Η μουσική αποτελεί χαρακτηριστικό της κουλτούρας μιας κοινωνίας. Συνήθως διαμορφώνεται και εξελίσσεται με το πέρασμα των χρόνων
Της Χρυσούλας Κυρατζή
Η μουσική χαρακτηρίζει και τα Καστοριανά Καρναβάλια/Ραγκουτσάρια (όπως θέλει καθένας, είναι μεγάλη συζήτηση αυτό). Περισσότερο ίσως και από τις μεταμφιέσεις.
Είναι εμφανής τα τελευταία χρόνια η κυριαρχία των «βαλκανικών ήχων» στη μεγαλύτερη διοργάνωση της πόλης μας. Σε ένα έθιμο εκατοντάδων ετών.
Ορχήστρες, (ή πολλές φορές ομάδες ανθρώπων με ελάχιστες μουσικές γνώσεις, οι οποίοι κατέχουν απλά μουσικά όργανα) οι οποίες προέρχονται από την Βουλγαρία, την Σερβία και τα Σκόπια, καταφθάνουν στην πόλη μας από αρχές Δεκέμβρη, νοικιάζουν οικονομικά διαμερίσματα για έναν μήνα και φυσικά πληρώνονται αδρά την περίοδο των καρναβαλιών, χωρίς κανένα φορολογικό έλεγχο ως πλανόδιοι μουσικοί.
Guest εμφανίσεις κάνουν και ορχήστρες οι οποίες είναι υποτίθεται πολύ δημοφιλείς και αναγνωρισμένες στις χώρες τους. Αν τις αναζητήσει κανείς στο Διαδίκτυο, όμως, θα κουραστεί μέχρι να βρει περισσότερες πληροφορίες.
Κι όλοι μας φυσικά πρέπει να χαρούμε που παίζουν στην πόλη μας, συχνά πλέον και επίσημοι προσκεκλημένοι από πολιτιστικούς συλλόγους της πόλης! Με διαφημίσεις, χορηγίες κλπ κλπ.
Και καταλήγουμε να ακούμε έναν άγνωστο ήχο, μια άγνωστη γλώσσα, μια βοή από κακοπαιγμένα τύμπανα και τρομπέτες…Ο «μπερντές», το «Καστοριάαα» που αναφωνούσαμε λίγα χρόνια συγχρονισμένοι, έχει αντικατασταθεί από σερβικές ή σκοπιανές λέξεις που ελάχιστοι καταλαβαίνουν αλλά επιλέγουν να επαναλαμβάνουν. Παραδοσιακά ή γνωστά τραγούδια της εποχής δεν μπορούν να αποδοθούν από τους οργανοπαίκτες γιατί απλά δεν τα γνωρίζουν.
Κι όλα αυτά δημόσια, στον δρόμο, μπροστά στην κάμερα που δείχνει ζωντανή εικόνα σε όλη τη χώρα για το παραδοσιακό μας έθιμο. . Ιδιωτικά φυσικά είναι καθένας ελεύθερος να ακούει ό,τι θέλει, σε όποια γλώσσα επιθυμεί.
