Σε κοινωνίες οικονομικά σακατεμένες από την δικτατορία τών δεικτών, με συμπτώματα κόπωσης και αποχής από συλλογικές δράσεις, θα φαινόταν μάταιος κάθε διάλογος περί πολιτισμικής ελευθερίας, αν δεν ενισχύονταν από την βεβαιότητα ότι είναι αδύνατη η οριστική αλλοτρίωση των κοινωνιών. Ότι, σιγά σιγά, οι πολίτες, και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, φαίνεται να συνειδητοποιούν την ανάγκη να αναζητήσουν έναν διαφορετικό δρόμο. Να διαμορφώσουν, στη θέση ξεπερασμένων ιδεοληπτικών εμμονών, ένα συναινετικό πλαίσιο κοινωνικής συνεργασίας και πολιτικής έκφρασης.
Να συνθέσουν Συναινετικό Λόγο συμβίωσης και προοπτικής τών 3/3 τής Κοινωνίας.
Καθώς η θετική πλευρά τής τεχνολογίας κατήργησε τα γεωγραφικά και επικοινωνιακά σύνορα, οι πολίτες τού κόσμου συνειδητοποιούν την ανάγκη να συνυπάρξουν με τις διαφορές τους, μέσα στην πολιτισμική ποικιλία που προσδίδει νόημα και αισθητικό πλούτο στην ίδια τη συνύπαρξη.
Σε αντίθεση με την αλαζονική πλευρά τής Οικονομίας και τής Πολιτικής, οι πολιτισμικές διαφορές δεν λειτούργησαν και δεν μπορούν να λειτουργήσουν ποτέ ως συγκρουσιακοί παράγοντες, παρά μονάχα στα μυαλά ακαδημαϊκών θεραπαινίδων τής νεο-αποικιοκρατίας και σε όσους προσπαθούν να επιβάλουν ένα παγκόσμιο, αποκλειστικό πολιτισμικό μοντέλο.
Η ευχέρεια να έχει κανείς επαφή με πολλούς πολιτισμούς, αυτός ο θετικός κοσμοπολιτισμός δεν έχει καμιάν απολύτως σχέση με την «παγκοσμιοποιημένη υπερπτήση που ισχυρίζεται ότι κυριαρχεί στον κόσμο επειδή τον έχει αδειάσει από την ουσία του (…..) με την αναπαράσταση να αντικαθιστά την πραγματικότητα και να μετατρέπει τη Γη σε ένα απέραντο λούνα παρκ» (Pascal Bruckner).
Στις κοινωνιο-κεντρικές πολιτικές δυνάμεις επαφίεται πλέον η ανάδειξη τής πολιτισμικής πολυμορφίας την οποία θεωρώ προϋπόθεση για ευρύτερες κοινωνικές ενώσεις ή για διεθνικές πολιτικές συμμαχίες.
Στις ίδιες κοινωνικές δυνάμεις επαφίεται προφανώς και η συνδιαμόρφωση της αποδομητικής συναίνεσης για την οποία μιλήσαμε στην προηγούμενη ανάρτηση.
Συνδιαμόρφωση με ποιους ;
Μα με όσους αναγνωρίζουν πως η πολιτική της ευμάρειας με δανεικά, είτε ως ασυδοσία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είτε ως λαϊκισμός, τις δεκαετίες ’80, ’90 και 00, στάθηκε ανίκανη να λύσει τα διαρθρωτικά προβλήματα τών κοινωνιών. Αντιθέτως οδήγησε στην μεγαλύτερη μεταπολεμική οικονομική και ανθρωπιστική κρίση και «χάρισε» στην ανθρωπότητα τις πολυπληθείς «φυλές των νεόπτωχων».
Συνδιαμόρφωση λοιπόν με όσους συνειδητοποιούν την ανάγκη μιας ανθρωποκεντρικής κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης, που θα προτάσσει τον άνθρωπο. Με όσους αναγνωρίζουν την ανάγκη σύνθεσης τών αντιθέσεων, των διαφορετικών αντιλήψεων, για το πέρασμα σε μια κοινωνία όπου η Ελευθερία νοηματοδοτείται, πραγματώνεται και βιώνεται
– όχι απλώς ως ελευθερία επιλογών,
– ούτε ως«ελευθερία» υπερεκμετάλλευσης τού φυσικού
περιβάλλοντος,
– ούτε ως «ελευθερία» τών δυνάμεων τής ασύδοτης αγοράς ή του άμετρου λαϊκισμού,
αλλά ως ελευθερία τών ανθρώπων από την άγνοια, από την θεσμοθετημένη ανέχεια, από τις τεχνητές άρα περιττές ανάγκες, από την χρησιμοθηρία και την αποξένωση, από την ιδεολογικοποίηση των πολιτισμικών διαφορών τους.
