Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, κανένας -ούτε φυσικά οι ίδιοι οι κάτοικοι του “βαπτιζομένου” τώρα κρατιδίου-δεν μπορούσε να φανταστεί ότι μια γεωστρατηγική, διπλωματική και πολεμική διένεξη, για τη διανομή των εδαφών της οθωμανικής αυτοκρατορίας, θα κατέληγε, με τη γένεση της OΔΜ το 1944, (ΛΔΜ το 1945, ΣΔΜ από το 1963) και της ΠΓΔΜ το 1991, σε ανηλεή ανταγωνισμό ταυτοτήτων και διαμάχη πολιτισμική και επιστημονική (που τελευταία δείχνει να καταλαγιάζει με την παραδοχή του αυτονόητου, περί καταβολών των κατοίκων του).
Η κρατική αυτή οντότητα, κυοφορήθηκε με το σύνθημα «Η Μακεδονία για τους Μακεδόνες» και το αίτημα περί αυτοδιάθεσης του νεότευκτου “έθνους”. Ο Τίτο, για τη σύμπηξη αυτού του νέου μορφώματος στα πλαίσια της Γιουγκοσλαβίας, αξιοποίησε τα ενεργοποιημένα αντανακλαστικά του λαού, για την περίοδο διοίκησης από τους Σέρβους (κατά το μεσοπόλεμο) και από τους Βούλγαρους (κατά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο). Το δέλεαρ της νέας εθνικής ταυτότητας που τους προσέφερε ο Τίτο, ήταν, μοιραία, σύμφυτο με υψηλές δόσεις αλυτρωτισμού (όπως συμβαίνει στην περίοδο κάθε νέας εθνογένεσης), περί ενσωμάτωσης του τμήματος που ανήκει στη Βουλγαρία και την Ελλάδα.
Τις αμήχανες και συχνά σπασμωδικές αντιδράσεις των πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα, που προκλήθηκαν από την πολιτική αυτή του Τίτο και την υποβολιμαία από τους δυτικούς συμμάχους, κατευναστική ανοχή στις κινήσεις του κατά τις επόμενες δεκαετίες,ως ανάχωμα στο Σοβιετικό κίνδυνο, ακολούθησε η ασταθής και άτολμη αντίδρασή μας, συνοδευόμενη από πολλές παλινωδίες, κατά την τελευταία εικοσιπενταετία απέναντι στις επιθετικές αλυτρωτικές βλέψεις.
Ωστόσο, δεν χρειάζεται να είναι κανείς ακραίος εθνικιστής, ή να ωθείται από καθαρά αντιπολιτευτική διάθεση, για να έχει προβληματισμούς και αμφιβολίες για την υπογραφείσα, πλέον, συμφωνία. Από την άλλη, όσο καλοπροαίρετος κι αν είναι, δυσκολεύεται να πιστέψει ότι, τόσο οι παλαιότερες, όσο και οι νεότερες γενιές στη γειτονική χώρα, είναι διατεθειμένες να εγκαταλείψουν με τέτοια ευκολία, εθνικούς οραματισμούς, εγχάρακτους βαθιά, επί δεκαετίες, στο συλλογικό τους υποσυνείδητο.
Ποιος μπορεί, άλλωστε, να εγγυηθεί ότι οι διευκρινίσεις και προσδιορισμοί που διαφοροποιούν την «μακεδονική» ιθαγένεια και γλώσσα, δεν θα εξαϋλωθούν σταδιακά ή δεν θα επιδιωχθεί σε μελλοντική συγκυρία να ακυρωθούν (όταν πλέον θα έχουν εκλείψει οι λόγοι και οι πιέσεις που τους ασκούνται, προκειμένου να πραγματώσουν τις τωρινές τους επιδιώξεις). Ας λάβουμε υπόψη ότι η Βουλγαρία, από τους Βαλκανικούς πολέμους μέχρι και το δεύτερο παγκόσμιο, χρειάστηκε να βιώσει αλλεπάλληλες εθνικές ήττες, για να εγκαταλείψει αντίστοιχες προσδοκίες, που ανάγονταν στην περίοδο της συνθήκης του Α. Στεφάνου, εκατόν σαράντα χρόνια πριν.
