Σε εποικοδομητικό κλίμα διεξήχθη χτες στην Αθήνα η πρώτη συνάντηση του νέου υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, με τη διοίκηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Φωτοβολταϊκών Παραγωγών (ΠΟΣΠΗΕΦ).
Την ΠΟΣΠΗΕΦ εκπροσώπησαν ο πρόεδρος του ΔΣ, Γιάννης Παναγής, ο αντιπρόεδρος του ΔΣ, Αριστείδης Νίκας, και ο γενικός γραμματέας του ΔΣ, Πέτρος Τσικούρας.
Ο αριθμός των παρισταμένων περιορίστηκε στον ελάχιστο επιτρεπτό αριθμό, λόγω των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας, και κατά τη διάρκεια της συνάντησης ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης.
Η συζήτηση διήρκεσε σχεδόν 60 λεπτά της ώρας, λόγω φόρτου εργασίας του υπουργού, αλλά, όπως έγινε αντιληπτό, ο κ. Σκρέκας ήταν σε θέση να κατανοήσει, ως πολύ καλός γνώστης της ενεργειακής αγοράς, τις παραμέτρους των επιχειρημάτων των μικρομεσαίων παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι εκπρόσωποι της ΠΟΣΠΗΕΦ έθεσαν υπόψη του υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας το ζήτημα των σημαντικών καθυστερήσεων, όσον αφορά στη χορήγηση οριστικών όρων σύνδεσης, και τόνισαν την ανάγκη να παραταθεί η προθεσμία της 30ής Απριλίου 2021, όσον αφορά στην ισχύ των τιμών αναφοράς σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς που θα τεθούν σε λειτουργία έως τότε, καθώς παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις φωτοβολταϊκού εξοπλισμού στην ελληνική αγορά.
Παράλληλα, ζήτησαν να θεσπιστεί νέα διαγνωστική κατηγορία για μικρά φωτοβολταϊκά έργα, αλλά και να διατηρηθεί το καθεστώς του διοικητικού καθορισμού τιμών αναφοράς εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας για την ίδια κατηγορία έργων.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι θα διατηρήσουν ανοικτό το δίαυλο της επικοινωνίας και δεσμεύτηκαν ότι θα επαναλάβουν τη δια ζώσης συνάντησή τους, μόλις το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες.
Οι εκπρόσωποι της ΠΟΣΠΗΕΦ επέδωσαν στον κ. Σκρέκα αναλυτικό υπόμνημα, στο οποίο παρουσιάζονται οι θέσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας επί κρίσιμων θεμάτων λειτουργίας της ελληνικής αγοράς ενέργειας.
Αναλυτικά, οι θέσεις της ΠΟΣΠΗΕΦ, όπως διατυπώνονται στο υπόμνημα, έχουν ως ακολούθως:
Α/ Θέματα επείγουσας ρύθμισης
- Άμεση καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών της ΔΕΗ ΑΕ προς τον ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ. Ως γνωστόν, η ΔΕΗ ΑΕ έχει ωφεληθεί πολλαπλώς από α) την κατάργηση της Χρέωσης Προμηθευτών, β) τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ και την αντίστοιχη αύξηση των τιμολογίων της και γ) τη μείωση της Οριακής Τιμής Συστήματος. Οι εν λόγω μεταβολές εξασφαλίζουν στη ΔΕΗ ΑΕ πρόσθετα έσοδα δις. € σε ορίζοντα τριετίας. Υπό το πρίσμα αυτό, δεν είναι νοητό να καθυστερεί σήμερα την πληρωμή οφειλών, ύψους περίπου 300 εκατ. €, προς τον ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ.
