Πόσο εύκολο είναι να εικονογραφήσει κανείς την ιστορία, να φανταστεί πώς ήταν κάτι που συνέβη στην πραγματικότητα και να αποτυπώσει στο χαρτί τις εικόνες που σχημάτισε στο μυαλό του; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δεν είναι αυτονόητες και περιγράφουν τις δυσκολίες που προέκυψαν στη διαδικασία υλοποίησης μιας ιδέας, που σκοπό είχε να φέρει κυρίως τους νέους ανθρώπους πιο κοντά στα γεγονότα της υπεράσπισης των οχυρών του Ρούπελ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Χρειάζεται φαντασία για να μπει κάποιος στην ψυχολογία των ανθρώπων που επιθυμεί να περιγράψει, να δημιουργήσει τις εικόνες στο μυαλό του και να ταυτίσει τις εικόνες αυτές με την αληθινή ιστορία», εξηγεί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ζωγράφος Σπυρίδων Ζαχαρόπουλος, με αφορμή την έκδοση, πριν από λίγο καιρό, του πρώτου κόμικ που «ζωντανεύει» τη Μάχη των Οχυρών. Το κόμικ, άλλωστε, είναι η συνέχεια του κορυφαίου φεστιβάλ ιστορικής αναπαράστασης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που πραγματοποιείται, κάθε Μάιο, στην περιοχή των Σερρών.
Ο κ. Ζαχαρόπουλος χαρακτηρίζει πολύ γοητευτικό το όλο εγχείρημα, ενώ ο αντιπρόεδρος της ΚΟΙΝΣΕΠ «Άγκιστρο Δράση», που ανέλαβε την ευθύνη της έκδοσης, Παναγιώτης Σαββίδης, υπογραμμίζει ότι στην εποχή των νέων τεχνολογιών, του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η δύναμη της εικόνας είναι τόσο ισχυρή που μπορεί να προσεγγίσει τους νέους και τις νέες για να τους ευαισθητοποιήσει γύρω από τα πραγματικά γεγονότα του τόπου.
Η ιστορία εκτυλίσσεται το 1941, τότε που μια «χούφτα» Έλληνες ανάγκασε τους Γερμανούς να αλλάξουν τα σχέδιά τους. Οι ειδικοί θεωρούν πως ακριβώς εξαιτίας της αντίστασης των Ελλήνων στη Μακεδονία και την Κρήτη καθυστέρησε το χτύπημα των Ναζί στη Ρωσία με τα ολέθρια γι αυτούς αποτελέσματα.
Η αντίσταση ήταν, μάλιστα, τόσο ισχυρή, που αργότερα ο εχθρός μετακινήθηκε στα δυτικά, ώστε να προσπαθήσει να εισέλθει στα στενά του Στρυμόνα. Η εισβολή τελικά έγινε μέσω της κοιλάδας του Αξιού και τα γερμανικά στρατεύματα έφτασαν στη Θεσσαλονίκη. Ήταν τότε που Γερμανός αξιωματικός – αγγελιοφόρος επισκέφθηκε τον διοικητή του ελληνικού σώματος, Γιώργο Δουράτσο, στο Ρούπελ για να του ζητήσει την παράδοση των οχυρών. Η απάντηση ήταν αποστομωτική: «τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται». Μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης αποφασίστηκε η παύση των εχθροπραξιών και οι εισβολείς απέδωσαν τιμή στη φρουρά του Ρούπελ που αποχώρησε αήττητη.
Ο κ. Σαββίδης διευκρινίζει ότι, για πρώτη φορά, στο κόμικ που δημιουργήθηκε, δημοσιεύονται άγνωστες -έως τώρα- πτυχές της ιστορίας. Συγκεκριμένα, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφέρεται η συμμετοχή της βρετανικής αεροπορίας, της ΡΑΦ με τον επισμηναγό Μάρμαντιουκ Τόμας Σαιντ Τζον Πατλ, ο οποίος κατάφερε να καταρρίψει ένα γερμανικό αεροπλάνο, πάνω από τη στενωπό του Ρούπελ. Επιπλέον, περιγράφονται οι εκτός υπόγειων οχυρών μάχες στο Δυτικό Μπέλλες και στη θέση Ομορφοπλαγιά, όπου ο αντίπαλος υποκλίθηκε στο σθένος και την αυταπάρνηση του λοχία Δημήτριου Ίτσιου. Τέλος, παρουσιάζεται η ιστορία της Ελένης Μαρούδη, της μοναδικής γυναίκας που συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις της περιοχής, συνοδεύοντας τον αδελφό της Χρήστο Μαρούδη, ο οποίος έπεσε στον αγώνα.