Όλα αυτά μας έφεραν προ ενός νέου εθνικού διχαστικού διλήμματος. Βρισκόμαστε ενώπιον ενός έντιμου ή ενός επώδυνου συμβιβασμού, μιας εθνικής επιτυχίας ή μιας ταπεινωτικής ήττας; Η κατ` αρχάς ευνοϊκή για εμάς συγκυρία, αν αποδειχθεί ότι οδήγησε σε πρόχειρη, βεβιασμένη, αναποτελεσματική και τελικά, εθνικά επιβλαβή λύση, θα μας πάει δεκαετίες πίσω, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο αστάθειας και ανασφάλειας στην περιοχή, που καιροφυλακτεί να εκμεταλλευθεί, πρωτίστως, όο άλλος γείτονάς μας, η Τουρκία.
Χίλια μπράβο σου, Πέτρο Μάνο!!! Άρθρο τεκμηριωμένο από έναν γνώστη της Ιστορίας και νηφάλιο! Πάντοτε μιλάς και γράφεις, όταν είναι αναγκαίο, και βάζεις τα πράγματα στη θέση τους! Να συνεχίσεις, σε χρειαζόμαστε όλοι μας!!!
Σ` ευχαριστώ πολύ Σ.Ε.
Σε αυτή τη φάση σκοπός μου ήταν να εξωτερικεύσω, νηφάλια όπως λες, κάποιες σκέψεις που μπορεί να κάνει ο κάθένας μας μέσα του και όχι να δώσω “προκατ” απαντήσεις, σε εξίσου προκατασκευασμένα πολωτικά διλήμματα, όπως αυτό που υπονοεί ο τίτλος, προ των οποίων μας φέρνουν οι οπαδοί των αντιπαρατιθέμενων απόψεων και που συνήθως η αλήθεια βρίσκεται κάπου ενδιάμεσα.
Κ.Μάνο καλησπέρα.
Συμφωνώ με το περίγραμμα των ενδεχόμενων κινδύνων που περιγράφετε .Επειδή όμως υπάρχει ο κίνδυνος ,όπως σωστά επισημαίνετε ,η συμφωνία να μας πάει δεκαετίες πίσω θεωρώ πως πρέπει άμεσα ,όσοι τουλάχιστον κρίνουν το θέμα ως σημαντικό,να τοποθετηθούν .
Έχει σημασία να μή μείνουμε μόνο σε μια ενδεχόμενη ολέθρια διαπίστωση στο μέλλον ……
Σ αυτό το πλαίσιο θα μ ενδιέφερε να μάθω την προσωπική σας θέση για το τι τελικά είναι η συμφωνία. Εντιμος συμβιβασμός ή ταπεινωτική ήττα ;
Προσωπικά τοποθετούμαι αναφανδόν υπέρ της δεύτερης άποψης και έχω καταγράψει(1) κάποιους από τους λόγους σε κείμενο που δημοσιεύτηκε στο fouit. Πιστεύω δε πως πρέπει να διερευνηθούν όλες οι δυνατότητες ακύρωσής της
Στεφάνου Γρηγόρης
(1)
https://fouit.gr/2018/06/16/%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C-%CE%AC%CE%B8%CE%BB%CE%B9%CE%B1-%CE%BB%CF%8D%CF%83%CE%B7-%CF%83-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B2/
Kαλησπέρα κε Στεφάνου
Σας ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία να συγκεκριμενοποιήσω τη θέση μου στο θέμα της συμφωνίας, αν και πιστεύω ότι προκύπτει από το σύνολο του κειμένου μου (και ιδιαίτερα την επιλογική παράγραφο), πως θεωρώ εσπευσμένη και, εν πολλοίς, εκ του προχείρου τη συμφωνία. Όσον αφορά το δίλημμα, περί επιτυχίας ή ήττας, δε νομίζω ότι θα μπορούσε να το προδικάσει κανείς, αν βέβαια αποφασίσει να παραμερίσει για λίγο τις ιδεολογικές του αφετηρίες και αγκυλώσεις, καθώς με αυτόν τον πολωτικό τρόπο το θέτουν- για δικούς τους λόγους- η κυβερνώσα παράταξη από τη μια, και από την άλλη πολιτικές δυνάμεις που διαγκωνίζονται να κυβερνήσουν. Κοντολογίς, ο χειρισμός από εδώ και έπειτα, θα κρίνει αν θα αποβεί επιτυχία ή ήττα και δη ταπεινωτική.
