Η επέτειος της νίκης της Σοβιετικής Ένωσης στη μεγαλύτερη μάχη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου γιορτάζεται, 2 Φεβρουαρίου, σε όλη τη Ρωσία.
Το RT σε αφιέρωμά του έχει συγκεντρώσει ιστορικά γεγονότα και δεδομένα σχετικά με τη μάχη του Στάλινγκραντ. Το tvxs.gr σας παρουσιάζει ορισμένα από αυτά:
• Ο συνολικός αριθμός των νεκρών στη μάχη του Στάλινγκραντ, μόλις μέσα σε έξι μήνες, ανήλθε στα δύο εκατομμύρια.
• Στο σύνολό των μαχών η αναλογία των νεκρών ήταν 13 Σοβιετικοί για κάθε 10 Γερμανούς. Η αναλογία αυτή ισχύει και στο Στάλινγκραντ καθώς από την πλευρά των Σοβιετικών σκοτώθηκαν περίπου 1,1 εκατομμύρια, ενώ οι απώλειες των Γερμανών ανήλθαν σε 900.000.
• Το Στάλινγκραντ αποτελούσε στρατηγικό σημείο και σημαντικό μέρος του σχεδίου του Χίτλερ για την επίθεση στη Σοβιετική Ένωση, και όχι μόνο, καθώς με την κατάληψή του θα αποκτούσε πρόσβαση στις πετρελαιοπηγές του Καυκάσου. Ωστόσο οι ιστορικοί αποδίδουν την εμμονή του Χίτλερ για την πόλη και στο όνομά της καθώς η κατάληψη θα ήταν μια συμβολική νίκη του ηγέτη των Ναζί έναντι των Σοβιετικών και του Στάλιν και θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό μέρος της ναζιστικής προπαγάνδας. Πολλοί επίσης υποστηρίζουν πως και οι δύο πλευρές θυσίασαν μεγάλο αριθμό δυνάμεων λόγω της πεποίθησής τους πως θα μπορούσαν να κερδίσουν τη μάχη.
• Η μάχη του Στάλινγκραντ μπορεί να αναλυθεί σε τρία διακριτά στάδια. Το πρώτο στάδιο προσδιορίζεται στα τέλη του καλοκαιριού του 1942 με τα ναζιστικά στρατεύματα να προσεγγίζουν σχετικά εύκολα την πόλη με την υποστήριξη της Luftwaffe που μετέτρεψε σε ερείπια το Στάλινγκραντ. Το δεύτερο στάδιο είναι η έναρξη των μαχών στο εσωτερικό της πόλης με τις συγκρούσεις να σημειώνονται από σπίτι σε σπίτι. Το τρίτο και τελευταίο στάδιο, αρχής γενομένης από τα τέλη Νοεμβρίου, είναι η σοβιετική αντεπίθεση που θα οδηγήσει στον εγκλωβισμό και τη διάλυση των ναζιστικών στρατευμάτων.
• Στο Στάλινγκραντ δημιουργήθηκε ο θρύλος του Vasiliy Zaytsev, του ελεύθερου σκοπευτή που σκοτώσει στα πεδία των μαχών 225 ναζί μεταξύ της 10ης Νοεμβρίου και της 17ης Δεκεμβρίου.
• Μια συγκλονιστική περιγραφή ενός αξιωματικού των Ναζί για την κατάσταση που επικρατούσε στο Στάλινγκραντ: «Πολεμάμε δεκαπέντε μέρες για την κατάληψη ενός σπιτιού. Τα δωμάτια φλέγονται. Χειροβομβίδες εκτοξεύονται εκατέρωθεν. Σύννεφα καπνού και σκόνης, παντού αίμα, κατεστραμμένα έπιπλα και νεκροί. Ο δρόμος δεν μετράται πλέον με μέτρα αλλά με πτώματα. Το Στάλινγκραντ δεν είναι πλέον μια πόλη. Πυκνά σύννεφα καπνού κρύβουν τον ήλιο την ημέρα και το μόνο φως είναι από τις φλόγες. Όταν πέφτει η νύχτα ακούγονται ουρλιαχτά. Ακόμα και τα σκυλιά πέφτουν στον Βόλγα προσπαθώντας να περάσουν στην άλλη όχθη. Οι νύχτες του Στάλινγκραντ τους προκαλούν τρόμο, ακόμα και τα ζώα θέλουν να εγκαταλείψουν αυτήν την κόλαση. Οι σκληρότερες πέτρες δεν αντέχουν. Μόνο οι άνδρες υπομένουν».
• Οι οδομαχίες δημιούργησαν και τους δικούς τους λαϊκούς ήρωες. Ένας από αυτούς ήταν ο Yakov Pavlov ένας λοχίας που του ανατέθηκε να κρατήσει ένα κτίριο, το οποίο στη συνέχεια θα μείνει γνωστό στην ιστορία ως «το σπίτι του Παβλόφ». Ο λοχίας με μία διμοιρία φέρεται να υπερασπίστηκε το σπίτι χωρίς ενίσχυση για δύο μήνες. Ιστορικοί, όπως αναφέρεται στο RT, είναι επιφυλακτικοί για την εν λόγω ιστορία, εξετάζοντας και το ενδεχόμενο η επική διάσταση που έχει δοθεί να αποτελεί περισσότερο ένα σύμβολο στο πλαίσιο της προπαγάνδας.
• Ωστόσο αναμφισβήτητο είναι το γεγονός πως οι σφοδρότερες συγκρούσεις στο Στάλινγκραντ σημειώθηκαν στο λόφο Mamaev Kurgan, ο οποίος «άλλαξε χέρια» τουλάχιστον οκτώ φορές κατά τη διάρκεια των μαχών με δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες να χάνουν τη ζωή τους.
• Η πόλη μετά τον πόλεμο ξανακτίστηκε ωστόσο πολλά πρόδιδαν το παρελθόν της. Ένας αυτόπτης μάρτυρας αναφέρει: «Μπορούσες να μυρίσεις την αποσύνθεση των πτωμάτων. Πολλοί είχαν θαφτεί κάτω από συντρίμμια. Τα υπόγεια των μεγάλων σπιτιών ήταν γεμάτα με νεκρούς. Μπορώ ακόμα να μυρίσω αυτή τη μυρωδιά σε αυτές τις γειτονιές».