Καστοριά

Από την πτώση του τείχους στην ανόρθωση των νέων τειχών (του Νίκου Ρίζου)


Συμπληρώνονται 30 χρόνια από την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Όλοι οι ιστορικοί, φιλόσοφοι, κοινωνιολόγοι και οικονομολόγοι συμφωνούν ότι η πτώση του Βερολίνου αποτέλεσε την αιτία της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης. Μάλιστα ο Φουκογιάμα ιστορικός και φιλόσοφος έγραψε μ αφορμή αυτού του γεγονότος το βιβλίο <<το τέλος της ιστορίας>>, αναφερόμενος στην οριστική νίκη του καπιταλισμού έναντι του κομμουνισμού, ως το τέλος των πολιτικών αντιπαραθέσεων άρα και το τέλος της ιστορίας. Λάθος. Η αφορμή η οποία απετέλεσε την πτώση του τείχους και στην συνέχεια της οριστικής κατάρρευσης είναι το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνομπίλ, που συνέβη στις 26-4-1986. Η έκρηξη αυτή αποτέλεσε το προμήνυμα της κοινωνικής έκρηξης των ανατολικών χωρών που έγινε το 1989. Αποκάλυψε την γραφειοκρατία του ψεύδους, της αδυναμίας διαχείρισης από τον κομμουνισμό του περιβάλλοντος, της υποβάθμισης τελικά της ανθρώπινης αξίας.
Όμως όχι μόνο δεν επήλθε το τέλος της ιστορίας αλλά νέα τείχη ορθώνονται έκτοτε. Πρώτα τα φυσικά. Παραμένει το τείχος της Λευκωσίας, το παλαιστινιακό, της Νότιας με την Βόρεια Κορέα. Νέα τείχη δημιουργούνται μεταξύ Μεξικού και ΗΠΑ, στην Ουγγαρία και σε άλλες χώρες. Τα τείχη τα φυσικά είναι αποτέλεσμα και όχι η αιτία. Η αιτία είναι τα αόρατα τείχη που υψώνονται μέσα μας και μας οδηγούν στην ανόρθωση των κοινωνικών και οικονομικών τειχών. Αυτά τα νέα αόρατα τείχη τα φορολογικά, τα δασμολογικά και τα κοινωνικά δημιουργούν τις νέες προϋποθέσεις για να συνεχίσει να γράφεται η ιστορία με το μελάνι του αίματος. Οι ανοιχτές κοινωνίες του Κ. Ποπέρ, (The Open Society and Its Enemies. (Παπαζήση εκδόσεις ) μετατρέπονται πλέον σε κλειστές, σε κοινωνίες που τις χαρακτηρίζω στο βιβλίο μου Κοινωνικός και Οικονομικός Δαρβινισμός, (εκδόσεις Οικονομική, Αθήνα 2013), ως Αυτιστικές. Ως Κοινωνικό και Οικονομικό Αυτισμό ορίζω την αδυναμία η της άρνηση ενός κοινωνικού η οικονομικού συστήματος να επικοινωνήσει με το εξωτερικό περιβάλλον του. Αυτό το φαινόμενο είναι η αιτία της κοινωνικής επιθετικότητας μέσω του αποκλεισμού του φόβου. Η περιχαράκωση των δικών μας κοινωνικών και οικονομικών τειχών θέτει αυτόματα ως εχθρούς όσους βρίσκονται εκτός των δικών μας τειχών. Ο φόβος του άλλου και η αδυναμία μίας πρότασης που θα οδηγεί σε μία κοινή συμφωνία αμοιβαίου σεβασμού που θα στηρίζεται στην Ηθική της Επικοινωνίας (Χάμπερμας, Η ηθική της Επικοινωνίας, εκδόσεις Εναλλακτικές, Αθήνα 1997), είναι η αιτία της ανόρθωσης των νέων τειχών.
Το τέλος της ιστορίας λοιπόν δεν έχει επέλθει και δεν πρόκειται να επέλθει ποτέ. Όσο οι κοινωνίες θα διακατέχονται από το φαινόμενο του Κοινωνικού Αυτισμού τόσο η ιστορία θα γράφεται με το μελάνι του αίματος και όχι με την μελάνι του πνεύματος, του σεβασμού της ανθρώπινης Αξίας. Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι το αποτέλεσμα μίας μεγαλύτερης υποβάθμισης αυτών των ανθρωπίνων αξιών. Το πυρηνικό ατύχημα ήταν η θρυαλλίδα της έναρξης της νέας ιστορικής περιόδου της ανθρωπότητας που οδήγησε στην υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Κιότο (Ιαπωνία Κιότο, 1997) που προέκυψε από τη Διεθνή Σύμβαση για τις κλιματικές αλλαγές, που είχε υπογραφεί στη Διάσκεψη του Ρίο το 1992. Άρα λοιπόν η πτώση του τείχους του Βερολίνου δεν σηματοδότησε το τέλος της ιστορίας αλλά την απαρχή της νέας ιστορικής (μεταβιομηχανικής) περιόδου της ανθρωπότητας που ορίζεται ως η εποχή της Αειφορίας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Για να έχει επιτυχία αυτή η νέα ιστορική περίοδος απαιτείται να στηρίζεται στον Κοινωνικό και Οικονομικό Δαρβινισμό της Ενσυνείδητης Επιλογής και όχι στον Κοινωνικό και Οικονομικό Δαρβινισμό της φυσικής επιλογής (των ενστίκτων).

Back to top button