Δεν πρόκειται συνεπώς για κάποιας μορφής υπεκφυγή ή αποφυγή λήψης θέσης εκ μέρους μου. Στην παρούσα φάση, δε νομίζω ότι ο στόχος θα έπρεπε να είναι το να προσθέτουν στις τάξεις τους οι φορείς των αντιπαρατιθέμενων απόψεων, οπαδούς ή να ρίξουν στο πυρ το εξώτερον «αντιπάλους», με το σκεπτικό της καταμέτρησης δυνάμεων ενόψει μιας επόμενης «αναμέτρησης» (εξ ου και η έκφραση ” εθνικό διχαστικό δίλημμα” που χρησιμοποίησα). Στόχος μου ήταν κυρίως, να θέσω ερωτήματα για το τι μέλλει γενέσθαι την επόμενη μέρα και τον εφεξής χειρισμό του θέματος και όχι να υποδείξω κάποια στάση, καθώς θεωρώ ότι ο καθένας έχει διαμορφώσει ήδη τη δική του θέση, σε βαθμό μάλιστα που, για πολλούς, η επιτυχία ή αποτυχία αντίστοιχα, είχε προεξοφληθεί, πολύ πριν ακόμα δημοσιοποιηθεί η οποιαδήποτε λεπτομέρεια της εκ προοιμίου πανάκειας κατά τους μέν ή επαίσχυντης κατά του άλλους συμφωνίας.
Συνοπτικά θεωρώ ότι ένα χρονίζον πρόβλημα, που έχει ήδη επιφέρει μη αναστρέψιμες εν πολλοίς συνέπειες, έπρεπε να λυθεί, ει δυνατό στην παρούσα φάση, όχι όμως πάση θυσία. Έχω ήδη διαβάσει το πρόσφατο, πολύ ενδιαφέρον άρθρο σας και με βρίσκει σύμφωνο σε πολλά σημεία. Δε συμφωνώ όμως μαζί σας στο θέμα της ακύρωσης, έστω κι αν αυτή είναι εφικτή, γιατί πιστεύω ότι θα αποτελέσει πλήγμα ανεπανόρθωτο στην αξιοπιστία της χώρας διεθνώς και, πρακτικά, ενδεχομένως να ανοίξει διάπλατα την πόρτα να συμβούν πολλά απ` όσα απευχόμαστε και που ακόμα είναι ανατάξιμα, προκειμένου να επιτευχθεί η βέλτιστη για εμάς λύση. Δηλαδή στη φάση αυτή, οι συνέπειες, της τυχόν ακύρωσης θα είναι πιθανώς πιο επώδυνες από τους όρους της ίδιας της συμφωνίας.
Δεν θα ήθελα να υπεισέλθω σε θέματα που σχετίζονται με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, αλλά θέλω να εστιάσω στο τι θεωρώ ότι μπορεί να γίνει περαιτέρω. Δίνεται η ευκαιρία στις πολιτικές δυνάμεις που έχουν την εξουσία ή φιλοδοξούν να την αποκτήσουν, να υπερβούν τις αδυναμίες τους, τις μικροπολιτικές τους επιδιώξεις και τους πολιτικάντικους υπολογισμούς τους και να προσπαθήσουν από κοινού να διασφαλίσουν τις εγγυήσεις για την εφαρμογή και, ει δυνατόν διεύρυνση, ακόμα και αναθεώρηση, κατά τον επωφελέστερο και μακροβιότερο δυνατό τρόπο των όρων της -ας δεχτούμε κακής ή κάκιστης- συμφωνίας.
Αν τώρα με ρωτάτε αν αισιοδοξώ ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο, σας λέω απερίφραστα ότι για την ώρα τίποτα δε δείχνει πως αυτή τη φορά θα συμβεί, πάντως όχι πριν βρεθούμε στο “χείλος” κάποιου νέου γκρεμού, αυτή τη φορά όχι οικονομικού, αλλά εθνικού, απ` ό τι τουλάχιστο η ιστορία μας έχει δείξει, κάτι που φυσικά ο καθένας απεύχεται.
Με τιμή
Πέτρος Μ.
Ti φοβόμαστε άραγε ;
Ο’τι κι αν είναι η συμφωνία με τα Σκόπια ,νομίζω, ότι είναι χίλιες φορές καλύτερα Βόρεια Μακεδονία , παρά μια φορά σκέτο Μακεδονία , με το οποίο τους αναγνωρίζει η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών της υφηλίου · ως ……..γνωστόν δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο……
Δεν ξέρω , τι είναι πιο επικίνδυνο για μας , μια γειτονική μας χώρα ενταγμένη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ , ή μια χώρα εκτός αυτών ;
Προσωπικά , όταν βλέπω τον Ζάεφ να αγκαλιάζει σαν μαθητούδι τον Τσίπρα στους Ψαράδες, αισθάνομαι ότι δεν κινδυνεύω σε τίποτε από τον Ζάεφ και τη χώρα του .