- Παράταση κατά τέσσερις (4) μήνες των τιμών αναφοράς σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς που θα τεθούν σε λειτουργία έως τις 30.04.2021. Η συνεχιζόμενη πανδημία, οι περιορισμοί μετακίνησης μεταξύ Περιφερειακών Ενοτήτων και κυρίως οι σημαντικές καθυστερήσεις, όσον αφορά στην προμήθεια φωτοβολταϊκών πλαισίων και λοιπού εξοπλισμού από την Κίνα, επιμηκύνουν το χρόνο αποπεράτωσης σημαντικών έργων, που ήδη εκτελούνται σε διάφορες περιοχές της χώρας. Για τους λόγους αυτούς και προκειμένου να μην απωλέσουν οι επενδυτές τις τρέχουσες τιμές αναφοράς, επιβάλλεται να δοθεί η ως άνω χρονική παράταση. Η ρύθμιση θα πρέπει να καταλάβει τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς με εγκατεστημένη ισχύ <500 kW και τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς των κατηγοριών 30α, 30β, 30γ του ν. 4414/2016.
- Παράταση τουλάχιστον έως τις 28.02.2021 της προθεσμίας της 31ης Δεκεμβρίου 2020, για να καταστούν πλήρεις οι φάκελοι εκκρεμών αιτήσεων για φωτοβολταϊκά έργα <500 kW. Ως γνωστόν, η ως άνω προθεσμία ετέθη αιφνιδιαστικά με το ν. 4759/2020, ο οποίος δημοσιεύτηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2020, δηλαδή μόλις δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες πριν από την εκπνοή της. Σε πολλές περιπτώσεις η τήρηση της εν λόγω ασφυκτικής προθεσμίας αποδείχθηκε ανέφικτη, λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν ακόμη σε διοικητικές υπηρεσίες (υπολειτουργία, άδειες ειδικού σκοπού, τηλεργασία κ.ά.). Για το λόγο αυτό και προκειμένου να μην εξαναγκαστούν να υπαχθούν σε ανταγωνιστική διαδικασία οι κάτοχοι μικρών έργων, επιβάλλεται να δοθεί η ως άνω χρονική παράταση.
- Παράταση κατά έξι (6) μήνες, ήτοι έως τις 31.12.2021, της προθεσμίας για τη χορήγηση οριστικών όρων σύνδεσης που έχει οριστεί για τις 30.06.2021. Η ολιγωρία που παρατηρείται στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, λόγω της πανδημίας και των ειδικών συνθηκών εργασίας του προσωπικού, καθιστούν αναγκαία τη θέσπιση της αιτούμενης παράτασης. Όπως έχει διαπιστωθεί, σε πολλές περιπτώσεις δεν ολοκληρώνεται εγκαίρως η διαδικασία έγκρισης των αιτημάτων για τη χορήγηση οριστικών όρων σύνδεσης με δυσμενείς συνέπειες για την πορεία των εκτελούμενων επενδύσεων.
- Καθορισμός νέας, διακριτής κατηγορίας ανταγωνιστικής διαδικασίας για φωτοβολταϊκά έργα ισχύος ≤ 500 kW, όσον αφορά σε ιδιώτες, και ισχύος ≤ 1 ΜW, όσον αφορά σε Ενεργειακές Κοινότητες. Στην εν λόγω διαδικασία δε θα είναι επιτρεπτή η συμμετοχή μεγάλων «παικτών». Με τον τρόπο θα διασφαλιστεί η δίκαιη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων επενδυτών, αναλόγως των δυνάμεων του καθενός, στην εύρυθμη λειτουργία της ενεργειακής αγοράς και θα αποσοβηθεί η καλλιέργεια νέων στρεβλώσεων με ad hoc ρυθμίσεις υπέρ των ισχυρότερων.
- Για τα έτη 2021 και 2022 να παραχωρηθεί η δυνατότητα σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, χωρίς μετοχική σχέση με άλλο φυσικό πρόσωπο που έχει ανάλογο αίτημα, να αναλαμβάνει την εκτέλεση φωτοβολταϊκού σταθμού, ισχύος ≤ 500 kW, εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας με τιμή που δε θα υπολείπεται των 63 € ανά MW/h.
