Είδα την ταινία, Joker. Ήταν εντυπωσιακή. Όσοι περίμεναν να δουν έναν Μπάτμαν και έναν μεταλλαγμένο Τζόκερ, προφανώς θα απογοητεύτηκαν. Το σενάριο της ταινίας αφορά μία μυθική πόλη την Γκόθαμ, όπου την πνίγουν τα σκουπίδια και τα μεταλλαγμένα ποντίκια. Ο πρωταγωνιστής, ο Τζόκερ, ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας, περιθωριοποιημένος κοινωνικά, κοινωνικό σκουπίδι, μεταλλάσσεται σταδιακά εξ αιτίας της περιθωριοποίησης του σε βίαιο τύπο. Η απογοήτευση του προσπαθώντας να βρει δουλειά, ένα από τα δικαιώματα του ανθρώπου, η αδυναμία κατανόησης από την κοινωνία των ονείρων, των ελπίδων του τον οδηγεί στην βία και στην δολοφονία τριών ανθρώπων. Μέσω αυτής της βίας ξεσπά κοινωνική έκρηξη. Η έκρηξη των Τζόκερ.
Η ταινία είναι εξόχως αλληγορική. Αναφέρεται στο σημερινό πρόβλημα της ανθρωπότητας. Το περιβαλλοντικό. Όμως μέσα από τις γραμμές του σεναρίου διαπιστώνεται η λάθος προσέγγιση και οι λάθος ενέργειες του σημερινού ανθρώπου για την λύση του περιβαλλοντικού προβλήματος. Αναφέρεται αλληγορικά ότι η πόλη (οι σύγχρονες πόλεις) εν προκειμένω πνίγονται στα σκουπίδια. Το ερώτημα είναι από πιά σκουπίδια; Των φυσικών αποβλήτων η των κοινωνικών σκουπιδιών, των ανθρώπων του περιθωρίου; Προφανώς εννοεί τα κοινωνικά σκουπίδια. Τα φυσικά απόβλητα είναι το αποτέλεσμα και όχι η αιτία. Η μετάλλαξη δεν αφορά το φυσικό DNA του ανθρώπου αλλά το κοινωνικό.
Η ανθρωπότητα σήμερα έχει μεταλλάξει και έχει ταυτίσει το DNA των ζώων μ αυτό των ανθρώπων. ‘Έχει προσδώσει σ αυτά ανθρωπογενή χαρακτηριστικά. Αυτό είναι το πρόβλημα. Όχι αν ο άνθρωπος προέρχεται απο τον πίθηκο, αλλά το γεγονός ότι η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει σήμερα τον άνθρωπο ως πίθηκο (ως ζώο). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όχι απλώς την μετάλλαξη αλλά, την εξαφάνιση των πανανθρώπινων αξιών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την ανάδειξη ως το κύριο πρόβλημα της ανθρωπότητας η προστασία των δικαιωμάτων των ζώων. Πως όμως έχουν καθοριστεί τα δικαιώματα του ανθρώπου; Από μία σωρεία διεθνών, εγγράφων, συνθηκών και διακηρύξεων, ως αποτέλεσμα της κατάπτωσης της ανθρώπινης αξίας που επέφερε ο Β παγκόσμιος πόλεμος.
Αρχικά από τον ΟΗΕ, με την Οικουμενική διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του 1948. Το Διεθνές Σύμφωνο περί Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων του 1966 και το Διεθνές Σύμφωνο περί Αστικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών δικαιωμάτων του 1966. Από τις διεθνείς αυτές διακηρύξεις και συνθήκες προκύπτει ότι αποτελεί πρωταρχικό στόχο της ανθρωπότητας το δικαίωμα του ανθρώπου για κοινωνική και οικονομική ευημερία, το δικαιώματα του ανθρώπου για εργασία και μέσω αυτών την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Άρα το πρόβλημα της περιβαλλοντικής υποβάθμισης δεν είναι πρόβλημα γεωλογίας και ζωολογίας. Είναι πρόβλημα κοινωνιολογίας.
