Σύμβολο των Χριστουγέννων και της έλευσης του Σωτήρος είναι το έθιμο των βαρβαρίτικων λαγγίτων που αναβιώνει κάθε χρόνο μια μέρα σαν και σήμερα!
Ήδη από εχθές το απόγευμα, πριν ο ιερέας χτυπήσει την καμπάνα του εσπερινού της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας, την οποία πολύ τιμούν και σέβονται οι γερμανιώτες, οι νοικοκυρές του χωριού θα πιάσουν τη ζύμη ( το χυλό) της Βαρβάρας – αλεύρι , νερό, ζάχαρη, αλάτι, μαγιά – και θα κάψουν καλά το τηγάνι με λάδι. Στην αρχή θα πάρουν λίγη από τη ζύμη και θα την ρίξουν στο στηθαίο του τζακιού , απέναντι τους και θα πουν αυτό: ” αρνιά, κατσίκια κι γκόλιαβα πιδιά”. Αυτό θα το κάνουν γιατί είμαστε στην περίοδο όπου γεννάνε τα ζωντανά τους, τα πρόβατα και τα γίδια και ζητάνε από την Αγία Βαρβάρα να τους βοηθήσει να πάνε όλα καλά στις γέννες των ζώων, γιατί αν γίνει κάτι θα χαθεί το βίος τους. Όσο για τα “γκόλιαβα πιδιά” , δηλαδή τα “γυμνά παιδιά”; Οι γυναίκες ζητάνε από την Αγία να τους φέρει ένα ακόμη παιδί και να είναι αγόρι, να είναι γερό και δυνατό και μέχρι τα Χριστούγεννα να μάθουν το καλό το νέο της εγκυμοσύνης,είτε της δικής τους είτε κάποιου συγγενικού ή φιλικού προσώπου τους!
Έπειτα, θα ρίξουν λίγη απ’ τη ζύμη μέσα στο καλοκαμμένο τηγάνι και θα την απλώσουν να πάρει το σχήμα κρέπας, μιας νηστίσιμης κρέπας. Θα την ψήσουν καλά και από τις δύο μεριές και θα την βγάλουν απλώνοντάς την πάνω στις ήδη φτιαγμένες! Οι λαγγίτες αυτές θα σερβιριστούν με ζάχαρη και καρύδια, ίσως και λίγη κανέλα για κάποιους! Άλλοι πάλι τις θέλουν κάσιαβες, νοτισμένες, υγρές, μουσκεμένες με σιερμπέτι,το οποίο κάνουν οι γυναίκες με νερό και ζάχαρη που μόλις πάρει βράση, ρίχνουν τις λαγγίτες μέσα και αυτές απορροφούν το σιρόπι και γίνεται μάτσκαβες, νιανιά, δηλαδή μαλακές και υγρές! Άλλοι τις θέλουν με μέλι και καρύδια και λίγο σερμπέτι από πάνω, ή λίγο πετιμέζι και ζεστές ζεστές…
Όπως και να ‘χει ,οι βαρβαρίτικες λαγγίτες μοιράζονται σε όλο το χωριό, στην εκκλησία ,στα καφενεία, στις δουλειές και στα χωράφια! Ακόμη και στα ζώα για να ‘χουν καλές γέννες!
Οι βαρβαρίτικες λαγγίτες είναι ένα χριστιανικό έθιμο αφού γίνεται ακριβώς τρεις βδομάδες πριν τα Χριστούγεννα,μια για τον Πατέρα, μια για τον Υιό και μία για το Πνεύμα το Άγιον! Ο συμβολισμός τους, απλός και απέριττος! Συμβολίζουν τα σπάργανα του Χριστού, τα φασκιά της φάτνης που χρειάστηκε η Παναγιά για το μικρό Υιο Της!
Τούτη τη περίοδο στα χωριά μας όλα ετοιμάζονται για τις Άγιες μέρες των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων, για το ιερό δωδεκαήμερο! Οι νοικοκυρές καθαρίζουν τα σπίτια τους, κάνουν τα νυχτέρια τους κεντώντας και πλέκοντας κάθε βράδυ και ξεκινούν τα προξενεία, ώστε μέχρι τα Χριστούγεννα να έχουμε αρραβώνες και μέχρι του Αϊ-Θωμά χαρά και γάμο! Μα είναι και η περίοδος που τελείωσαν οι αγροτικές δουλειές και κάθονται μέσα μέχρι να περάσει ο βαρύς χειμώνας! Από σπίτι σε σπίτι κάθε βράδυ ,τρώγοντας και χορεύοντας, όλοι μαζί για να γιορτάσουν τα Νικολοβάρβαρα και να θυμηθούν αντάμα:
Βαρβάρα βαρβαρώνει, Σάββας σαβανώνει, Νικόλας παραχώνει! Δηλαδή ,την Αγία Βαρβάρα κάνει βάρβαρο κρύο και παγώνουν τα πάντα, τον Άγιο Σάββα ρίχνει λίγο χιονάκι που ασπρίζει τη γη σαν το σάβανο του νεκρού και τον Άγιο Νικόλαο ρίχνει τόσο πολύ χιόνι που σε παραχώνει μέσα του!
Τούτο το Νικολίτσι Βαρβαρίτσι να κι ο Σάββας μες στη μέση σας εύχομαι χρόνια πολλά και ευλογημένα, οι Αγιοι βοήθεια μας και στήριγμά μας!
Χρόνια πολλά και καλά Χριστούγεννα!
Δημήτρης Παπατζίμος
