πόλης, κτίσμα του 1914, που κατεδαφίστηκε άδοξα, ενώ μπροστά του το σύμβολο της πόλης, η μικρή εκκλησία της Παναγίας Κουμπελίδικης, κτίσμα του 10ου αι. το οποίο είχε καλύτερη τύχη από όλα τα προαναφερθέντα και σώζεται μέχρι σήμερα, αναστυλωμένο και κλειδαμπαρωμένο.
Βρισκόμαστε μάλλον αρκετά κοντά στο 1970, αλλά πριν από το 1971, όταν κατεδαφίστηκε το παλιό γυμνάσιο της πόλης. Μια κατεδάφιση για την οποία σήμερα όλοι ανεξαιρέτως δυσανασχετούν, αλλά αν διαβάσει κανείς τις εφημερίδες της εποχής θα δει πως δεν άνοιξε ρουθούνι τότε. Το καθεστώς της Επταετίας το κατεδάφισε χωρίς καμία διαφωνία των πολιτών. Το νέο ερχόταν με φόρα και έπρεπε να γκρεμίσει τα παλιόσπιτα.
Μια πόλη που δεν φέρθηκε ίσως όπως θα έπρεπε στα μνημεία της, όταν η αντιπαροχή της χτύπησε την πόρτα, χάνοντας αρκετά το παραδοσιακό της ύφος και τη μοναδική ευκαιρία να αποκομίζει εσαεί οικονομικά οφέλη, όπως πολλές ευρωπαϊκές μεσαιωνικές πόλεις που μετά τον Β’ Παγκ. Πόλεμο ανακατασκεύασαν ολόκληρα ιστορικά κέντρα που είχαν βομβαρδιστεί.
Μια πόλη σε ένα πτωχευμένο κράτος, όπου ακόμη υπάρχουν λαϊκίστικες φωνές που μιλούν για σωρούς από πέτρες, παλιόσπιτα, τούρκικους αχυρώνες και αλλόθρησκα μνημεία. Μια πόλη που περιμένει ακόμη ανθρώπους με όραμα, αφού τους εκδίωξε ήδη στο εξωτερικό ή τις μεγάλες πόλεις.
Τελικά, η φωτογραφία ήταν ενδιαφέρουσα επειδή προκαλεί τέτοιες σκέψεις (φωτ. Νικ. Μουτσόπουλος).
