Η μεγάλη ελπίδα που ξεπετιέται για πρόληψη και θεραπεία του κορωνοϊού φαίνεται να είναι φάρμακα αντισωμάτων, δημιουργώντας ευρύτερο πεδίο ανοσίας και αντίστασης στον επικίνδυνο ιό, τουλάχιστον έως την κυκλοφορία ενός ασφαλούς εμβολίου. Της επιστημονικής αυτής προσπάθειας στις Ηνωμένες Πολιτείες πρωτοπορούν δυο ομογενείς επιστήμονες, οι οποίοι με μια πολλά υποσχόμενη έρευνα προσδίδουν μια νέα διάσταση στην προοπτική αποτελεσματικού «χτυπήματος» του κορωνοϊού μέσα στην τρέχουσα χρονιά.
Πρόκειται για τον δρα Γεώργιο Γιανκόπουλο (πρόεδρο και επιστημονικό διευθυντή της εταιρίας βιοτεχνολογίας Regeneron Pharmaceuticals), ο οποίος γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και κατάγεται από την Καστοριά, πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Κολούμπια, με πολλές διακρίσεις, καθώς και τον δρα Χρήστο Κυρατσού (αντιπρόεδρο της Regeneron και επικεφαλής των ερευνών για μολυσματικές ασθένειες), γεννημένο και μεγαλωμένο στην Κοζάνη, πτυχιούχο της Φαρμακευτικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και με μεταπτυχιακές σπουδές στα πανεπιστήμια Κολούμπια και Νέας Υόρκης (NYU).
Αξίζει να επισημανθεί ότι η οικογένεια του δρα Γιανκόπουλου έχει σχέση με την Κύπρο. Όπως μάς είχε αναφέρει παλαιότερα, ο παππούς του (ο οποίος είχε εγκαταλείψει την Καστοριά επί Τουρκοκρατίας και μετέβη στη Βιέννη, όπου σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός) συνέβαλε σημαντικά στην παραγωγή ηλεκτρισμού στην Κύπρο στις αρχές του περασμένου αιώνα και βοήθησε στην ίδρυση της Ηλεκτροφωτιστικής Εταιρείας Λεμεσού.
Τις τελευταίες μέρες, τόσο μέσα από δημοσιεύματα σε επιστημονικά έντυπα, όσο και με παρουσιάσεις σε αμερικανικά ΜΜΕ, προβλήθηκε η εργασία των προαναφερόμενων ομογενών, ως σημαντική και πειστική για τα έως τώρα αισιόδοξα αποτελέσματά της. Τα αντισώματα προέρχονται από άτομα που έχουν αναρρώσει από τον κορωνοϊό και οι ερευνητές παίρνουν χιλιάδες αντισώματα για να βρουν τα καλύτερα και τα ισχυρότερα. Ακολούθως, τα κλωνοποιούν σε απεριόριστες ποσότητες.
Πέντε ομάδες εργάζονται για τη θεραπεία αντισωμάτων στις ΗΠΑ και όπως αναφέρθηκε, πολλά υποσχόμενη έρευνα υπάρχει επίσης στο Ισραήλ, την Ιαπωνία και την Ολλανδία. Αυτές οι εταιρείες χρησιμοποιούν κάθε είδους τεχνικές ανάπτυξης αντισωμάτων. Η Νότια Κορέα μπορεί να είναι η πρώτη χώρα που ανέπτυξε ένα τέτοιο φάρμακο αντισωμάτων, με τοπική εταιρεία να σχεδιάζει να ξεκινήσει κλινικές δοκιμές τον Ιούλιο. Πάντως, ένα στοιχείο που θεωρείται σημαντικό είναι ότι τα συνδυασμένα αντισώματα θα πρέπει να παρέχουν καλύτερη προστασία εάν ο ιός μεταλλάσσεται.
Επειδή λοιπόν ο δρόμος μέχρι την εξεύρεση εμβολίου για τον τερματισμό της πανδημίας είναι μακρύς (υπολογίζεται από ένα μέχρι δυο χρόνια και αν γίνει κατορθωτό), αρκετές εταιρείες, πανεπιστήμια και ερευνητές, παράλληλα με τις προσπάθειες για την εξεύρεση εμβολίου, έχουν επιδοθεί σε έναν επίμονο αγώνα για την κατασκευή φαρμάκων με αντισώματα, τα οποία θα χρησιμεύουν τόσο για την πρόληψη της νόσου και την προστασία όσων ατόμων δεν ασθένησαν, αλλά και για τη θεραπεία ασθενών με ήπια και βαριά συμπτώματα.
