Η 25η Απριλίου έχει επιλεγεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονικής Αποξένωσης (Parental Alienation Syndrom/P.A.S) για την ενημέρωση σχετικά με το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης ή Αλλοτρίωσης.
Όταν τα παιδιά στερούνται την γονική σχέση με τον έναν γονέα τους, λόγω βίαιου και ‘’αναίτιου’’ αποκλεισμού της επικοινωνίας από τον άλλον γονέα, τότε πρόκειται για εξόφθαλμη γονεΐκή αποξένωση.
Το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης ή Αλλοτρίωσης είναι φαινόμενο το οποίο παρατηρείται σε παιδιά, τα οποία δεν επιθυμούν καν επαφή με κάποιον από τους δύο γονείς. Αυτό εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά χωρισμένων γονέων. Οι ενέργειες αυτές του παιδιού είναι αποτέλεσμα των προσπαθειών του γονιού με την οριστική ή προσωρινή αποκλειστική επιμέλεια, μέσω συναισθηματικών κακοποιητικών πράξεων, προκειμένου να βλάψει το γονιό χωρίς επιμέλεια.
Η ιδέα για την καθιέρωση μιας Παγκόσμιας Ημέρας για την Γονική Αποξένωση ξεκίνησε από τον Καναδά το 2005 και γρήγορα απέκτησε παγκόσμιο χαρακτήρα.
Στις αρχές του 1970, όταν τα διαζύγια σημείωσαν μεγάλη αύξηση στον δυτικό κόσμο, προβλημάτισε βαθιά το θέμα των επιπτώσεων στα παιδιά των οποίων οι γονείς είχαν πάρει διαζύγιο. Δεν ήταν εύκολο να εξηγηθούν φαινόμενα όπου το παιδί εκδηλώνει άγχος, νευρικότητα, κατάθλιψη και αδιαφορία προς τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια. Πώς στρεφόταν εναντίον του και επιδείκνυε τόση εχθρότητα και απέχθεια, ‘’δίχως’’ λόγο… Αυτό μπορούσε να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Δεν ήταν απλή συκοφαντική δυσφήμιση του άλλου γονέα, δεν ήταν απλή πλύση εγκεφάλου του παιδιού, δεν ήταν απλό ψυχολογικό του πρόβλημα. Κάτι το διαφορετικό, το ανεξήγητο συνέβαινε…
Το 2002 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισε το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης, κατά τη διάρκεια διεθνούς συνδιάσκεψης.
Η γονική αποξένωση γενικά αναγνωρίζεται ως υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα. Όμως, η συζήτηση για το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης χαρακτηρίζεται διεθνώς «θερμή»(heated). Πρόκειται, κατ’ αρχάς, για μια ψυχιατρική έννοια, η οποία αποτελεί μετεξέλιξη άλλων εννοιών των επιστημών ψυχικής υγείας («σύνδρομο της Μήδειας», όσον αφορά τις αποξενωτικές μητέρες).
Η Μέρι Μπανότι, διαμεσολαβήτρια για τις απαγωγές παιδιών σε διεθνές επίπεδο, γράφει στην έκθεσή της, ότι:
‘’…Αυτό το φαινόμενο αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ως πρόβλημα των παιδιών στα οποία δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στον ένα ή στον άλλο γονέα. Ο γονέας που έχει την επιμέλεια φροντίζει να αποξενώσει τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια από τα παιδιά του και αυτή η πρακτική είναι δυστυχώς πολύ συνηθισμένη και έχει καταστροφικές συνέπειες για το παιδί. Είναι σημαντικό οι δικαστικές αρχές και οι κοινωνικοί λειτουργοί που αναλαμβάνουν παιδιά σε αυτή την κατάσταση να γνωρίζουν ότι υπάρχουν τέτοιες συμπεριφορές και δεν πρέπει να κάνουν διακρίσεις κατά τη λήψη αποφάσεων…’’
Το APA (American Psychological Association), ο Αμερικανικός Σύλλογος Ψυχολόγων, ο μεγαλύτερος σύλλογος ψυχολόγων του κόσμου, αναγνωρίζει και επιβεβαιώνει την ύπαρξη της Γονικής Αποξένωσης και ότι πρόκειται για ψυχολογική και συναισθηματική κακοποίηση του παιδιού, όπου ο ένας γονιός κάνει «πλύση εγκεφάλου» στο παιδί ή στα παιδιά εναντίον του άλλου γονιού. Λόγω των αρνητικών της παραμέτρων, εχθρότητα και τα αδικαιολόγητα συναισθήματα αποξένωσης, η γονεϊκή αποξένωση κρίνεται ως «κλινικό φαινόμενο» που επηρεάζει σοβαρότατα την ευημερία ενός παιδιού.
Επίσης, λόγω των πολύ ισχυρών επιχειρημάτων που απέδειξαν την εξάπλωση της γονεϊκής αποξένωσης ως μιας μορφή ψυχολογικής κακοποίησης, η Βραζιλία και το Μεξικό την αντιμετωπίζουν πλέον ως «εγκληματική ενέργεια». Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, έχει επισημάνει στην ιστοσελίδα του ότι η γονεϊκή αποξένωση είναι πραγματικά μια μορφή ενδοοικογενειακής βίας καθώς είναι επιζήμια για την σχέση κάποιου με τα παιδιά.
