Το 2017 ήταν μία ταραγμένη χρονιά που ξεκίνησε με την εγκατάσταση του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και σημαδεύτηκε από σειρά εκλογικών αναμετρήσεων που μετέβαλαν το ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο. Η ευρωπαϊκή ειδησεογραφική ιστοσελίδα Politico ανακηρύσσει τους νικητές και τους χαμένους της χρονιάς που φεύγει.
Οι νικητές
Ο 40χρονος Εμανουέλ Μακρόν κέρδισε το διπλό εκλογικό του στοίχημα να κατακτήσει το Μέγαρο των Ηλυσίων και να οδηγήσει το νεοσύστατο κόμμα του στην εξασφάλιση της απόλυτης πλειοψηφίας στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση καταλαμβάνοντας εξ απήνης την γαλλική και την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ. Στην Ευρώπη, διεκδικεί ηγετικό ρόλο στη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ στη Γαλλία, όπου φιλοδοξεί να φέρει εις πέρας ένα τολμηρό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, η δημοφιλία του αρχίζει να ανακάμπτει.
Σεμπάστιαν Κουρτς
Στα 31 του χρόνια κατέλαβε την ηγεσία του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος και κέρδισε τις εκλογές βασιζόμενος σε μία αντιμεταναστευτική, εθνικιστική πλατφόρμα. Εξασφαλίζοντας κυβερνητική συνεργασία με το ακροδεξιό Κόμμα των Ελευθέρων έγινε καγκελάριος. Ο φιλόδοξος νεαρός ηγέτης της Αυστρίας θέλει να απαλλάξει τη χώρα του από τον ρόλο του δορυφόρου της Γερμανίας.
Αντρέι Μπάμπις
Ο δισεκατομμυριούχος, λαϊκιστής νέος πρωθυπουργός της Τσεχίας κέρδισε τις εκλογές επικεφαλής του κόμματος ANO το οποίο ίδρυσε με λάβαρο την αντιμετώπιση της κυβερνητικής διαφθοράς. Ο ίδιος κατηγορήθηκε για απάτη με ευρωπαϊκές επιδοτήσεις ύψους 2 εκατομμυρίων ευρώ.
Ο 63χρονος Μπάμπις, ιδρυτής του κολοσσού Agrofert, που άλλοι αποκαλούν «τσέχο Τραμπ» και άλλοι «τσέχο Μπερλουσκόνι», είναι εξαιρετικά επικριτικός απέναντι στην ευρωζώνη και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θεωρεί πως πλήττουν την εθνική κυριαρχία της Τσεχίας, αλλά δεν είναι και υποστηρικτής του Czechxit . «Τα κράτη πρέπει να τα κυβερνούν οι ηγέτες τους, οι πρόεδροί τους, οι πρωθυπουργοί τους, όχι ο Γιούνκερ. Δεν θέλω να υπάρξει περαιτέρω ολοκλήρωση» της ΕΕ», έχει δηλώσει.
Λίο Βάραντκαρ
Νέος, gay και ιρλανδο-ινδικής καταγωγής, ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βάραντκαρ δεν έχει ποτέ αντιμετωπίσει μία εκλογική μάχη ως υποψήφιος για την πρωθυπουργία. Οι επιτυχημένοι του ελιγμοί στη διαδικασία του Brexit τοποθέτησαν την Ιρλανδία στο επίκεντρο των σκληρών διαπραγματεύσεων ΕΕ-Βρετανίας, λίγες εβδομάδες αφού έχασε τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησής του, θύμα σκανδάλου διαρροών και απέφυγε πρόταση μομφής του αντιπολιτευτικού κόμματος Fianna Fail , στο οποίο βασίζεται για κοινοβουλευτική υποστήριξη.
