Ανυπομονούσαν γι αυτές τις μέρες, έγραφαν γράμμα στον Άγιο Βασίλη ζητώντας του τα δώρα που επιθυμούσαν όλη τη χρονιά. Πήγαιναν κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο και έβλεπαν ξαφνικά πακέτα με πολύχρωμο και γιορτινό περιτύλιγμα να τους περιμένουν. Τα παιδιά αγαπούν τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς γι αυτή τη μαγεία που υπάρχει στην ατμόσφαιρα. Φέτος, όμως, τις γιορτάζουν διαφορετικά, χωρίς κάλαντα, χωρίς πολλές βόλτες. Φέτος, ο ‘’Άγιος Βασίλης’’ δεν θα έρθει από την καμινάδα, δεν θα φοράει τη στολή του αλλά τη μάσκα του και θα χτυπήσει το κουδούνι βγάζοντας από το φορτηγό τα δέματα με τα δώρα. Οι γιορτές του 2020 αποτέλεσαν ένα ακόμη δύσκολο στοίχημα για τους γονείς που κλήθηκαν εν μέσω lockdown να χαρίσουν λίγη από τη λάμψη των γιορτών στα παιδιά τους.
Η Ειρήνη Κωνσταντοπούλου ζει στην Αθήνα και είναι μητέρα τριών παιδιών (9,5 χρόνων, 3,5 και 1,5) και όπως λέει στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η περίοδος αυτή «είναι ένα στοίχημα των γονιών να μπορέσουμε να καλύψουμε όλο αυτό το ‘’κενό’’ του Άγιου Βασίλη». «Παραγγείλαμε δώρα διαδικτυακά, έπρεπε να τα κρύψουμε από τα παιδιά, και γενικά είχαμε ένα άγχος αν θα καταφέρουν να έρθουν τα δώρα ή όχι.
Φέτος ο ‘’ Άγιος Βασίλης ‘’ ήρθε με βανάκι, χτύπησε το κουδούνι, φόραγε μάσκα, δεν μπήκε στην καμινάδα, ωστόσο προσπαθούμε ακόμη και με αυτό τον τρόπο να σώσουμε κάτι από το κλίμα των γιορτών», αναφέρει. Η κόρη της Σάντρα που είναι 9,5 ετών ανυπομονεί και περιμένει τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς κάθε χρόνο, τώρα όμως τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά.
«Τις γιορτές βρισκόμασταν με φίλους, πηγαίναμε στους παππούδες μας και τις γιαγιάδες μας, πηγαίναμε βόλτες, λέγαμε τα κάλαντα, κάναμε ψώνια, τώρα δεν μπορεί να γίνει αυτό», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Η Σάντρα προσπαθεί να περάσει τον ελεύθερό της χρόνο διαφορετικά, παίζοντας με τις αδερφές της, βλέποντας ταινίες με όλη την οικογένεια, μαγειρεύοντας όλοι μαζί, διαβάζοντας βιβλία. Σύμφωνα με την μητέρα της, Ειρήνη Κωνσταντοπούλου, επεδίωξαν να δημιουργήσουν ένα γιορτινό πνεύμα στο σπίτι , στολίζοντας φέτος από νωρίς και βλέποντας χριστουγεννιάτικες σειρές και ταινίες από τον Νοέμβριο, ωστόσο οι τρόποι απασχόλησης των παιδιών όλο και λιγοστεύουν.