- Καθορισμός οριστικής τιμής αναφοράς για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που τελούν σε αναμονή σύνδεσης με υποσταθμό. Ως γνωστόν, η κατασκευή υποσταθμών είναι εκ των πραγμάτων χρονοβόρα διαδικασία. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα, ώστε, όταν για τη σύνδεση ενός φωτοβολταϊκού σταθμού (πάρκου) θα απαιτείται επέκταση ή κατασκευή νέου υποσταθμού, η τιμή να «κλειδώνει», μέχρι να τεθεί σε λειτουργία ο εκάστοτε υποσταθμός. Ανάλογη ρύθμιση είχε θεσπιστεί με το ν. 4093/2012, κυρίως για σταθμούς με ισχύ μεγαλύτερη των 100 MW. Χάρη σ΄ αυτήν τη ρύθμιση, η τιμή παρατεινόταν για δώδεκα (12) μήνες από τη δημοσίευση του νόμου, όταν για τη σύνδεση των σταθμών απαιτείτο κατασκευή υποσταθμού μέσης τάσης ή υψηλής τάσης (ΥΤ/ΜΤ). Τo «κλειδί» για την εφαρμογή των εν λόγω προτάσεων είναι αφενός μεν να επιτραπεί στον ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ να μετακυλήσει το κόστος επέκτασης στους κατόχους φωτοβολταϊκών σταθμών που θα συνδεθούν, αφετέρου δε να θεσπιστούν μικρές διευκολύνσεις για την επέκταση του κάθε υποσταθμού, όπως η κατάργηση της έγκρισης ΕΠΟ για την επέκταση υποσταθμού.
- Οι Ενεργειακές Κοινότητες, κάτοχοι σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, που προέβησαν έως τις 31.12.2020 σε τροποποίηση των καταστατικών τους και μετέβαλαν τη σύνθεση των μελών τους, δε θα πρέπει να χάνουν την ήδη καθορισθείσα σειρά προτεραιότητας, σε ό,τι αφορά στην εξέταση εκκρεμών αιτημάτων για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης. Για το σκοπό αυτό και προς εμπέδωση κλίματος ισότιμης μεταχείρισης θα πρέπει να εκδοθεί νέα διευκρινιστική εγκύκλιος του ΥΠΕΝ και να παρασχεθούν σχετικές οδηγίες προς τον ΔΕΔΗΗΕ ΑΕ, ώστε να θεωρηθεί πλήρης η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις προσαρμογής στις διατάξεις του ν. 4759/2020.
- Για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, η οποία τελεί σε διαδικασία απολιγνιτοποίησης, θα πρέπει να παραχωρηθεί πρόσθετη χρονική παράταση, διάρκειας δώδεκα (12) μηνών, στην περίπτωση θέσπισης της όποιας προθεσμίας για φωτοβολταϊκά έργα ιδιωτών ή Ενεργειακών Κοινοτήτων. Μια τέτοια διευθέτηση είναι αντίστοιχη προς το πνεύμα του προσφάτως ψηφισθέντος ν. 4759/2020, βάσει του οποίου εξαιρείται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, λόγω των προβλημάτων που ανακύπτουν από τη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης και την ειλημμένη υποχρέωση της Πολιτείας για τη υποστήριξη της εν λόγω περιφέρειας.
Β/ Θέματα μεσοπρόθεσμης παρέμβασης
- Θωράκιση του Ειδικού Λογαριασμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ) με την καθιέρωση συστήματος διαχείρισης κινδύνου (risk management) τόσο για το σκέλος του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (ΗΕΠ) όσο και για το σκέλος του ΕΤΜΕΑΡ.
- Επαναφορά της χρέωσης του ΕΤΜΕΑΡ στο προ του 2019 σημείο και ταυτόχρονη μείωση της χρέωσης των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Μέσω της αντιστάθμισης της αυξομείωσης των εν λόγω χρεώσεων δεν πρόκειται να προκύψει επιβάρυνση για τον τελικό καταναλωτή.
- Θέσπιση έκτακτου μηχανισμού ενίσχυσης του ΕΛΑΠΕ με την αυτόματη εφαρμογή Χρέωσης Προμηθευτών, όταν στη χονδρεμπορική αγορά η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς Επόμενης Ημέρας (MCP) μειώνεται κάτω από προκαθορισμένο όριο, για παράδειγμα 55€ ανά ΜW/h.