Συχνά βέβαια τα τελευταία χρόνια θυμόμαστε τον πατριωτισμό μας και επιτάσσουμε τους οργανοπαίκτες να παίξουν τη «Μακεδονία ξακουστή» για να θυμηθούμε πού ακριβώς βρισκόμαστε…
Ψάξαμε και βρήκαμε στο Youtbe, CDs με τραγούδια των τοπικών Καρναβαλιών
CD1: 1. ΤΣΙΓΚΙΡΛΑΝΚΑ 2. ΡΙΝΚΟ 3. ΜΑΤΣΚΑΝΤΑΝΑ 4. ΜΙΛΙΤΣΕ 5. ΝΤΕΒΟΙΤΣΕ 6. ΑΝΤΙΚΡΥΣΤΟΣ 7. ΡΟΥΜΠΑ 8. ΡΑΜΟΝΑ 9. ΣΑΜΑΤΑ 10. ΡΟΜΣΚΟ 11. ΠΑΤΙΝΑΔΑ 12. ΜΠΕΡΝΤΕΣ 13. ΕΒΡΑΙΟΠΟΥΛΑ
https://www.youtube.com/watch?v=7uoSRmpHIms
CD 2: 1. ΚΑΡΣΙΛΑΜΑΣ 2. ΑΝΑΝΤΟΛΤΣΕ 3. ΚΟΛΙΟ 4. ΑΛΕΞΑΝΤΡΑ 5. ΠΟΥΣΤΣΕΝΟ 6. ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ 7. ΒΑΣΕ 8. ΡΑΜΟ ΡΑΜΟ 9. ΠΑΤΙΝΑΔΑ 10. ΛΗΑΣ 11. ΡΟΥΣΑ ΜΑΡΑ 12. ΧΑΣΑΠΟΣΕΡΒΙΚΟ 13. ΡΑΝΤΑ 14. ΝΕΤΑ 15. ΜΑΡΙΤΣΕΛΕ 16. ΙΟΡΝΤΑΝΤΣΕ
https://www.youtube.com/watch?v=r-DcWqG14fo
Τι σχέση έχουν αυτά τα τραγούδια με αυτά που ακούγονται στους δρόμους μας;
Πριν συζητήσουμε γα το αν πρέπει να αλλάξουμε την ημερομηνία διεξαγωγής του Παραδοσιακού μας εθίμου (προκειμένου να προσελκύσουμε 10-15 περισσότερα λεωφορεία για 2 μέρες) , καλό θα ήταν να προσέξουμε την ταυτότητά του. Τι θα «πουλήσουμε» στους επισκέπτες μας. Ειδικότερα τι θα περάσουμε στα παιδιά μας.
Ο ήχος των παλιών Καστοριανών Ραγκουτσαριών/καρναβαλιών αλλάζει, χάνεται…
Αυτό συμβαίνει τουλάχιστον απο το 2000 και ένθεν και τώρα ανακαλύφθηκε το φαινομενο;
Έχεις απόλυτο δίκιο
Τι σημαινει Ραγκουτσαρια;
Για μενα, δεν ειναι παρα ενα καθαρα εμπορικο brand name και οποιαδηποτε διαστρεβλωση συνεπαγεται!
Για παμπολλες δεκαετιες γνωριζαμε τα Καρναβαλια!
Δεν χρειάζονται κλάψες και παράπονα !
Πριν νοικιάσεις την ορχήστρα , μια δυο ώρες την βάζεις και ακούει — μουσικό αυτί έχει και αφομοιώνει — το CD ή την κασέτα με το ” ΤΣΙΓΚΙΡΛΑΝΚΑ ” , τον ” ΜΠΕΡΝΤΕ ” , το ” ΜΙΛΙΤΣΕ ” κ.λπ , και συμφωνείς μαζί της , ότι θέλουμε εγώ και η παρέα μας να παίζει τους 5 —6 αυτούς καστοριανούς σκοπούς που επιλέξαμε .
Σε εμποδίζει κανείς να το κάνεις αυτό ; είναι δύσκολο να γίνει ; Γιατί το περιμένεις απ’ τους ” άλλους ” ; και από ” ποιον ” ;
Στην συγκεκριμένη περίπτωση , νομίζω ότι , στην κυριολεξία οι ” άλλοι ” είσαι ” ΕΣΥ ” , αφού ” εσύ ” διαθέτεις τα λεφτά του ενοικίου .
Δεν χρειάζονται κλάψες και παράπονα : ” Μην κοιτάς τι κάνει η Καστοριά για σένα , αλλά τι κάνεις εσύ για την Καστοριά ” , για να παραλλάξει κανείς ελαφρά την αμερικάνικη ρήση του Κένεντυ …….