«Έχουμε μιλήσει στα παιδιά γι αυτό που συμβαίνει, μας βλέπουν που ακούμε ειδήσεις, την αγωνία που έχουμε με τη δουλειά, με όλα, δεν έχουμε ρίξει χρυσόσκονη για όλη αυτή την αγωνία που περνάμε. Έχουμε παρουσιάσει τα πράγματα όπως είναι, ότι δηλαδή καθόμαστε μέσα στο σπίτι γιατί πρέπει να προσέξουμε. Σκεφτείτε ότι τα παιδιά είναι εκείνα που αμέσως προσαρμόστηκαν και χωρίς πρόβλημα βάλανε μάσκες, και άρχισαν να συνηθίζουν τις καινούριες συνθήκες. Τα παιδιά είναι παράδειγμα για εμένα αυτή τη φορά. Βγαίναμε έξω από το σπίτι και μου φώναζαν “ Μαμά μάσκα”», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Πολλά πράγματα μου λείπουν δεν θα μπορούσα να πω ένα, όπως οι φίλοι μου, η υπόλοιπη οικογένεια. Οι φετινές γιορτές ήταν κάτι που δεν περίμενα. Κάθε χρόνο κάναμε γιορτή στο σχολείο, μαζευόμασταν. Αυτό είναι κάτι που μου έχει λείψει», αναφέρει η Σάντρα, ενώ προσθέτει ότι όποτε μιλάει με τους φίλους της, της λένε ότι δεν τους αρέσουν οι φετινές γιορτές και θα ήθελαν να πάνε μια εκδρομή στα μέρη που πήγαιναν χωρίς μέτρα, όπως παλιά.
Το μήνυμα της Σάντρας για του χρόνου όμως είναι απλό: «Του χρόνου ελπίζω να είμαστε αγκαλιασμένοι χωρίς μέτρα, χωρίς μάσκες, αντισηπτικά. Καλή χρονιά και όλοι να κατανοούν τη δύσκολη αυτή περίοδο και να προσέχουν», εύχεται μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Πώς να περάσουν τα παιδιά χαρούμενες γιορτές μέσα στο σπίτι
Τα παιδιά έχουν βιώσει μία παρατεταμένη χρονική περίοδο στην απομόνωση του σπιτιού και έχουν περάσει πια πολλές ώρες μπροστά από μία οθόνη, όχι μόνο για ψυχαγωγία αλλά και για λόγους εκπαίδευσης. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ψυχολόγος και σχεσιακή ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια Μαρία Αποστολοπούλου, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα παιδιά επηρεάζονται ψυχολογικά, ωστόσο αυτό συμβαίνει με διαφορετικούς τρόπους για το καθένα, αναλόγως της προσωπικότητάς τους και των συνθηκών που βιώνουν. Πιθανώς, άλλα παιδιά να επηρεάζονται λιγότερο κι άλλα περισσότερο.
«Η ψυχολογική τους κατάσταση συνδέεται άμεσα με αυτήν των γονιών ή των φροντιστών τους. Το “ κλίμα” στο σπίτι, η οπτική γωνία από την οποία εμείς οι μεγάλοι βλέπουμε τον κατ΄οίκον περιορισμό, παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή τους», αναφέρει χαρακτηριστικά. Πολύ σημαντικό, σύμφωνα με την κ. Αποστολοπούλου, είναι οι γονείς να ρωτούν τα παιδιά τους για το πώς νιώθουν και να τους δίνουν την ευκαιρία να εκφραστούν. «Μην ξεχνάμε βέβαια ότι ήδη τα παιδιά έχουν βιώσει έναν πρωτόγνωρο τρόπο εκπαίδευσης, ένα διαφορετικό Πάσχα, ένα ιδιαίτερο καλοκαίρι και τώρα ήρθαν τα επίσης διαφορετικά Χριστούγεννα. Μήπως λοιπόν τα παιδιά μας είναι πιο προετοιμασμένα ψυχολογικά απ΄ό,τι φοβόμαστε;», τονίζει η ίδια.
Εναλλακτικές λύσεις, ωστόσο, όπως λέει η ίδια υπάρχουν πολλές. Για παράδειγμα μπορούν να στολίσουν μαζί το σπίτι τους, να δουν παρέα χριστουγεννιάτικες ταινίες, να ακούσουν και να πουν τραγούδια αλλά και να φτιάξουν χριστουγεννιάτικες λιχουδιές. Ακόμη, οι γονείς μαζί με τα παιδιά τους μπορούν να δημιουργήσουν διάφορες χειροτεχνίες, κάρτες και στολίδια, πάντα προσαρμοσμένης δυσκολίας στην ηλικία του κάθε παιδιού.
