H έγκαιρη εκτίμηση των βλαβών της στοματικής κοιλότητας μπορεί να οδηγήσει στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση συστηματικών παθήσεων, αλλά και στην πιο σωστή και αποτελεσματική θεραπεία. Γι΄ αυτό σήμερα ο οδοντίατρος καλείται να συνεργαστεί με ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, ώστε να υπάρξει μια πολυπαραγοντική διεπιστημονική προσέγγιση του ασθενούς.
Εκδηλώσεις στο στόμα μπορεί να οδηγήσουν στη διάγνωση παθήσεων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η σιδηροπενική αναιμία (η οποία μπορεί αν είναι σύμπτωμα έλκους, αιμμοροΐδων, ή ακόμη και καρκίνου) καθώς και ρευματικά νοσήματα, όπως το σύνδρομο Αδαμαντιάδη – Behcet. Γι΄ αυτό το λόγο ο φοιτητής της Οδοντιατρικής, παράλληλα με την θεωρητική κατάρτιση, χρειάζεται και κλινική εκπαίδευση, ώστε να έχει την εμπειρία να κατευθύνει τον ασθενή σε εξετάσεις με τις οποίες μπορούν να διαγνωστούν συστηματικά νοσήματα.
Τα παραπάνω επισήμανε ο στοματολόγος, Λέκτορας του Τμήματος Οδοντιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, Απόστολος Ματιάκης, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, στο περιθώριο ημερίδας, με τίτλο: “Διατμηματική Ημερίδα Υγείας Στόματος-Interprofessional Meeting in Oral Health”. Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος “Διεθνείς πρωτοβουλίες για τη στοματική υγεία” που είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Πανεπιστημίου του Michigan και του Τμήματος Οδοντιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ και συνδιοργανώθηκε από τον κ. Ματιάκη και την επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Michigan, Κυριακή Μάρτη.
Αναφέροντας χαρακτηριστικά παραδείγματα συστηματικών παθήσεων, που έχουν εκδηλώσεις στο στόμα, ο κ. Ματιάκης, είπε: “Η περιοδοντική νόσος είναι φλεγμονή των ούλων και του ιστού που περιβάλλει τα δόντια, και την συναντούμε καθημερινά στο οδοντιατρείο. Ο σακχαρώδης διαβήτης, συν τοις άλλοις, χαρακτηρίζεται από πτώση της άμυνας του οργανισμού. Όταν ένας ασθενής ο οποίος έχει περιοδοντίτιδα, δεν αντιδρά στη θεραπεία η οποία του παρέχεται, δεν είναι αδόκιμο να του ζητήσει ο οδοντίατρος να κάνει μια εξέταση αίματος και γλυκόζης. Έτσι, ο οδοντίατρος μπορεί να είναι ο πρώτος ο οποίος θα υποψιάσει κλινικά τον ασθενή του και θα τον προσανατολίσει στη διάγνωση της νόσου αυτής.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η σιδηροπενική αναιμία η οποία χαρακτηρίζεται από ατροφική γλωσσίτιδα, ή από συγχειλίτιδα, δηλαδή έχει στοματολογικά ευρήματα. Όταν ένας ασθενής μέσης ηλικίας δηλώνει ότι τελευταία κουράζεται πάρα πολύ, έχει μια ωχροκίτρινη όψη και έχει και στοματολογικά ευρήματα που ακολουθούν την σιδηροπενία, ο οδοντίατρος μπορεί να είναι ο πρώτος ο οποίος θα επισημάνει την υποκρυπτόμενη σιδηροπενική αναιμία. Από κει και πέρα αν υπάρχει αναιμία θα τον στείλει στον αιματολόγο να το διερευνήσει. Εκεί πρέπει να βρεθεί η αιτία της αναιμίας, η οποία δεν είναι νόσος, αλλά κλινικό εύρημα κάποιας άλλης νόσου. Η έρευνα μπορεί να δείξει κάτι πολύ απλό πχ, ότι ο ασθενής δεν διατρέφεται σωστά. Μπορεί, όμως, να δείξει ότι χάνει αίμα γιατί έχει έλκος στομάχου, το οποίο δεν είναι ενεργό, ή ότι έχει αιμμοροϊδες. Μπορεί, όμως, να έχει κι΄ έναν καρκίνο, ο οποίος άρχισε δειλά – δειλά να εμφανίζεται στα πρώτα στάδια με μία αναιμία.
Ένα άλλο νόσημα είναι το σύνδρομο Αδαμαντιάδη Behcet, που χαρακτηρίζεται από βλάβες στα μάτια, από υποτροπιάζουσες άκρως επώδυνες εξελκώσεις στη στοματική κοιλότητα, από εξελκώσεις στα γεννητικά όργανα και από άλλες εκδηλώσεις. Μπορεί αυτές οι εξελκώσεις στο στόμα να μην είναι κοινές άφθες, αλλά αν συνδυαστούν με το ιστορικό του ασθενούς, οποίος μπορεί να πει ότι έχει υποτροπιάζουσες εξελκώσεις στα γεννητικά όργανα, ή ότι έχει διαταραχή στην όρασή του, μπορεί να βρεθεί ότι πάσχει από αυτό το σύνδρομο αυτό το οποίο που ανήκει στις ρευματοπάθειες και το οποίο αν μείνει χωρίς θεραπεία ο ασθενής μπορεί να καταλήξει και σε τύφλωση λόγω οφθαλμικών βλαβών”.
Στο επίκεντρο της ημερίδας βρέθηκε η σύγχρονη εκπαιδευτική προσέγγιση στις επιστήμες υγείας, η προαγωγή της στοματικής υγείας, η αλλαγή του προφίλ του σύγχρονου οδοντιάτρου, η ανάγκη συνεργασίας με τις ιατρικές ειδικότητες, για τη διάγνωση και θεραπεία των συστηματικών παθήσεων και η διεπιστημονική προσέγγιση σε ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης.
ΑΠΕ