Η πιο γνωστή αιτία Γονικής Αποξένωσης είναι η αντιδικία για την μονογονεΐκή επιμέλεια του παιδιού, η οποία προξενεί φόβο, θυμό, ακραίες συγκρούσεις μεταξύ των γονέων και μπορεί να φθάσει στο πιο επικίνδυνο σημείο της, σε καταστάσεις υψηλού επίπεδου σύγκρουσης. Η αντιδικία για την επιμέλεια οδηγεί σε μία δίκη, δηλαδή μια διαδικασία κατά την οποία οι γονείς χρησιμοποιούν – και αρκετά συχνά ενθαρρύνονται ή κατευθύνονται στο να χρησιμοποιούν – τα παιδιά τους για να διασύρουν, να κατηγορήσουν, να συκοφαντήσουν ή ν’ αποκλείσουν τον άλλο γονέα.
Το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης, απαντά και στα παιδιά διαζευγμένων, όπου η μητέρα ψευδώς κατήγγειλε τον πατέρα για σεξουαλική παρενόχληση-κακοποίηση. Για παράδειγμα, στη Γαλλία, 17% των χωρισμένων μανάδων κατηγορούν τον σύζυγο ψευδώς για σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού, όταν διεκδικεί και εκείνος την επιμέλεια. Το ποσοστό αυτό δε στον Καναδά ανέρχεται στο 25%. Αυτές οι ψευδείς κατηγορίες δημιουργούν την βαριάς μορφής PAS. Μιλάμε, λοιπόν, για γονείς με έντονες εμμονές που είναι αποφασισμένοι να καταστρέψουν τον δεσμό του ανήλικου με τον έτερο γονέα. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των αποξενωμένων παιδιών στην Ελλάδα ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες δεδομένου ότι ο νόμος πριμοδοτεί τη μητέρα στην ανάληψη της κηδεμονίας των παιδιών. Δεν λείπουν ωστόσο και οι περιπτώσεις που ο πατέρας αποξενώνει τα παιδιά από τη μητέρα ή που ο νόμος πριμοδοτεί τον πατέρα για την ανάληψη της κηδεμονίας των παιδιών.
Το σύνδρομο της γονικής αποξένωσης λοιπόν, αποδίδεται στην μετάθεση της επιθετικότητας, που συνεπάγεται ένα συγκρουσιακό διαζύγιο, στα παιδιά και σε έναν συνδυασμό του «Συνδρόμου της Στοκχόλμης» (το παιδί αισθάνεται όμηρος του γονέα που του ασκεί συναισθηματικούς εκβιασμούς και υιοθετεί τις συμπεριφορές που του υπαγορεύει, για να μην αντιμετωπίσει τις συνέπειές του) και του φαινομένου των «Ψευδών Αναμνήσεων» (σύμφωνα με το οποίο η εικόνα του απόντος γονέα σταδιακά αλλοιώνεται και αντικαθίσταται από μνήμες, που σπάνια αντιστοιχούν στην πραγματικότητα). Αυτό αποτελεί συναισθηματικό βιασμό για το παιδί και οι γονείς, που το υποκινούν πρέπει να παρακολουθήσουν οικογενειακή θεραπεία.
Τα αποτελέσματα κλινικών ερευνών δείχνουν ότι οι ανήλικοι που βιώνουν εμπειρίες γονεϊκής αποξένωσης υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση και ψυχοσωματικές διαταραχές. Πολλά από τα παιδιά των χωρισμένων γονιών θεωρούν ότι η απόφαση να αποπέμψουν συναισθηματικά τον πατέρα ή την μητέρα είναι απόρροια της δικής τους αυτόνομης βούλησης, ανεπηρέαστης από την επίδραση του γονέα. Μάλιστα οι αποξενωτές γονείς παιδιών, διατρανώνουν σθεναρά ότι οι ίδιοι προτρέπουν τα παιδιά τους να διατηρήσουν επικοινωνία με τον πατέρα/μητέρα. Κι όμως, οι πράξεις τους επιβεβαιώνουν το αντίθετο, με αποτέλεσμα να δίνουν σχιζοειδή μηνύματα στα υπό την κηδεμονία τέκνα τους.
‘’Τα παιδιά του Αρμαγεδδώνα’’/ Αντί ‘’Μονογονεΐκή’’ Κίνηση
Ένα πάρα πολύ κατατοπιστικό άρθρο , που όμως δεν πρέπει να αποκλείουμε και την περίπτωση όντως να υπάρχει ζήτημα με την συμπεριφορά του ενός γονιού. Στην μεν Ελλάδα σε πολύ μεγάλο ποσοστό τα παιδιά χρησιμοποιούνται ως αντικείμενο εκδίκησης προς τον άλλο γονιό κατά κύριο λόγο από το συγγενικό περιβάλλον το οποίο διόλου ενδιαφέρεται για το καλό του παιδιού ή του ενήλικα που χώρισε παρά μονάχα αισθάνεται εκτεθειμένο στο ευρύτερο φιλικό και κοινωνικό περιβάλλον , αφού έτσι έχει πληγεί η αξιοπιστία του ή το κοινωνικό του status. Το 95 % του κοινωνικού ιστού και βάλε στην Ελλάδα ονειρεύεται ένα παραμύθι στρωμένο με ροδοπέταλα και όταν το παραμύθι αυτό αποδομήται αντιδράει σπασμωδικά, βίαια , αλλοπρόσαλλα. Και τι μπορεί να κάνει ένας λαός ο οποίος κουβαλάει ένα παρελθόν το οποίο νευρωτικά προσπαθεί να εξαγιάσει και να ωραιοποιήσει; Ένας λαός ο οποίος δεν έχει βρει ταυτότητα ή η ταυτότητα που πιστεύει ότι έχει απέχει κατά πολύ από τη πραγματικότητα;
Καλό σας βράδυ.