Η θεραπευτική άσκηση και η φυσική δραστηριότητα είναι ζωτικής σημασίας στη διαχείριση του πόνου επηρεάζοντάς μας θετικά όχι μόνο στο να ελαττωθεί ο πόνος, αλλά και στο να εκτελούμε ευκολότερα τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Όταν ταλαιπωρούμαστε από πόνους σε κάποια περιοχή του σώματός μας π.χ στη μέση, η πρώτη αντίδραση του σώματος είναι αυτό να σφιχτεί και να περιορίσει την κίνηση του, έτσι ώστε να προστατευθεί. Αυτή η αντίδραση είναι μία προστατευτική αντίδραση του σώματος η οποία όμως μας εμποδίζει στο να εκτελούμε πολλές από τις δραστηριότητές μας, ενώ η διάρκεια της εξαρτάται από το πώς εμείς θα αντιμετωπίσουμε τη συγκεκριμένη κατάσταση. Υπάρχουν ασθενείς οι οποίοι με το που νοιώθουν πόνο στο σώμα τους, επαναπαύονται λέγοντας ότι αφού πονάω δεν πρέπει να κάνω τίποτα μέχρι να μου περάσει ο πόνος, και υπάρχουν ασθενείς οι οποίοι προσπαθούν να βρούνε τρόπους και μεθόδους οι οποίοι θα τους βοηθήσουν να απαλλαγούν από αυτούς τους πόνους.
Σύμφωνα με έρευνες η εξειδικευμένη άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της λειτουργίας τους σώματος ατόμων με μυοσκελετικά προβλήματα και χρόνιες παθήσεις. Η άσκηση μάλιστα σύμφωνα πάντα με τις ίδιες έρευνες, συστήνεται ως ο καλύτερος τρόπος αποκατάστασης όχι μόνο χρόνιων πόνων και προβλημάτων, αλλά και τραυματισμών ακόμα και μετεγχειρητικών καταστάσεων.
Πρόσφατη έρευνα (Uthman OA, van der Windt DA, Jordan JL, et al.) για την οστεοαρθρίτιδα των κάτω άκρων, δείχνει ότι συγκριτικά με την έλλειψη άσκησης η εξειδικευμένη άσκηση συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του πόνου, και μάλιστα πολύ περισσότερο απ’ ότι η χρήση φαρμάκων για τη θεραπεία του πόνου.
Τα οφέλη της άσκησης στη διαχείριση του πόνου είναι πολλά, όπως:
- Ελαττώνει τον πόνο φυσικά, ενεργοποιώντας το φυσικό «φαρμακείο» του ίδιου του σώματος.
- Κινητοποιεί την «πονεμένη» περιοχή, βοηθώντας τη να μείνει δραστήρια. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο πόνος κατά την κίνηση είναι αποδεκτός, μόνο όταν αυτός είναι ελεγχόμενος και όχι οξύς.
- Βοηθάει στη ρύθμιση του ύπνου.
- Μειώνει το στρες.
- Βελτιώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Βοηθάει στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
- Συμβάλλει στη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και του Κ.Ν.Σ κ.α.
Βέβαια είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι δεν υπάρχει ένα είδος άσκησης για όλους. Η άσκηση θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη και εξειδικευμένη στο πρόβλημα και στις ικανότητες του κάθε ατόμου, ώστε αυτή να είναι ασφαλής και αποτελεσματική.
Αυτό βέβαια που πρέπει να προσέξει κάποιος που ταλαιπωρείται από χρόνιους πόνους και προβλήματα και θέλει να δοκιμάσει να θεραπευτεί μέσω της άσκησης είναι ότι θα πρέπει:
- Να απευθυνθεί σε κάποιον επαγγελματία της άσκησης, ο οποίος να είναι εξειδικευμένος σε αυτή τη μορφή της άσκησης. Έτσι ώστε αρχικά ο επαγγελματίας της άσκησης να αξιολογήσει τις ικανότητες του ασκούμενου και στη συνέχεια να σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο και εξειδικευμένο για αυτόν πρόγραμμα, μέσω του οποίου θα θεραπευτεί.
- Να μην απογοητευτεί. Σε καταστάσεις όπου υπάρχει χρόνιος πόνος, στα πρώτα στάδια της άσκησης προσπαθούμε να εκτελέσουμε κινήσεις οι οποίες να κυμαίνονται στα όρια του πόνου. Αυτό μερικές φορές κάνει την «πονεμένη περιοχή» να αντιδρά με λίγο περισσότερο πόνο. Αυτή είναι μια υγιής αντίδραση του σώματος στην προσπάθειά του να αλλάξει συνήθειες, απλώς όμως χρειάζεται προσοχή στο να μην το «παρακάνουμε», αλλά και από τον επαγγελματία της άσκησης να γνωρίζει την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης που θα πρέπει να εφαρμόσει.
- Να γνωρίζει ότι η άσκηση η οποία στοχεύει στο να θεραπεύσει χρόνιους πόνους, διαφέρει από τη συμβατική άσκηση. Η συγκεκριμένη μορφή της άσκησης χρειάζεται πολύ προσπάθεια ώστε να εκπαιδεύσουμε το σώμα μας σε σωστά κινητικά μοτίβα, αλλά και συγκέντρωση για να εκπαιδεύσουμε ταυτόχρονα το Κ.Ν.Σ, κάτι που μας βοηθάει στο να αποκτήσουμε τον απαιτούμενο κινητικό έλεγχο και σταθερότητα.
Στο functional movement, εξειδικευόμαστε σε αυτής τη μορφή της άσκησης και μέσω της σωστής αξιολόγησης των ικανοτήτων του ασκούμενου, σχεδιάζουμε εξειδικευμένα και εξατομικευμένα προγράμματα άσκησης, τα οποία στοχεύουν στο να απαλλάξουν τους ασκούμενους από χρόνιους μυοσκελετικούς πόνους.
*Σύντομο βιογραφικό: O κ. Νικόλαος Παγούνης ζει και εργάζεται στην Καστοριά, είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στη Φυσικοθεραπεία και στην Κινησιοθεραπεία, Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης& της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος, σπουδαστής του τμήματος Οστεοπαθητικής του London College of Osteopathy & Health Science, δημιουργός και διαχειριστής της ιστοσελίδας functionalmovement.gr
