Σε πολύνεκρες μάχες ενεπλάκησαν ξανά ο τουρκικός στρατός και σύμμαχοί του με κούρδους μαχητές στη βόρεια Συρία τη Δευτέρα, τρίτη ημέρα της εφόδου των δυνάμεων της Άγκυρας που ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διαμηνύει ότι θα συνεχιστεί. Η επιχείρηση, που βαπτίστηκε «Κλάδος Ελαίας», εξαπολύθηκε το Σάββατο από τον τουρκικό στρατό σε συνεργασία με φιλοτούρκους σύρους αντάρτες. Σκοπός της είναι να εκδιωχθεί η συριακή κουρδική οργάνωση Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), την οποία η Άγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκρατική», από την περιοχή Αφρίν, η οποία γειτονεύει με την Τουρκία.
Η επιχείρηση θορύβησε πολλές χώρες. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασε χθες βράδυ, κατόπιν αιτήματος της Γαλλίας, προκειμένου να συζητήσει για την κλιμάκωση της έντασης στη Συρία, χώρα που σπαράσσεται από έναν εξαιρετικά περίπλοκο πόλεμο από το 2011. Εκφράστηκε «ανησυχία» και διατυπώθηκαν εκκλήσεις για «αυτοσυγκράτηση», αλλά δεν υπήρξε καταδίκη της τουρκικής επιχείρησης ούτε κοινή ανακοίνωση. Η αμερικανίδα πρεσβεύτρια στα Ηνωμένα Έθνη Νίκι Χέιλι ήταν απούσα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε την «έντονη ανησυχία της», όπως και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, που τηλεφώνησε χθες στον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου για να του επιστήσει την προσοχή στον κίνδυνο για τους αμάχους. «Δεν θα γίνει ούτε βήμα πίσω στην Αφρίν», διατράνωσε νωρίτερα χθες ο Ερντογάν, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι η επιχείρηση διεξάγεται με τη «συμφωνία» της Μόσχας. Η Ρωσία είναι σύμμαχος-κλειδί του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ κι έχει επέμβει στον πόλεμο από το 2015.
Στην πόλη Αφρίν, 18 χιλιόμετρα από το μέτωπο, οι κάτοικοι φτιάχνουν καταφύγια σε υπόγεια σπιτιών κι έκαναν την εμφάνισή τους ουρές μπροστά σε αρτοποιεία, σύμφωνα με έναν δημοσιογράφο που συνεργάζεται με το Γαλλικό Πρακτορείο. Οι κάτοικοι της πόλης αυτής προμηθεύονται τρόφιμα και φάρμακα και φτιάχνουν στοκ στα καταφύγια.
Τουλάχιστον 54 αντιμαχόμενοι, ανάμεσά τους 26 κούρδοι αντάρτες και 19 σύροι αντάρτες που πρόσκεινται στην Άγκυρα, έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της εφόδου, ενώ μέσα σε αυτές τις τρεις ημέρες έχουν επίσης χάσει τη ζωή τους 22 άμαχοι, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η Άγκυρα διέψευσε κατηγορηματικά ότι σκοτώθηκαν άμαχοι κι έκανε λόγο περί «προπαγάνδας» των YPG. Εξάλλου, ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε τη Δευτέρα τον θάνατο ενός τούρκου στρατιωτικού. Πρόκειται για την πρώτη απώλεια της Τουρκίας στην επιχείρηση.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας τούρκοι στρατιωτικοί και σύροι αντάρτες προσκείμενοι στην Άγκυρα εξαπέλυσαν νέα επίθεση εναντίον των YPG από την πόλη Άζαζ, περίπου είκοσι χιλιόμετρα ανατολικά της Αφρίν, σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή.
Κατέλαβαν για σύντομο διάστημα τον λόφο Μπαρσάγια, πριν οι YPG τον ανακτήσουν, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εκατοντάδες αντάρτες με φορτηγάκια που έχουν προσαρμοσμένα στις καρότσες βαριά πολυβόλα είχαν πάρει θέσεις στο πλευρό τουρκικών τεθωρακισμένων και στρατιωτών σε αυτόν τον λόφο, σύμφωνα με έναν ανταποκριτή του Γαλλικού Πρακτορείου.