Ενώ γίνονται τέτοιες έρευνες από αρκετές εταιρείες και πανεπιστήμια σε διάφορες χώρες, αυτή τη στιγμή θεωρείται ότι η Regeneron βρίσκεται ορισμένα βήματα μπροστά λόγω του γεγονότος ότι είχε ξεκινήσει την έρευνα νωρίτερα, από τον Ιανουάριο και κυρίως επειδή είχε πρωτοστατήσει με τις ίδιες ακριβώς τεχνολογίες που χρησιμοποίησε για να κατασκευάσει αντισώματα εναντίον του Έμπολα (η θεραπεία αντισωμάτων βοήθησε τότε σε συγκεκριμένες ομάδες να μειωθεί η θνησιμότητα πάνω από 80%). Επομένως, με τις ίδιες τεχνικές και την ίδια μεθοδολογία προχωρεί για κάτι αντίστοιχο στην ανάπτυξη αντισωμάτων για τον κορωνοϊό.
Ο δρ Γιανκόπουλος, μιλώντας στην εκπομπή του Τζορτζ Στεφανόπουλου στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC, την περασμένη Κυριακή, αλλά και σε μία πολύ ενδιαφέρουσα διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε ο ομογενειακός οργανισμός «The Hellenic Initiative», εξέφρασε την πεποίθηση ότι μέχρι τον επόμενο μήνα θα γίνουν οι πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους του νέου «κοκτέιλ αντισωμάτων» που αναπτύσσει η Regeneron. Όπως είπε, θα μπορεί να ετοιμάσει εκατοντάδες χιλιάδες δόσεις έως τον Αύγουστο. Η στρατηγική της εταιρείας είναι να στοχεύσει την πρωτεΐνη του ιού, η οποία της επιτρέπει να συνδέεται με τους υποδοχείς και να εισβάλλει σε ανθρώπινα κύτταρα για αναπαραγωγή.
«Είναι αντισώματα κατά του ιού που τον εντοπίζουν και τον σκοτώνουν» υπογράμμισε ενδεικτικά ο δρ. Γιανκόπουλος, προσθέτοντας: «Αυτό που αναπτύξαμε είναι τεχνολογίες που μας επιτρέπουν να φτιάχνουμε ακριβώς αυτά τα αντισώματα που κάνει ο οργανισμός ως απόκριση στο εμβόλιο. Τα φτιάχνουμε έξω από το σώμα, τα αυξάνουμε σε βιοαντιδραστήρες και στη συνέχεια τα εγχύουμε σε ανθρώπους και αμέσως είναι σαν να έχουν εμβολιαστεί». Ωστόσο, όπως τόνισε, «οι θεραπείες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ένα εμβόλιο. Τα εμβόλια μπορούν να παρέχουν μόνιμη ανοσία σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς ανθρώπων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειαζόμαστε όλες αυτές τις προσπάθειες».
Σύμφωνα με τον δρα Γιανκόπουλο, οι κλινικές δοκιμές των αντισωμάτων θα γίνουν σε τρία επίπεδα:
- Σε ανθρώπους που δεν έχουν μολυνθεί από τον ιό ώστε να δράσουν ως φάρμακο πρόληψης.
- Σε ασθενείς που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της νόσου για να τους προστατεύσουν από τα χειρότερα.
- Σε ασθενείς που νοσηλεύονται με βαριά συμπτώματα, ακόμα και σε μονάδες εντατικής θεραπείας και βρίσκονται σε αναπνευστήρες.
Επίσης τόνισε ότι για την πρώτη περίπτωση, ουσιαστικά τα αντισώματα θα λειτουργήσουν ως εμβόλιο, εκφράζοντας αισιοδοξία ότι σε πρώτη φάση «τα αντισώματα αυτά θα προστατεύσουν άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, τους γιατρούς, τους νοσηλευτές και τους ηλικιωμένους». Τέλος, υποστήριξε ότι εάν στις κλινικές δοκιμές αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα των αντισωμάτων, τότε ευελπιστεί ότι αρχές του φθινοπώρου θα ξεκινήσει η παραγωγή τους.
Δείτε τη συνέντευξη στον Τζορτζ Στεφανόπουλου ΕΔΩ
