Γράφει ο Νικόλαος Παγούνης, M.Sc Sport Science & Physical Education*
Η σωστή στάση του σώματος είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για τη διατήρηση της καλής υγείας του σώματος, αλλά και για την αποφυγή μελλοντικών μυοσκελετικών τραυματισμών, διότι βοηθάει στην σωστή ευθυγράμμιση των οστών, εξασφαλίζοντας έτσι τη σωστή λειτουργία των αρθρώσεων, των μυών και των συνδέσμων. Το Νέο Παγκόσμιο Ιατρικό Λεξικό του Webster, ορίζει ως σωστή στάση του σώματος, τη στάση εκείνη στην οποία οι αρθρώσεις δεν κάμπτονται και η σπονδυλική στήλη είναι ευθυγραμμισμένη. Στη σωστή στάση, το σώμα «ξοδεύει» την ελάχιστη ποσότητα ενέργειας από οποιαδήποτε άλλη στάση και η θέση αυτή βοηθάει το ανθρώπινο σώμα να αποκτήσει τα βέλτιστα επίπεδα κινητικότητας, ισορροπίας και κινητικού ελέγχου. Επίσης η σωστή στάση του σώματος βελτιστοποιεί την αναπνοή και διασφαλίζει την καλή κυκλοφορία του αίματος και των σωματικών υγρών.
Όταν λέμε σωστή στάση του σώματος εννοούμε ότι η σπονδυλική στήλη θα πρέπει να έχει τρεις φυσικές καμπύλες. Στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός, στη θωρακική σπονδυλική στήλη προς τα πίσω και στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης πάλι προς τα εμπρός. Το ιερό οστό και ο κόκκυγας κυρτώνονται προς τα πίσω. Κοιτάζοντας από την οπίσθια πλευρά, η σπονδυλική στήλη είναι μια ευθεία γραμμή ενώ από την πλαϊνή πλευρά, η σπονδυλική στήλη μοιάζει με “διπλό S”, και μάλιστα αυτή η καμπυλότητα είναι η προϋπόθεση για τη σωστή βάδιση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω είναι πολύ σημαντικό ο καθένας μας να έχει μία σωστή στάση σώματος, αλλά το θέμα είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν ξέρουμε πώς πρέπει να σταθούμε για να έχουμε μια καλή στάση.
Ποια είναι η σωστή στάση σώματος;
- Τα δάχτυλα των ποδιών θα πρέπει να είναι ευθεία προς τα εμπρός, παράλληλα το ένα με το άλλο, κάτι το οποίο βοηθά στην ευθυγράμμιση των γοφών, που με τη σειρά τους βοηθάνε στην ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης. Η θέση αυτή προστατεύει το κάτω μέρος της πλάτης (τη μέση), ενώ ταυτόχρονα βοηθάει στο να έχουμε μία καλή κινητικότητα στην άρθρωση του ισχίου, ενώ επίσης μπορούμε από τη στάση αυτή, να ενεργοποιήσουμε τον πυρήνα του σώματός (κοιλιακούς) σε κάθε κίνηση.
- Τα πόδια θα πρέπει να πατάνε σταθερά στο έδαφος, κατανέμοντας το βάρος του σώματός ομοιόμορφα σε όλο το πέλμα από τα δάκτυλα έως τις φτέρνες.
- Τα γόνατα θα πρέπει να είναι ελαφρώς λυγισμένα και όχι τεντωμένα με κλειδωμένη την άρθρωση, γιατί αυτό διευκολύνει την ουδέτερη ευθυγράμμιση της πυέλου.
- Το εσωτερικό μέρος των μηρών (πόδια), θα πρέπει να έχουν μία ελαφρά πίεση προς τα μέσα πιέζοντας το ένα πόδι προς το άλλο, και αυτό θα γίνει χρησιμοποιώντας τους γλουτούς μας, κάτι το οποίο ενισχύει τους μυς του μηρού, των γοφών και τον πυρήνα του σώματος σταθεροποιώντας και προστατεύοντας το κάτω μέρος της πλάτης (μέση).
