Θυμηθείτε τον Πρώτο, Δεύτερο και Τρίτο Δρόμο προς το Σοσιαλισμό.Όλοι τους, λίγο πολύ, προϋπέθεταν κάποια λιγότερο ή περισσότερο πεφωτισμένη πολιτική πρωτοπορία που καθοδηγούσε την κοινωνία προς την συνολική απελευθέρωση.
Ο Συναινετικός Λόγος (ο οποίος χαρακτηρίστηκε στα προηγούμενα ως βιωματική κοινωνική παραγωγή «ιδεολογίας») προϋποθέτει Κοινωνική Ηγεμονία. Μέσα από αυτοδιαχειριστικές και συναινετικές αναδιατάξεις στην Οικονομία, την Πολιτική και τον Πολιτισμό
Κατ΄ουσίαν, πρόκειται για ζήτημα κοινωνικού εύρους της πολιτικής ηγεμονίας. Σε ποιούς αφορά. Σε ποιές και πόσες κοινωνικές δυνάμεις.
Ας δούμε μερικά ιστορικά παραδείγματα.
Κοινωνιοκεντρική, λ.χ.,(παρότι βραχυχρόνια) υπήρξε η εργατική κυβέρνηση που εγκαθιδρύθηκε στο Παρίσι μετά την εξέγερση τής εθνοφρουράς και τών εργατών τής πόλης το 1871. Με στοιχεία αυτο-οργάνωσης, αυτοδιαχείρισης και κοινωνικής αλληλεγγύης. Πάγωσε τα ενοίκια, μπλόκαρε τα ενέχυρα των εργατών στα ενεχυροδανειστήρια, κατήργησε τους τόκους και επέβαλε επιμήκυνση, όπως θα λέγαμε σήμερα, στην εξόφληση χρεών.
Κοινωνιοκεντρική και η δράση των αντιστασιακών οργανώσεων κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Γαλλία, την τότε Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα. Εμπειρία μιας άλλης όντως δημοκρατίας.
Κοινωνιοκεντρική φαντάζει και η εκκοσμίκευση της Προτεσταντικής Εκκλησίας. Το εύρος τού κοινωνικού της έργου.
Όμως, σε όλες τις περιπτώσεις, διακρίνει κανείς δυνάμεις που, κατά περίσταση ή κατά δόγμα, προσφέρουν κοινωνικό έργο. Και η περιστασιακή ηγεμονία εξαρτάται και η ίδια από περιστασιακούς συσχετισμούς.
Παραδείγματος χάριν πόσο επηρέασαν την αποφασιστικότητα τών Γάλλων εργατών και τής Εθνοφρουράς τού Παρισινού λαού οι οικονομικές κρίσεις τού 1857 και τού 1866 ; Πόσο καθοριστικός ήταν ο ρόλος τού Γενικού Συμβουλίου τής Πρώτης Διεθνούς, με τις συνεχείς εκκλήσεις του προς τους εργάτες τών αντιμαχόμενων χωρών;
Περιστασιακή υπήρξε και η κομματική χειραγώγηση των αντιστασιακών οργανώσεων 1940-44. Μια ενδεχόμενη αλλαγή ηγεσίας και αντιλήψεων στις ίδιες τις οργανώσεις ή στα κόμματα θα μπορούσε να διαφοροποιήσει και σε μερικές περιπτώσεις διαφοροποίησε τις προτεραιότητες.
Τέλος,ενδεχόμενη μείωση των ιδιωτικών χορηγιών προς τα εκκλησιαστικά ταμεία, θα επηρέαζε, για κάποιο μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα, το φιλανθρωπικό έργο τής Προτεσταντικής Εκκλησίας.
Σε αντίθεση με τα προηγούμενα, ο Συναινετικός Λόγος δεν περιορίζεται σε μια περιστασιακή ηγεμονία. Αγωνίζεται για, επιδιώκει και ταυτίζεται με μια διαρκή Κοινωνική Ηγεμονία, με την έννοια τής επικράτησης ενός ανθρωποκεντρικού μοντέλου συμβίωσης και αποκλεισμού τών ολοκληρωτικών εκτροπών.
Ενδιαφέρει πρωτίστως το εύρος και η θεσμική θωράκιση τής κοινωνιοκεντρικότητας.
Η αποτελεσματικότητα τής αυτοδιαχείρησης.
Η ουσιαστική αυτονομία.
Η λειτουργία τής διαδραστικότητας.
Διαδραστικότητα ως συνεκτική δύναμη τής δράσης τών κινημάτων, ως διασφάλιση αποφασιστικής και διαρκούς παρέμβασης τής ίδιας τής κοινωνίας, με συλλογικά αποδεκτούς στόχους και κοινή διαχείριση τών αποτελεσμάτων.
Περιφερειακά κοινωνικά κινήματα και πρωτοβουλίες, δυναμικές κοινότητες (για να θυμηθούμε τον “κοινοτισμό” τού Ετζιόνι) που διαδικτυώνονται, συντονίζονται και συναινετικά σχεδιάζουν και παράγουν Πολιτισμό και Πολιτική.
Αυτόνομες πολιτικές δυνάμεις, συγκροτημένες μέσα στο καμίνι τής αγωνιστικής και παραγωγικής κοινωνικής συναίνεσης.
Ιδεολογία ως βιωματική κοινωνική επαλήθευση.
Το περιστασιακό, το ταξικώς κοινωνιοκεντρικό, που ενδεχομένως μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλωτικές παρεκκλίσεις, δίνει τη θέση του στο διαρκές συλλογικό και συνολικά θεσμισμένο. Διασφαλίζοντας έτσι (ίσως) την συνολική κοινωνική διαθεσιμότητα για την κρίσιμη αναμέτρηση με τη βαρβαρότητα.
Η σύγχρονη Ευρωπαϊκή κοινωνιοκεντρική Αριστερά , μαζί με τα μέτρα κοινωνικής ανάπτυξης , ανάπτυξης δηλαδή που θα διαχέεται στο κοινωνικό σώμα, έχει μπροστά της κι ένα άλλο στοίχημα :-
να ανοιχτεί στην Κοινωνία ,για να συμβάλλει έτσι με το χρόνο και κατά το μερτικό της, στην διαμόρφωση Κοινωνικής Ηγεμονίας.
Ο φωτοδότης δρόμος των Αγίων Παθών προς την Ανάσταση τού Θεανθρώπου, αυτή η δια τού θανάτου συντριβή τού θανάτου, ας φωτίζει το δρόμο των δικών μας αγώνων για έναν καλύτερο κόσμο έμπλεον αγάπης, αδελφοσύνης και συλλογικής προκοπής.
