Λανθασμένη η έννοια της διαφορετικότητας που δυστυχώς αναπαράγεται εδώ και χρόνια μέσω των καλά ριζωμένων κοινωνικών προκαταλήψεων και στερεότυπων, συντηρώντας τα άτομα με αναπηρία σε μια αθέατη κοινωνία.
Ο σχεδιασμός και η λειτουργία της κοινωνίας µας γίνεται µε τρόπο που διασφαλίζονται ίσες ευκαιρίες για συμμετοχή όλων των πολιτών; Μήπως η κοινωνία δημιουργεί την «αναπηρία» µέσω του μεροληπτικού σχεδιασμού των υποδομών, των αρνητικών συμπεριφορών, του στιγματισμού, των προκαταλήψεων και κυρίως παίρνοντας ως σημείο αναφοράς το πρότυπο του «φυσιολογικού ατόμου»; Μήπως η κοινωνία µας οικοδομείται χωρίς να λαμβάνει ουσιαστική μέριμνα για τις ανάγκες και τα δικαιώματα όλων των πολιτών και είναι αυτή που καθιστά ανάπηρους τους ανθρώπους, αποκλείοντάς τους από το δικαίωμα της πλήρους συμμετοχής ;
Όλα είναι θέμα κουλτούρας, θέμα έλλειψης παιδείας; “Μια διστακτικότητα υπάρχει, ειδικά απέναντι στην αναπηρία η οποία είναι κι ένα ευαίσθητο θέμα, είναι ακόμα ταμπού. Βλέπεις ότι τους λυπούνται, αυτό είναι το χειρότερο. Μέσα απ΄την απλή αλληλεπίδραση λύνεται το πρόβλημα, δεν χρειάζεται ούτε να διαβάσεις βιβλία, ούτε να μελετήσεις.
Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την προσβασιμότητα στο φυσικό περιβάλλον, εξακολουθούν να υπάρχουν µμεγάλα περιθώρια βελτίωσης κυρίως ως προς το επίπεδο σεβασμού προς τα δικαιώματα των ατόμων µε αναπηρία. Οι στάσεις και οι αντιλήψεις των πολιτών έναντι της διαφορετικότητας και της αποδοχής αποτελούν, θεωρώ, το µμεγαλύτερο εμπόδιο.
Η αναπηρία δεν είναι µόνο κινητική, δηλαδή άνθρωπος σε αναπηρικό αµαξίδιο. Ο όρος εκπροσωπεί και το σύνολο των ατόμων µε κώφωση, τύφλωση, µε νοητική υστέρηση, µε ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, µε ψυχικές νόσους και µε μακροχρόνιες σοβαρές ασθένειες.
Θα ήταν αστείο να αμφισβητήσει κανείς ότι τα άτομα αυτά δεν χρειάζονται στήριξη και ιατρική βοήθεια. Στο επίκεντρο όμως δεν πρέπει να βρίσκεται τι δεν καταφέρνουν τα άτομα µε αναπηρία αλλά τι καταφέρνουν ή το πώς θα αλλάξουν εκείνες οι κοινωνικοπολιτικές δομές που παρεμποδίζουν την ολοκλήρωσή τους, ως ισότιμους πολίτες µια κοινωνίας. Η αναπηρία θέτει περιορισμούς, ωστόσο τα άτομα έχουν να αντιμετωπίσουν και πολλούς άλλους που σχετίζονται τόσο µε την πρόσβασή τους στο φυσικό περιβάλλον όσο και µε την αποδοχή τους από το κοινωνικό σύνολο. Μάθαμε να αντιμετωπίζουμε τα άτομα µε αναπηρία ως µια ειδική κατηγορία ασθενών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή, ως άμεσο επακόλουθο της δικής τους δυσλειτουργίας, και το µόνο που µπορεί η κοινωνία να τους προσφέρει είναι οίκτος, ελεημοσύνη και γενικά να επιτελέσει ένα φιλανθρωπικό έργο. Μάθαμε να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους µε αναπηρία είτε σαν τραγικές φιγούρες είτε σαν ήρωες, που προσπαθούν να ξεπεράσουν το δικό τους µειονέκτηµα. Μάθαμε να επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά και µόνο στην ιατρική αποκατάσταση και στην περίπτωση που η αποκατάσταση δεν είναι εφικτή, να θεωρούμε ότι η κοινωνική απομόνωση είναι αναπόφευκτη και δεδομένη. Αποτέλεσμα αυτής της νοοτροπίας είναι ο κοινωνικός αποκλεισμός και η περιθωριοποίηση, καταπατώντας ουσιαστικά τα ανθρώπινα και ατομικά δικαιώματά τους.
Πολλά άτομα με αναπηρία περιορίζονται απ’ τον ίδιο τους τον εαυτό, απ΄την ψυχολογία τους. Υπάρχει μια ρήση που αναφέρει ότι ο πραγματικός φόβος δεν αφορά αυτό που δεν μπορείς να κάνεις αλλά αυτό που μπορείς. Περιορίζονται επίσης απ’ την οικογένειά τους, η οποία δεν τους αφήνει να αναδείξουν όλα αυτά που μπορούν, απ’ τον κοινωνικό περίγυρο και από κάποιους φορείς, καθώς δεν βοηθάνε δυστυχώς όλοι οι φορείς το ίδιο, υπήρξαν φορείς που δεν μας υποστήριξαν κι αντίστοιχα τα μέλη τους.
Εν κατακλείδι “Ο πραγματικός φόβος αφορά αυτό που μπορείς να κάνεις”
Απλά αποδέξου το και προχώρα
!
