Ο μεγάλος Ιρλανδός συγγραφέας Τζέιμς Τζόις έλεγε πως η ζωή είναι πολύ μικρή για να την ξοδεύεις διαβάζοντας ένα κακό βιβλίο. Κάτι που σήμερα μοιάζει παράδοξο, γιατί το εμβληματικό βιβλίο του, ο περίτεχνος «Οδυσσέας», ένα από τα διασημότερα και πιο αριστουργηματικά βιβλία στην Ιστορία της Λογοτεχνίας, είναι στις μέρες μας ένα από εκείνα τα αναγνώσματα που ευκολότερα εγκαταλείπει ο αναγνώστης. Και από πού προκύπτει αυτό; Από μία απλή μαθηματική μέθοδο.
Το 2014, ο μαθηματικός και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ουϊσκόνσιν Τζόρνταν Έλενμπεργκ επεξεργάσθηκε μία μέθοδο για να υπολογίσει πόσοι αναγνώστες τελείωναν τα βιβλία που είχαν αγοράσει. Η μέθοδος και το όνομα που της έδωσε ο ίδιος, ο «Δείκτης Χόκινγκ» αποτελούν αναφορά και φόρο τιμής σε ένα εξίσου διάσημο και πολύπλοκο βιβλίο «Την Ιστορία του Χρόνου» του αείμνηστου φυσικού Στίβεν Χόκινγκ. Η μελέτη αυτή που αναπτύχθηκε περισσότερο για προσωπική διασκέδαση παρά εξαιτίας κάποιου επιστημονικού ενδιαφέροντος βασίζεται στην παρακολούθηση της σχέσης ανάμεσα στις κατατάξεις των πιο δημοφιλών βιβλίων και στο εργαλείο της επισήμανσης του βιβλίου στον ιστότοπο Kindle της Amazon.
Σύμφωνα με το άρθρο του Έλενμπεργκ στη The Wall Street Journal, όταν οι αναγνώστες σταματούν να επισημαίνουν φράσεις από το βιβλίο τους στο Kindle είναι γιατί έχουν εγκαταλείψει την ανάγνωσή του.
Ο δείκτης Χόκινγκ μπορεί να προκύψει με μία πολύ απλή μέθοδο: διαιρώντας τον αριθμό των σελίδων του βιβλίου με τον αριθμό των πιο δημοφιλών υπογραμμίσεων από τις σελίδες του (δηλ. τις φράσεις που οι αναγνώστες έχουν ξεχωρίσει). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, προκύπτει ένα κατά προσέγγιση ποσοστό του πόσοι αναγνώστες έχουν ολοκληρώσει την ανάγνωση ενός βιβλίου. Όσο μικρότερο είναι το ποσοστό, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα ο αναγνώστες να μη συνεχίσουν την ανάγνωσή του.
Βεβαίως, η συγκεκριμένη ανάλυση στερείται επιστημονικής ακρίβειας, όμως τα αποτελέσματά της είναι τόσο ενδιαφέροντα που αμέσως βρίσκουν μία προνομιούχα θέση στην ειδησεογραφία. Ο λόγος κατά τα φαινόμενα οφείλεται –σύμφωνα με την ερμηνεία του Έλενμπεργκ στο τέλος του άρθρου του («ηρεμήστε αγαπητοί αναγνώστες, εάν δεν κατορθώσατε να τελειώσετε τους περισπούδαστους αυτούς τόμους στις διακοπές σας, δεν είσθε οι μόνοι»)– στην ανάγκη να ψάχνουμε παρηγοριά στους άλλους απέναντι στην διανοητική μας αυτή αποτυχία.
ΑΠΕ