Μια ακόμα πρόταση της κ. Αποστολοπούλου είναι οι γονείς να παίξουν επιτραπέζια παιχνίδια μαζί με τα παιδιά τους , παντομίμα αλλά και να «ζωντανέψουν» ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι, κάνοντάς το θεατρικό. «Τα παιδιά νιώθουν χαρά όταν λαμβάνουν την προσοχή μας και μέρος του χρόνου μας. Ίσως να μην έχει τόση σημασία ποια δραστηριότητα θα επιλέξετε τελικά, αρκεί να την κάνετε μαζί», επισημαίνει η κ. Αποστολοπούλου.
Εξίσου σημαντικό, είναι τα παιδιά να νιώσουν κοντά τους, τους γονείς, καθώς κάτι τέτοιο τους δίνει σιγουριά και δύναμη να αντεπεξέλθουν σε δύσκολες καταστάσεις μιας και έχουν ανάγκη τη σταθερότητα και την αίσθηση ασφάλειας.
«Μια δύσκολη κατάσταση είναι κι αυτή και θα την περάσετε ενωμένοι. Είναι ευκαιρία για την οικογένεια να έρθει κοντά και για τους γονείς να διηγηθούμε τις προσωπικές μας εμπειρίες από τα παιδικά μας χρόνια, για το πώς καθόμασταν δίπλα από τη γιαγιά ή τη μητέρα μας και τις βλέπαμε να μαγειρεύουν τα χριστουγεννιάτικα φαγητά ή δίπλα στον παππού που μας έλεγε ιστορίες και τον μπαμπά που έβαζε τα λαμπιόνια.
Οι γιορτές είναι γεμάτες ξεχωριστές μυρωδιές και μνήμες που μπορούμε να μεταφέρουμε μέσα στο σπίτι μας. Είναι στο χέρι μας να δώσουμε μια νότα αισιοδοξίας και να μη σταθούμε στις απώλειες που φέρνει ο κατ΄οίκον περιορισμός. Ας επιτρέψουμε στη χαρά των όμορφων στιγμών να μπει στο σπίτι μας. Το έχουν και τα παιδιά μας, αλλά κι εμείς ανάγκη», σημειώνει η κ. Αποστολοπούλου.
Είναι αρκετά σύνηθες αυτή την περίοδο τα παιδιά να νιώθουν έντονα την απουσία των φίλων τους. Ένα καλός τρόπος ώστε οι γονείς να κατανοήσουν αυτό που τους συμβαίνει είναι να εκφράσουν και οι ίδιοι ότι τους λείπουν και οι δικοί τους φίλοι.
«Τα παιδιά δεν είναι μόνα τους σε αυτό και είναι σημαντικό να το γνωρίζουν. Εξηγούμε στη γλώσσα τους, αναλόγως του σταδίου ανάπτυξης που βρίσκονται, ότι ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση στην οποία χρειάζεται να έχουμε πολλή υπομονή. Μπορείτε να προσκαλέσετε τα ίδια τα παιδιά να δώσουν ιδέες για εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας με τους φίλους τους. Εμπιστευθείτε τα και θα εκπλαγείτε!
Μπορείτε να φτιάξετε μια ζωγραφιά για κάθε φίλο και ξαδερφάκι και να τη στείλετε μαζί με μια κάρτα γεμάτη ευχές. Εκμεταλλευτείτε την τεχνολογία και δημιουργήστε βίντεο με τα κάλαντα, ένα χορευτικό, τραγούδι ή θεατρικό σκετσάκι για να τη στείλει με έναν πρωτότυπο τρόπο τις ευχές του», σημειώνει η κ. Αποστολοπούλου, ενώ προσθέτει ότι «είναι ευκαιρία να εμφυσήσουμε στα παιδιά ότι τα δώρα δε χρειάζεται να είναι πολλά ή μεγάλης αξίας για να είναι σημαντικά και ότι ο “ εγκλεισμός” έφερε το δώρο του χρόνου που η οικογένεια μπορεί να είναι μαζί στο σπίτι».
ΑΠΕ