Όσες διεθνείς συμφωνίες κι αν υπογραφούν για τον περιορισμό της περιβαλλοντικής ρύπανσης δεν θα έχουν κανένα αποτέλεσμα η μάλλον πολύ περιορισμένα. Το πρόβλημα της κοινωνικής και φυσικής υποβάθμισης δεν είναι πολιτικό με την στενή έννοια των κομματικών πεποιθήσεων. Δεν είναι πρόβλημα καπιταλιστικό η κομμουνιστικό. Καπιταλιστικά συστήματα και κομμουνιστικά ρυπαίνουν το ίδιο τον πλανήτη. Δεν είναι επίσης πρόβλημα θεολογικό. Υλιστές, Βουδιστές, Εβραίοι και Χριστιανοί ρυπαίνουν το ίδιο τον πλανήτη. Το πρόβλημα της περιβαλλοντικής υποβάθμισης εστιάζεται στην υποβάθμιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, (βλέπε βιβλίο μου Κοινωνικός και Οικονομικός Δαρβινισμός, εκδόσεις Οικονομική βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2015).
Αυτό εξ άλλου αναδεικνύεται κι από την ταινία. Η εξέγερση που ακολούθησε αναφέρεται ως η εξέγερση των Τζόκερ. Δεν αναγράφονται πανό κάτω ο καπιταλισμός, η προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε. Αναδεικνύεται ότι μέσω της ταινίας η νέα φάση της παγκόσμιας ιστορίας. Μετά την βιομηχανική επανάσταση, την μεταβιομηχανική επανάσταση των computers και της χρηματιστηριακής οικονομίας, εγκαινιάζεται με σημείο αναφοράς την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Κιότο του 1997, η νέα ιστορική περίοδος της ανθρωπότητας. Το πρωτόκολλο του Κιότο, δεν εξαιρεί και δεν επιβραβεύει κανένα πολιτικό και κοινωνικό σύστημα ούτε επαινεί η κατακρίνει καμία θρησκεία η φιλοσοφία. Κατά τον Pauli G, Blue Economy, Ambiente, Milano, 2010, η οικονομία χωρίζεται πλέον σε Κόκκινη, Πράσινη και Γαλάζια Οικονομία. Δεν την διαχωρίζει με βάση τα πολιτικά χαρακτηριστικά.
Ως Κόκκινη Οικονομία ορίζει την οικονομία και τις δραστηριότητες που αφορούν την ανάλωση των φυσικών πόρων χωρίς αναπλήρωση και που δημιουργούν περιβαλλοντική ρύπανση. Ως Πράσινη Οικονομία ορίζει την οικονομία και τις δραστηριότητες όπου γίνεται ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων και δημιουργείται ένα πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος.
Ως Γαλάζια Οικονομία ορίζει την οικονομία όπου οι οικονομικές δραστηριότητες του ανθρώπου έχουν ως αποτέλεσμα όχι μόνο την αποκατάσταση της βλάβης του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και την αναπλήρωση των φυσικών πόρων. Στο βιβλίο μου Μάρκετινγκ Μάνατζμεντ της Αειφορίας, (2019), προχωρώ πιο πέρα. Από τον Φυσικό Περιβαλλοντισμό, στον Κοινωνικό Περιβαλλοντισμό. Προϋπόθεση λοιπόν είναι η ανάδειξη του Κοινωνικού Περιβαλλοντισμού όπου πρωτίστως διασφαλίζονται τα κοινωνικά, τα οικονομικά, τα πολιτικά και τα πολιτιστικά δικαιώματα όπως αυτά προστατεύονται από τις διεθνείς συνθήκες. Μόνο μέσω του Κοινωνικού Περιβαλλοντισμού, οδηγούμαστε στον Φυσικό περιβαλλοντισμό. Υπό την έννοια αυτή γίνεται αντιληπτό το πρόβλημα της Δ. Μακεδονίας.
Είμαστε όλοι Τζόκερ. Ως κοινωνικά σκουπίδια, απόβλητα των ρύπων (του άνθρακα) αλλά και των <<αντιφέρ>> της δίωξης της πολιτιστικής κληρονομιάς της Τέχνης της Γούνας. Μπορεί ο πρωταγωνιστής της ταινίας να βάζει ισχυρή υποψηφιότητα για Όσκαρ, πρώτου ανδρικού ρόλου, όμως θεωρώ ότι το σενάριο έχει βάλει την ισχυρότερη υποψηφιότητα για όσκαρ καλύτερου σεναρίου.
Μετά την ταινία του κουρδιστό πορτοκάλι, του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, η ταινία αυτή είναι βαθιά διορατική. Είναι ένα σενάριο το καλύτερο όλων των εποχών.
Αν δεν το πάρει τότε θα δικαιωθεί ο πρωταγωνιστής της ταινίας όπου στην τελευταία ατάκα όταν τον ρωτάει ο ψυχολόγος: Γιατί γελάς; η απάντηση του Τζόκερ: Άστο καλύτερα. Δεν θα το καταλάβεις ποτέ αυτό το αστείο.