Σεσίλια Μάλμστρομ
Με τις φιλοδοξίες του Ηνωμένου Βασιλείου περί «Παγκόσμιας Βρετανίας» να μπαίνουν στο ράφι έως το τέλος της όποιας μεταβατικής συμφωνίας για το Brexit, και τις ΗΠΑ να αποσύρονται με ταχείς ρυθμούς από τις διαπραγματεύσεις και τις συμφωνίες του παγκόσμιου εμπορίου, το ρόλο του παγκόσμιου ηγέτη στο εμπόριο ανέλαβε η αρμόδια Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οριστικοποίησε τις μεγάλες συμφωνίες με τον Καναδά και την Ιαπωνία, είναι κοντά στην υπογραφή της μεγαλύτερης ποτέ συμφωνίας με το εμπορικό μπλοκ της Λατινικής Αμερικής, γνωστού ως Mercosur, ενώ θα ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία το 2018.
Ντόναλντ Τραμπ
Οι αντίπαλοί του έβαλαν τα δυνατά τους την πρώτη χρονιά της προεδρίας του. Ο Ρόμπερτ Μιούλερ, ο ειδικός εισαγγελέας σφίγγει τον κλοιό γύρω από τους έμπιστούς του και τα ποσοστά της δημοτικότητάς του είναι χαμηλά. Όμως μέσα από όλες αυτές τις δυσκολίες ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί την εμπιστοσύνη της βάσης του, κάνοντας μια συλλογή από διορισμούς συντηρητικών στο δικαστικό σώμα και κυριαρχώντας στις ειδήσεις με τέτοια συνέπεια που κανένας πρόεδρος του σύγχρονου κόσμου δεν είχε μέχρι σήμερα.
Οι χαμένοι
Κάρλες Πουτζντεμόν
Βρέθηκε σε απόσταση αναπνοής από την νίκη, αλλά δεν την γεύτηκε. Ο Κάρλες Πουτζντεμόνκατάφερε από επαρχιακός δημοσιογράφος να ανέλθει στην προεδρία της Καταλονίας και να βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής ολόκληρου του κόσμου στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου ως συνιστώσα μιας καταδικασμένης σε αποτυχία προσπάθειας να κηρυχθεί η ανεξαρτησία της Καταλονίας από την Ισπανία. Μπορεί οι σκηνές βίας στα εκλογικά τμήματα να συγκλόνισαν τον κόσμο, αλλά η Μαδρίτη κατάφερε να εξασφαλίσει ότι τα αποτελέσματά τους δεν θα μπορούσαν να επαληθευτούν. Μπορεί επίσης να τα πήγε καλά στις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές, που έγιναν αφού έχασε τη θέση του και έφυγε στις Βρυξέλλες, αλλά καθώς το 2017 φτάνει στο τέλος του, ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί αν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα του.
Μαριάνο Ραχόι
Μπορεί οι περιφερειακές εκλογές στην Καταλονία να μην ανέδειξαν καθαρά κάποιον νικητή, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ποιος ήταν καθαρά ο χαμένος: ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος είναι μάλιστα τριπλά χαμένος. Όχι μόνον έχασε το στοίχημα που έβαλε αποτυγχάνοντας να δώσει ένα τέλος στο πρόβλημα με την Καταλονία με τις πρόωρες εκλογές, αυτές χάρισαν στους αυτονομιστές άλλη μια απόλυτη πλειοψηφία και επίσης το κόμμα που πήρε τις περισσότερες ψήφους ήταν το αντίπαλό του στον χώρο της κεντροδεξιάς, το Ciudadanos. Την ίδια ώρα, το δικό του, το Λαϊκό Κόμμα, υπέστη σοβαρό πλήγμα, με τους βουλευτές του να μειώνονται από 11 σε μόλις 3 στο τοπικό κοινοβούλιο.