Εκτυλίσσονται «σφοδρές μάχες στα συροτουρκικά σύνορα», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας εκπρόσωπος των YPG στην Αφρίν, ο Ρεζάν Χεντού.
Όπως μετέδωσε ένας ανταποκριτής στην τουρκική πλευρά των συνόρων, περίπου δέκα άρματα μάχης και 400 ως 500 τούρκοι και άραβες μαχητές μπήκαν χθες στη Συρία.
Η Τουρκία, που απειλούσε επί μήνες ότι θα εξαπέλυε επίθεση στην Αφρίν για να εκδιώξει τις YPG, ξεκίνησε την επιχείρηση μία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ότι θα δημιουργείτο μια δύναμη 30.000 ανδρών στη βόρεια Συρία, με τη συμμετοχή των YPG. Ο Ερντογάν αντέδρασε λέγοντας ότι η χώρα του θα αναλάμβανε στρατιωτική δράση για να «σκοτώσει πριν βγει από τ’ αυγό» αυτή τη δύναμη.
Η Άγκυρα θεωρεί τις YPG τον συριακό βραχίονα του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK), που διεξάγει ανταρτοπόλεμο στο τουρκικό έδαφος από το 1984. Αλλά οι YPG υπήρξαν η αιχμή του δόρατος και η βασική συνιστώσα της αραβοκουρδικής συμμαχίας που έδρασε εναντίον του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) στη Συρία με τη συνεργασία και την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Από το Σάββατο, 170 στόχοι έχουν καταστραφεί και 11 χωριά έχουν καταληφθεί από τους αντάρτες που πρόσκεινται στην Άγκυρα, κατά δηλώσεις του τούρκου πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ που μεταδόθηκαν από τουρκικά ΜΜΕ.
Οι YPG από την πλευρά τους εντείνουν τις εκτοξεύσεις ρουκετών εναντίον τουρκικών παραμεθόριων πόλεων και κοινοτήτων, με αποτέλεσμα να έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον δύο άνθρωποι και άλλοι πενήντα να έχουν τραυματιστεί. Ένας άνθρωπος σκοτώθηκε τη Δευτέρα στην επαρχία Χατάι.
Η τουρκική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία διαβεβαιώνει ότι η επιχείρηση θα είναι σύντομα, όμως αναλυτές τονίζουν πως οι YPG διαθέτουν εμπειροπόλεμους, ικανούς μαχητές κι είχαν χρόνο να προετοιμαστούν για την επίθεση, μετά την κλιμάκωση των τουρκικών απειλών.
Οι ΗΠΑ προέτρεψαν την Άγκυρα να «δείξει αυτοσυγκράτηση» αλλά ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον αναγνώρισε το «νόμιμο δικαίωμα της Τουρκίας» να «αμυνθεί».
Σύμφωνα με κούρδους αξιωματούχους, ο αμερικανός ειδικός απεσταλμένος στον διεθνή συνασπισμό Μπρετ Μακγκέρκ βρίσκεται εδώ και δύο ημέρες στο Κομπάνι, ένα άλλο κουρδικό καντόνι στη βόρεια Συρία.
Αυτή είναι η δεύτερη τουρκική έφοδος στη βόρεια Συρία, έπειτα από εκείνη που είχε εξαπολύσει η Άγκυρα τον Αύγουστο του 2016 για να απωθήσει το ΙΚ, αλλά και για να εμποδίσει την εξάπλωση της επιρροής των κούρδων μαχητών.
Η έναρξη της επιχείρησης συνοδεύτηκε από αυστηρά μέτρα καταστολής στην Τουρκία, όπου οι διαδηλώσεις απαγορεύθηκαν. 24 άνθρωποι που βαρύνουν υποψίες πως έκαναν «προπαγάνδα» υπέρ των YPG σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης συνελήφθησαν.
ΑΠΕ
