«Σφάλματα σε θέματα Πανελλαδικών Εξετάσεων στα μαθήματα “Μουσική Αντίληψη και Γνώση” και “Εξέταση στον Έλεγχο Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων”»
Αγαπητοί συνάδελφοι, αγαπητοί μαθητές, αγαπητοί φοιτητές των Τμημάτων Μουσικών Σπουδών,
Με το παρόν κείμενό μου θα ήθελα να επισημάνω σφάλματα στα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» της 29ης Ιουνίου και 14ης Σεπτεμβρίου 2019, καθώς και στην «Εξέταση στον Έλεγχο Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων» της 13ης Σεπτεμβρίου 2019, τα οποία διαπίστωσα μετά από προσεκτική ακρόαση των ηχητικών αποσπασμάτων που είναι ήδη αναρτημένα στην ιστοσελίδα του υπουργείου.
Πιο συγκεκριμένα:
1) Η ερώτηση Α2.3 στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 14 Σεπτεμβρίου 2019, είναι απολύτως λανθασμένη και καθίσταται άκυρη, τόσο επειδή το ακουστικό απόσπασμα αποτελείται από την ένωση πολλών διαφορετικών μετρικών ενδείξεων σε μια φράση οκτώ μέτρων –ενώ θα έπρεπε να αποτελείται από μία και μόνο μετρική ένδειξη σε μια φράση τεσσάρων μέτρων–, όσο επειδή ανάμεσα στις πέντε επιλογές δεν υπάρχει καμία ορθή απάντηση που να αντιστοιχεί στο ηχητικό απόσπασμα.
Παραθέτω καταγεγραμμένη τη μετρική και ρυθμική υφή του ηχητικού αποσπάσματος Α2.3 (καταγραφή: Ιωάννης Ζορπίδης):
Δυστυχώς, καμία από αυτές δεν είναι η σωστή απάντηση. Η απουσία σωστής απάντησης ανάμεσα στις πέντε επιλογές καθιστά το θέμα Α2.3 άκυρο.
2) Στην ερώτηση Α2.5 στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 29 Ιουνίου 2019, οι επιλογές στις απαντήσεις που είχε στη διάθεσή του ο εξεταζόμενος είναι οι εξής:
Το συγκεκριμένο ηχητικό απόσπασμα μπορεί να καταγραφεί τόσο σε μέτρο με ένδειξη 2/4, όσο και σε μέτρο με ένδειξη 4/4. Σωστές απαντήσεις κρίνονται δύο: η α και η γ. Αυτό δεν επιτρέπεται όμως να συμβαίνει.
3) Παρόμοια περίπτωση ασάφειας αποτελεί το θέμα Δ3 από την «Εξέταση στον Έλεγχο Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων», που πραγματοποιήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2019. Οι επιλογές στις απαντήσεις που είχε στη διάθεσή του ο εξεταζόμενος είναι οι εξής:
Το συγκεκριμένο ηχητικό απόσπασμα μπορεί να καταγραφεί τόσο σε μέτρο με ένδειξη 4/4, όσο και σε μέτρο με ένδειξη 2/4. Σωστές απαντήσεις κρίνονται δύο: η α και η γ. Αυτό δεν επιτρέπεται όμως να συμβαίνει.
4) Στο ηχητικό της ερώτησης Γ3 από την «Εξέταση στον Έλεγχο Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων», που πραγματοποιήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2019, υπάρχει κίνηση των φωνών, την οποία διδάσκεται ο μαθητής αυστηρά ως εσφαλμένη στο μάθημα της Αρμονίας: πρόκειται για τις παράλληλες 8ες που δημιουργούνται στη σύνδεση V7-VI (καταγραφή ηχητικού αποσπάσματος: Ιωάννης Ζορπίδης):
5) Στο ηχητικό της ερώτησης Α4.5 στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 14 Σεπτεμβρίου 2019, υπάρχει κίνηση των φωνών, την οποία διδάσκεται ο μαθητής ως εσφαλμένη στο μάθημα της Αρμονίας: πρόκειται για τις παράλληλες 5ες που δημιουργούνται στις εξωτερικές φωνές στη σύνδεση (καταγραφή ηχητικού αποσπάσματος: Ιωάννης Ζορπίδης):
6) Στην εξέταση «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» της 29ης Ιουνίου, στο θέμα Α1.4 οι απαντήσεις γ και δ ταυτίζονται απόλυτα, σωστή απάντηση ήταν η ε.
Σε σχέση, βεβαίως, με όλες τις παραπάνω επισημάνσεις για σφάλματα στα θέματα, οι παρακάτω παρατηρήσεις έχουν σαφώς μικρότερη σημασία:
7) Στο ηχητικό της ερώτησης Α2.2 στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 14 Σεπτεμβρίου 2019, υπάρχει αρρυθμία μεταξύ 1ου και 2ου μέτρου (πιο συγκεκριμένα στο τέλος του 1ου και στην αρχή του 2ου), σε ένα ερώτημα όπου το ζητούμενο είναι η αναγνώριση του σωστού ρυθμικού μέτρου.
8) Σε όλα τα ηχητικά αποσπάσματα της ομάδας Α3 στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» που πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουνίου και 14 Σεπτεμβρίου 2019 υπάρχει ελαφριά παραμόρφωση του ήχου. Το ίδιο συμβαίνει και στα ερωτήματα της ομάδας Β από την «Εξέταση στον Έλεγχο Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων», που πραγματοποιήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2019.
Επιπλέον, κατά την προσωπική μου γνώμη κρίνεται αναγκαίος ο επανακαθορισμός της ύλης στη 2η και 4η ομάδα ερωτημάτων στο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση», ώστε να διαφυλαχτεί η εγκυρότητα του αντικειμένου, καθώς η επιλογή και η κατανομή του περιεχομένου στα βιβλία μουσικής Γυμνασίου-Λυκείου, σε συνδυασμό με τα υπεράριθμα λάθη που υπάρχουν σε αυτά, καθιστούν την εξέταση και την αξιολόγηση των γραπτών προβληματική.
Ιωάννης Ζορπίδης
Αναπληρωτής Καθηγητής ΠΕ79.01 Μουσικού Σχολείου Σιάτιστας