Τερέζα Μέι
Από πού να ξεκινήσει κανείς…Ποτέ πριν δεν σπαταλήθηκε τέτοιο πολιτικό κεφάλαιο με τόσο λίγες κακές αποφάσεις, θα μπορούσε να σχολιάσει κάποιος κυνικός αναφορικά με την πρωθυπουργία της Μέι. Η βρετανίδα ηγέτις υποσχέθηκε μια «ισχυρή και σταθερή» κυβέρνηση, ωστόσο μόνο αυτό δεν κατάφερε. Οι διαπραγματευτές της ΕΕ για το Brexit βρίσκονται μονίμως ένα βήμα πιο μπροστά. Το υπουργικό της συμβούλιο εμπλέκεται κάθε εβδομάδα σε δημόσιες αψιμαχίες. Για την πολιτική της επιβίωση, η Μέι στηρίζεται στις ψήφους του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας, που είναι ένας ακριβός και αναξιόπιστος σύμμαχος. Ενώ ολοκλήρωσε τη χρονιά με επαίνους από τους Ευρωπαίους εταίρους της που κατάφερε να επιβιώσει από όλα αυτά, οι περισσότεροι θα έλεγαν ότι το 2018 μπορεί να είναι μόνο καλύτερο για τη Μέι σε σχέση με φέτος.
Άνγκελα Μέρκελ
Η φιλελεύθερη εναλλακτική στον Τραμπ, το μπακάπ του ελεύθερου κόσμου, η βασίλισσα της Ευρώπης, Πρόσωπο της Χρονιάς του Time. Αυτοί είναι λίγοι μόνον από τους τιμητικούς τίτλους που έχουν αποδώσει στην καγκελάριο της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ. Όμως η αγάπη που της έδειξαν οι ψηφοφόροι στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν ήταν τόσο μεγάλη. Το κόμμα της βγήκε πρώτο, αλλά με δραματική μείωση των ψήφων που συγκέντρωσε, κάτι το οποίο την άφησε να παλεύει για τον σχηματισμό ενός μεγάλου συνασπισμού με τους διστακτικούς Σοσιαλδημοκράτες. Η Μέρκελ πηγαίνει τώρα κούτσα-κούτσα με ρυθμούς υπηρεσιακής κυβέρνησης προς το τέλος του 2017.
Μάρτιν Σουλτς
Ο Σουλτς ξεκίνησε τη χρονιά ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Καθώς διαισθάνθηκε μεγαλύτερες πολιτικές ευκαιρίες στην πατρίδα του, τη Γερμανία, ο πρώην ιδιοκτήτης βιβλιοπωλείου που έγινε ηγέτης των Σοσιαλιστών εγκατέλειψε τις Βρυξέλλες και ανέλαβε να οδηγήσει το κόμμα του στις εθνικές εκλογές, απέναντι στην Άνγκελα Μέρκελ. Ύστερα από ένα σύντομο ‘μήνα του μέλιτος’ με τους ψηφοφόρους, ο Σουλτς πέτυχε το χειρότερο ποτέ αποτέλεσμα για το κόμμα του σε εθνικές εκλογές. Μπορεί ίσως να βγάλει ένα λαγό από το καπέλο του κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού στη Γερμανία τους επόμενους μήνες, αλλά το 2017, η δυναμική του κινείτο μόνο προς μία κατεύθυνση: πτωτικά.
Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη
Ουσιαστικά, μιλάμε για τη Σλοβακία. Αλλά το μικρό κεντροευρωπαϊκό κράτος είναι το τέλειο παράδειγμα του πώς τα νεότερα μέλη της ΕΕ είδαν τις προοπτικές τους να μειώνονται καθώς ο γαλλογερμανικός άξονας ήρθε να γεμίσει το κενό που δημιούργησε το Brexit και ο αυξανόμενος εθνικισμός στην περιοχή οδήγησε σε αιτήματα για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων (βλέπε Ανατολική και Δυτική). Η Μπρατισλάβα έθεσε υποψηφιότητα για να φιλοξενήσει τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, μόνο και μόνο για να την περάσει το Άμστερνταμ στη σχετική διαδικασία. Στη συνέχεια, ο υπουργός Οικονομικών της, ο Πέτερ Κάζιμιρ, αποφάσισε να ρίξει το γάντι στη μάχη για την προεδρία του Eurogroup μόνο και μόνο για να του επιστραφεί.