- Οι γλουτοί θα πρέπει να είναι ακριβώς πάνω από τις φτέρνες, γιατί με αυτόν τον τρόπο χρησιμοποιούμε περισσότερο τον πυρήνα (κοιλιακούς) αντί την πλάτη, για να μπορέσουμε να κατανείμουμε το βάρος του σώματός ομοιόμορφα σε όλο το πέλμα και όχι μόνο στα δάκτυλα των ποδιών.
- Το στήθος θα πρέπει να βρίσκεται ψηλά έτσι ώστε τα πλευρά να απομακρυνθούν από τους γοφούς, αυτό θα ενεργοποιήσει τον πυρήνα του σώματος, ενώ επίσης θα βελτιώσει την παρουσία μας, καθιστώντας μας ψηλότερους γιατί θα τεντώσουμε την κάτω περιοχή του κορμού (κάτι που δεν κάνουμε κυρίως όταν καθόμαστε).
- Οι ώμοι θα πρέπει να βρίσκονται προς τα πίσω και κάτω, γιατί αυτή η θέση τοποθετεί το άνω μέρος του σώματος στην κατάλληλη θέση, έχοντας το στήθος ανοιχτό, τους ώμους χαλαρούς και τους μυς της ωμοπλάτης σταθερούς.
- Το πάνω μέρος του κεφαλιού (μέτωπο) θα πρέπει να είναι ελαφρώς προς τα πάνω και ο λαιμός μακρύς και ωραίος, ώστε να μην υπάρχει πόνος.
- Το πηγούνι να στρέφεται προς το στήθος, τραβώντας ελαφρά το λαιμό σας προς τα πίσω. Αυτό βάζει την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (το λαιμό σας) σε σωστή ευθυγράμμιση.
Δεν είναι καθόλου εύκολο να τοποθετήσει κάποιος το σώμα του στη σωστή θέση χωρίς την κατάλληλη εξάσκηση, και αυτό γιατί υπάρχουν πολλά στοιχεία που εμπλέκονται στην τέλεια στάση του σώματος. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να αποκτήσουμε την τέλεια στάση, είναι να ακολουθήσουμε ένα εξειδικευμένο ασκησιολόγιο από εξειδικευμένους γυμναστές οι οποίοι γνωρίζουν το ρόλο που πρέπει να έχει ο κάθε μυς και πώς να τον ενεργοποιήσουν και να τον ενδυναμώσουν σωστά και χωρίς να τον τραυματίσουν. Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η εκτέλεση ενός τέτοιου ασκησιολόγιου απαιτεί την παρουσία γυμναστή και το 100% της προσοχής του ασκούμενου.
Ποια είναι όμως τα οφέλη της σωστής στάσης του σώματος;
Το ανθρώπινο σώμα έχει πολλά οφέλη διατηρώντας μία σωστή στάση κατά τη διάρκεια των καθημερινών του δραστηριοτήτων, όπως:
- Δυνατό σώμα
- Εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθησή
- Ενέργεια
- Ευεξία
Τα σημαντικότερα όμως οφέλη, είναι ότι η σωστή στάση σώματος, δίνει στο σώμα κινητικότητα, ισορροπία και κινητικό έλεγχο, παράγοντες που μας προστατεύουν από πολλούς μυοσκελετικούς τραυματισμούς και παθήσεις, ενώ επίσης μειώνουν τους καθημερινούς μυοσκελετικούς πόνους (μέση – πλάτη – αυχένα), οι οποίοι προέρχονται από τη μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων και τους σφιχτούς μύες κάτι που οφείλεται στην καθημερινή κακή στάση του σώματος και τη λάθος επαναλαμβανόμενη κίνηση.
*O κ. Νικόλαος Παγούνης ζει και εργάζεται στην Καστοριά, είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στην Αθλητική Ψυχολογία & Κινησιολογία με εξειδίκευση στην Αναπτυξιακή Κινησιολογία, Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης & της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος και δημιουργός της ιστοσελίδας functionalmovement.gr