Όταν μάλιστα τον άκουσα ( Ζάεφ) να ξεκινάει την ομιλία του με Αριστοτέλη ( Γκίρτσε ( Έλληνα ) φιλοσόφ ) είπε , μ’έπιασε ένας περίεργος σαρκασμός : Δάβολε , αφού τον αναγνωρίζεις σαν Έλληνα , πώς θέλεις να τον κάνεις Σλαύο ; μήπως η κρυφή σου , η ανομολόγητη επιθυμία σου είναι να γίνεις κι εσύ Έλληνας ;……….
Πρέπει όμως να πω , ότι από το όλο σκηνικό των Ψαράδων , δεν μου άρεσε καθόλου η σκοπιανή σημαία ( παραλλαγή του άστρου της Βεργίνας ) να στέκεται δίπλα στην ελληνική σημαία · κάτι πρέπει να γίνει μ’αυτήν : ποιος μας εμποδίζει τώρα ή μελλοντικά να υπαναχωρήσουμε σε μέρη της συμφωνίας ;
Όσο για τον αλυτρωτισμό των Σκοπιανών — ποιος μας εμποδίζει, σε στενό κύκλο , στον αιώνα τον άπαντα , να τους αποκαλούμε Σκοπιανούς ; — νομίζω , ότι είναι μια χαμένη τους υπόθεση : Η σύνθεση του πληθυσμού της Μακεδονίας μας έχει αλλάξει ριζικά , δεν βρισκόμαστε στα 1905 .
Οι ξεριζωμένοι της μικρασιατικής καταστροφής , πλήρωσαν με το δράμα της ζωής τους τον πλήρη σχεδόν εξελληνισμό της Μακεδονίας μας · ο εμφύλιος του 1946 —1949 τον έκανε ακόμη σχεδόν πιο πλήρη , αφού οι Σλσβομακεδόνες σύμμαχοι και συμπολεμιστές του Μάρκου και του Ζαχαριάδη εγκατέλειψαν οριστικά τη χώρα μας .
Πάνω σε πιο υπόβαθρο λοιπόν θα ασκηθεί ο αλυτρωτισμός ;
“Τι φοβούνται οι Έλληνες ” , έγγραφε ο Ν.Μέρτζος ( Καθημερινή 4—2—18 ) , το άθροισμα του ΑΕΠ των επτά βαλκανικών χωρών το 2016 ανερχόταν σε 139,24 δισ.δολάρια , ενώ μόνο το ΑΕΠ της Ελλάδος ήταν 194,06 δισ. δολάρια , παρ’ότι είχε μειωθεί από το 2008,οπότε σημείωσε ρεκόρ 354,46 δισ.δολάρια .
Τι φοβόμαστε άραγε ; μήπως τη μοναξιά μας ; και ψάχνουμε καταφύγιο στο “Μακεδονικό πρόβλημα”;
Μήπως θα ήταν επικερδέστερο για μας , ένα μεγάλο μέρος της ενέργειας που ξοδεύουμε για το Σκοπιανό , να το διοχετεύαμε αλλού ; π.χ στην ανόρθωση της οικονομίας μας ;
Ακούω πολλούς , ακούω πάρα πολλούς να φωνάζουν : Η ψυχή μας δεν μετράται σε δολάρια !
Συμφωνώ μαζί τους , αρκεί να μην έχει κανείς υποκειμενικές βεβαιότητες …….
Επιτελους μια σοβαρη αναλυση και ενδιαφεροντα σχολια για το σοβαροτοτατο αυτο θεμα.
Οι κραυγες δεν ωφελουν σε τιποτε. Λυσεις χρειαζεται η χωρα. Σε ολα τα επιπεδα.
Ευχομαι να συνεχιστει αυτο το επιπεδο αντιπαραθεσης στα τοπικα ΜΜΕ.
Το εχει αναγκη η περιοχη.
ΟΙ λαικισμοι ολων των αποχρωσεων οδηγησαν σε αδιεξοδα και πολλαπλα αρνητικα αποτελεσματα, τοσο σε πολιτικο οσο και σε οικονομικο επιπεδο.
Το βιωνουμε καθημερινα.
Πολλοι δεν εχουν αντιληφθει ακομα τα αιτια. Δυστυχως…
Συνεχιζουν τις παλαιοκομματικες κακες πρακτικες.
ΟΙ καιροι αλλαξαν.
Ας αλλαξουμε και μεις για να υπαρξει ελπιδα.