του Λουίς Μπασέτς (*)
«Δεν γνωρίζω με τι είδους όπλα θα γίνει ο Τρίτος Παγκόσμιος, αλλά ο Τέταρτος Παγκόσμιος θα γίνει με πέτρες και ξύλα», έλεγε ο Αϊνστάιν. Και αυτή την πρόβλεψη θυμήθηκε ο πλανήτης βλέποντας τις πρόσφατες συγκρούσεις μεταξύ Κίνας και Ινδίας.
Δεν είναι η πρώτη στρατιωτική αντιπαράθεση που γίνεται στην κοιλάδα Γκαλουάν της επαρχίας Λαντάκ ανάμεσα στους στρατούς των δύο χωρών με τους μεγαλύτερους πληθυσμούς στον κόσμο (1,439 δισεκατομμύριο στην Κίνα και 1,38 στην Ινδία) που είναι αμφότερες πυρηνικές δυνάμεις (320 κινεζικές κεφαλές και 150 ινδικές). Είναι όμως εκείνη με τις μεγαλύτερες απώλειες (35 νεκρούς Κινέζους και 20 Ινδούς, σύμφωνα με διάφορες πηγές) από τον ανοιχτό πόλεμο του 1962, που ξεκίνησε στην ίδια περιοχή και για τον ίδιο λόγο: μια διαφωνία για τα σύνορα που αποτυπώνει την εθνικιστική αδιαλλαξία και των δύο πλευρών.
Εκείνη τη φορά, καμιά από τις δύο χώρες δεν είχε πυρηνικά όπλα. Στην Κίνα κυβερνούσε ο Μάο Τσετούνγκ και στην Ινδία ο Τζαουαχαρλάλ Νεχρού. Και ο πόλεμος τελείωσε με μια εξευτελιστική ήττα της Ινδίας: 1.383 στρατιώτες της σκοτώθηκαν και 1.696 εξαφανίστηκαν.
Οι εντολές είναι τώρα οι μάχες να γίνονται σώμα με σώμα, χωρίς όπλα. Εν μέσω μιας πανδημίας, που επιστρέφει στην Κίνα και πλήττει σοβαρά την Ινδία, τα επεκτατικά ένστικτα είναι πάντα ζωντανά και στις δύο πλευρές.
Ποτέ δεν υπήρξε συμφωνία ανάμεσα στο Πεκίνο και το Νέο Δελχί για την οριοθέτηση των συνόρων μήκους 3.488 χιλιομέτρων που χάνονται ανάμεσα σε κοιλάδες και τα πιο ψηλά βουνά του πλανήτη. Η Κίνα δρα στα Ιμαλάια με την ίδια τεχνική που χρησιμοποιεί στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αρνούμενη τα σύνορα που προηγούνταν της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας και επιβλήθηκαν με συνθήκες.
Χωρίς διμερή συναίνεση και με τους αποικιοκρατικούς χάρτες στο χέρι, η Ινδία έχει διαταράξει επανειλημμένα το στάτους κβο και έχει την τάση να χάνει τις βάσεις της όταν είναι εκείνη που αμφισβητεί τα εδάφη. Αυτή η διαμάχη στα 4.000 μέτρα είναι νόμιμο τέκνο της άρσης της αυτονομίας του Κασμίρ στην οποία προχώρησε το περασμένο καλοκαίρι ο Ναρέντρα Μόντι. O τελευταίος ξερίζωσε το Λαντάκ από το Κασμίρ και το έθεσε στο στόχαστρο της Κίνας. Υπολόγιζε στην παθητικότητα ενός αποδυναμωμένου Πακιστάν, του ιστορικού του εχθρού, και υποτίμησε την αντίδραση της Κίνας.
Ο πόλεμος της Παλαιολιθικής Εποχής δεν είναι προάγγελος ενός νέου παγκοσμίου πολέμου, ούτε καν ενός ασιατικού πολέμου. Δείχνει όμως το έδαφος όπου υπάρχουν οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι, όπως δείχνει και την αυξανόμενη ένταση ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Κορέα.
(*) Ο Λουίς Μπασέτς είναι αρθρογράφος της El País
El País, ΑΠΕ