«Η γυναίκα αυτή αρνήθηκε να μείνει στα Πορόια, ακολούθησε τον αδελφό της στην κορυφογραμμή του βουνού, βοηθούσε τους τραυματίες στα χαρακώματα και τιμήθηκε με το μετάλλιο εξαίρετων πράξεων από την ελληνική πολιτεία. Οι σχετικές πληροφορίες ήρθαν στο φως από το πολεμικό ημερολόγιο του διοικητή της περιοχής Κωνσταντίνου Γιακουμή, που περιγράφει με λεπτομέρεια τα περιστατικά», σχολιάζει ο αντιπρόεδρος της ΚΟΙΝΣΕΠ «Άγκιστρο Δράση».
Εφόσον, δε, η ιστορία πλέον είχε ήδη γραφτεί, η συνεργασία του κ. Σαββίδη και του κ. Ζαχαρόπουλου ήταν καθοριστική για την επιτυχία του εγχειρήματος. Όπως επισημαίνει ο κ. Ζαχαρόπουλος, ο οποίος και εικονογράφησε τα γεγονότα, βρέθηκε το σημείο τομής στην κοινή αυτή προσπάθεια και σε δύο μήνες το κόμικ ήταν έτοιμο και βρήκε, μάλιστα, μεγάλη ανταπόκριση από την πρώτη στιγμή.
«Είναι πράγματι κάτι διαφορετικό, ένα κόμικ που δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα γιατί δεν αναφέρεται σε μια φανταστική ιστορία, αλλά στα πραγματικά γεγονότα. Οι ήρωες δεν είναι αποκυήματα της φαντασίας του συγγραφέα, αλλά πραγματικά πρόσωπα. Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που το ανάγνωσμα αυτό προκαλεί συγκίνηση και έντονα συναισθήματα. Πολλοί άνθρωποι, απόγονοι όσων πολέμησαν στο Ρούπελ, μας τηλεφώνησαν ήδη και δήλωσαν συγκλονισμένοι που βλέπουν την ιστορία των προγόνων τους να περιγράφεται τόσο παραστατικά», επισημαίνει ο κ. Σαββίδης.
Το κόμικ «Ρούπελ 1941» δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της γενικότερης συνεργασίας της ΚΟΙΝΣΕΠ «Άγκιστρο Δράση», του Σωματείου «Στενωπός – Οχυρώσεις Μπέλλες Αγκίστρου», του Δήμου Σιντικής και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την ανάδειξη της ιστορίας της Μάχης των Οχυρών του Ρούπελ, ώστε να δρομολογηθεί στη συνέχεια και η διάσωση των 19 οχυρών που έχουν εγκαταλειφθεί αλλά και η αξιοποίησή τους στον τομέα του ιστορικού τουρισμού.
Πρόκειται για μια έκδοση που έγινε με τη χορηγία του επιχειρηματία Νίκου Μπογονικολού, στη μνήμη του πατέρα του Δημητρίου Μπογονικολού, ο οποίος υπηρέτησε ως διοικητής λόχου στο οχυρό Καρατάς, στις Σέρρες. Τα έσοδα από τις πωλήσεις διαχειρίζεται η ΚΟΙΝΣΕΠ «Άγκιστρο Δράση», με στόχο τη συντήρηση των οχυρών πάνω από το Ρούπελ, τον καθαρισμό και τη σήμανσή τους ώστε να γίνουν επισκέψιμα. Επόμενος, άλλωστε, στόχος των φορέων της περιοχής είναι η έκδοση ενός λευκώματος με φωτογραφίες από τη Μάχη των Οχυρών.
ΑΠΕ
