ΓούναΚαστοριάΠαλαιά Καστοριάτελευταίες ειδήσεις

Όταν οι Καστοριανοί γουναράδες συναντήθηκαν με τους Εβραίους-Καστοριανούς γουνοποιούς στη Νέα Υόρκη (φωτο)

Κατά την δεκαετία του 1890, η United Hebrew Traders (Ηνωμένες Εβραϊκές Συντεχνίες) άρχισε να οργανώνει τους εργάτες γουναρικών. Οι δύσκολες όμως περιστάσεις που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του 1893 έβαλαν τέλος στις προσπάθειες αυτές.
Το 1907 όμως οι Ενώσεις μηχανικών, σταματωτάδων , κοφτάδων και φινισέρς είχαν οργανωθεί στην Νέα Υόρκη με συνολικό αριθμό μελών 3.000 περίπου γουνεργάτες από το Joint Executive Council (Ηνωμένο Εκτελεστικό Συμβούλιο ).
Τον Αύγουστο του 1907 ξεκίνησε η μεγάλη απεργία για να διεκδικήσουν καλυτέρευση των αθλίων και πενιχρών μισθών και των εργατικών συνθηκών. 9ωρη εργασία , 8 ώρες το Σάββατο και μισή μέρα το Σάββατο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, πληρωμή για όλες τις νόμιμες γιορτές και για 2 Εβραϊκές γιορτές και καμία απόλυση χωρίς σοβαρό λόγο. Η απεργία μικρής διάρκειας, αλλά αναγνωρίσθηκε από τους εργοδότες.
Το 1911 η Βουλή της Πολιτείας της Νέας Υόρκης διόρισε Επιτροπή για την εξέταση της καταστάσεως στα εργοστάσια της γουναρική. Ένας όμιλος ιατρών διορισμένος από την Πολιτειακή Επιτροπή βρήκε ότι 2 στους κάθε 10 γουναράδες έπασχαν από φθίση ή άσθμα ενώ 8 στους 10 έπασχαν από βρογχίτιδα, πρισμένα μάτια προβλήματα από τις μπογιές και προβλήματα στα δάκτυλα αυτών που εργάζονταν στα βυρσοδεψεία.
Την εποχή εκείνη υπήρχαν περίπου 9000 εργάτες σε 600 εργοστάσια μέσα στην πόλη της Νέας Υόρκης. Τα δύο τρίτα ήταν Εβραίοι και το ένα τρίτο αποτελείτο από Έλληνες, Γάλλους, Ιταλούς, Άγγλους και Σλάβους. Περίπου 3000 ήταν γυναίκες.
Μετά την απεργία του 1907 η εργατική Ένωση άρχισε να μεγαλώνει , και ως το τέλος του 1911 είχαν δημιουργηθεί μικρά συνδικάτα κοφτάδων, φινισέρς, μηχανικών και σταματωτάδων και για πρώτη φορά οργανώθηκαν οι σχεδιαστές και πατερν -μέηκερς στην γουναρική. Έτσι απέκτησαν και καταστατικό από την Αμερικανική Εργατική Ομοσπονδία.
Βεβαίως η ιστορία του εργατικού κινήματος των γουνεργατών στην Αμερική έχει πάρα πολλά γεγονότα και κεφάλαια ιδιαίτερης σημασίας και αξιολόγησης που είναι δύσκολο να καταγραφούν με μερικές μικρές παραγράφους, αλλά αξίζει να αναφερθούν μερικα γεγονότα προς αναγνώριση των αγώνων που δόθηκαν.
Με το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου πολλοί από τους Έλληνες εργάτες που εισήχθηκαν στην Αμερική από διάφορους εργολάβους με ανηλεή συμβόλαια που τους έδεναν στους εργοδότες τους, εντάχθηκαν στο εργατικό κίνημα για να αποφύγουν τους απαράδεκτους όρους εργασίας.
Οι οργανωτές των Ελλήνων εργατών ήταν ο Γιάννης Δεμελης, Γιάννης Παπαγιάννης, Αλέκος Παπάς, Στηβ Λεοντοπουλος, Χάρης Παρίσης, Λούης Χάτσιος και άλλοι οι οποίοι έδειξαν μεγάλη δράση στην οργάνωση του εργατικού κινήματος.
Η μεγάλη και εξαντλητική απεργία των 32 εβδομάδων του 1920, που αντιμετωπίσθηκε με πληρωμένους απεργοσπάστες, υπό την ανοχή της αστυνομίας, αλλά και την εχθρότητα του τύπου, όπως και την συμμετοχή πληρωμένων γκάγκστερς δεν κατάφεραν να κάμψουν την γενική απαίτηση για το εργατικό δίκιο.
Πριν κλείσω, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω πως το 1926 οι πολιτικές διενέξεις πέρασαν και στον απόδημο ελληνισμό. Ο διχασμός δημιούργησε την “Ένωση Δεξιάς Παρατάξεως “και την “Ένωση Αριστεράς Παρατάξεως ” οι οποίες δρούσαν στην περιοχή της Νέας Υόρκης. Θύματα του διχασμού ήταν και οι γουνεργάτες που καταπιέστηκαν στους μισθούς των και τις συνθήκες εργασίας.
(Αφιερωμένο στον φίλο μου αρχιτέκτονα Γρηγόρη Τζώρτζη στην Νέα Υόρκη, που πάντα μου ζήταγε να γράψω γι’ αυτό το θέμα)
Αντώνης Παπαδαμιανός
Γουνεργατριες στην μεγάλη απεργία του 1912, στην Νέα Υόρκη. Οι περισσότερες εργάζονταν στη γουναρικη από τις αρχές του 1900.
Κατά την διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου οι γουνεργατες αφιέρωσαν τον χρόνο και την τέχνη τους για την κατασκευή γουνινων γιλεκων στο περίφημο ” FUR VEST PROJECT ” , για την προστασία των στρατιωτών στα διάφορα μέτωπα του πολέμου.

Back to top button