Στην μακραίωνη περιπλάνησή του ο ιστορικός άνθρωπος αγωνιά και αγωνίζεται να ξεφύγει από την ατομικότητά του.
Σκαρώνει συλλογικότητες. Ομάδες, κοινότητες, κοινωνικά σύνολα.
Πασχίζει να αφομοιωθεί σε μια κατ΄ουσίαν πολιτισμικήν ολότητα όπου η συν-βιοτική σχέση και η βιωματική εμπειρία προσδίδουν υπαρκτικό νόημα στη ζωή.
Συν-αναστρέφεται, συν-διαλέγεται άρα υπάρχει.
Συν-εργάζεται, συν-δημιουργεί άρα υπάρχει .
Συν-οργανώνει, συν-πολιτεύεται άρα υπάρχει .
Με τον δημιουργικό του οίστρο ανακαινίζει και αναμορφώνει το περιβάλλον του (κάποτε το καταστρέφει) άρα υπάρχει.
Παγκοσμιοποιεί, συμπαντοποιεί τον ζωτικό του χώρο αναζητώντας μυστικούς γαλαξίες άρα υπάρχει.
Αυτο-επιβεβαιώνεται μέσα από τούτη την αντιστροφή τής Μεγάλης Έκρηξης. Από τα πέρατα προς τη ζωοποιό μήτρα τού σύμπαντος. Ως βρέφος που ενστικτωδώς αναζητά τη μητρική θηλή.
Από τα αναπαραστατικά αποτολμήματα με τα χαράγματα και τις εξαίσιες προϊστορικές βραχογραφίες στις παρειές τών σπηλαίων έως τα λαμπρά τεχνουργήματα τών ιστορικών χρόνων διαμορφώνει μια γλώσσα υπερτοπικής και υπερχρονικής επικοινωνίας.
Ο άνθρωπος συνομιλεί με την κοινότητα. Επισημαίνει την παρουσία του. Με την Τέχνη πασχίζει και κατορθώνει να ενώσει το εγώ του με την ολότητα, με την κοινοτική νοηματοδότηση τής ζωής.
Και παρ΄ότι η Τέχνη κινείται στο μεταίχμιο, μεταξύ τού διαπροσωπικού και τού προσωπικού χώρου, τα έργα της, τα δημιουργήματα της μεταρσιώνονται σε κοινωνικά αγαθά. Κατακτούν χώρο και αποκτούν χρόνο. Μεταβάλλονται σε πεδίο κοινωνικής επικοινωνίας, σε ανοιχτό θέατρο αειφόρου κοινωνικού διαλόγου. Ιδίως όταν οργανώνονται συμμετοχικά δρώμενα στα καλλιτεχνικά γεγονότα, όταν δηλαδή υιοθετούνται μέθοδοι κοινωνικοποίησης τής Τέχνης.
Έτσι, με την Τέχνη, ο άνθρωπος κοινωνικοποιεί την ατομικότητά του. Καμιά φορά χωρίς να το ξέρει,χωρίς να το αντιλαμβάνεται,χωρίς να το επιδιώκει.
Δείτε για λίγο την παραδοσιακή λεγόμενη Αρχιτεκτονική. Αισθητικά, μορφολογικά και λειτουργικά στοιχεία που, σε κάθε οικοδόμημα, επαναλαμβάνονται, χωρίς να αντιγράφουν, χωρίς να συνιστούν απομιμήσεις. Πρόκειται για επαναδιατύπωση αισθητικών και λειτουργικών κωδίκων κοινωνικά αποδεκτών και, κυρίως, κοινωνικά παραγόμενων, με την Αριστοτελική έννοια τής «μιμήσεως» που δεν σημαίνει απομίμηση αλλά αναπαράσταση. Πρόκειται δηλαδή για προϊόντα συλλογικής βιωματικής εμπειρίας, κοινωνικής βιωματικής εμπειρίας. Κοντολογίς, με τα μαστόρικα ισνάφια, η ίδια η Κοινωνία αρχιτεκτονεί.
Από τα χρόνια τού μεσοπολέμου ιδίως δε κατά τα χρόνια τής νεοφιλελεύθερης έκρηξης, ο ενθουσιασμός από τις αρχικές οικονομικές κατακτήσεις συνέβαλε στην διαμόρφωση μιάς αντίστοιχα ενθουσιώδους και υπεροπτικής αντίληψης για την Τέχνη και την σημασία της για τον άνθρωπο. Αντίληψη που όριζε (απομειώνοντας) την Τέχνη ως αναπλήρωμα τών παντοειδών ελλειμμάτων τής κοινωνικής ζωής.
Της προσέδωσαν δηλαδή ταυτόσημο εννοιολογικό περιεχόμενο με αυτό που ο Φρόϋντ αποκαλούσε «σύνδρομο υπεραναπλήρωσης».
Τέχνη:- το «σκεύασμα» που πληρώνει τα οντολογικά και ψυχολογικά κενά τής συμβίωσης.
Και, μάλιστα, από αυτήν την αποφαντική προσέγγιση κατέληγαν στο συμπέρασμα πως όσο η κοινωνία θα καθίσταται αποτελεσματικότερη στην αντιμετώπιση των ανθρωπίνων αναγκών, τόσο θα υποχωρεί και, σταδιακά, θα εκλείψει ο υπαρκτικός λόγος, η υπαρκτική ουσία τής Τέχνης. Θα πάψει να είναι αναγκαία η Τέχνη. Θα εξαφανιστεί.
Κοντολογίς,η Τέχνη έχει ημερομηνία λήξης.Ωσονούπω αποβιβάζεται από το τραίνο.Όπως άλλωστε και η ίδια η Ιστορία,η ίδια η Ιδεολογία,θυμηθείτε τον Φουκουγιάμα,τον Χάντιγκτον και δεκάδες υμνητές τού νεοφιλελεύθερου Κάμελοτ, σκηνοθέτες που στρώνανε το διάτρητο θεωρητικό χαλί ανύπαρκτων «αντιθέσεων» (σύγκρουση πολιτισμών) για να δικαιολογήσουν τις κατακτητικές βλέψεις τής ελίτ στις κατά Ρήγκαν «κακές»πετρελαιοφόρες και υδροφόρες χώρες τής Μέσοποταμίας, τής Μέσης Ανατολής, τής Βόρειας Αφρικής και τών Δυτικών Βαλκανίων.
Πρόκειται βέβαια για μια εντελώς ανιστορική περί Τέχνης αντίληψη, που αναιρείται από τις ίδιες τις ιδιοσυγκρασιακές και κοινωνιολογικές ροπές τών ανθρώπων.
Γιατί, ευτυχώς για την δημιουργική μας τρέλα, ο ιστορικός άνθρωπος τείνει να εκλαμβάνει ως δεδομένες τις κατακτήσεις του. Τις ξεπερνά, σε λιγόλεπτα ιστορικά διαστήματα και εφορμά για την εξερεύνηση νέων, άγνωστων πεδίων, για καινούριες κατακτήσεις.
Αποτολμά τα ποιοτικά του άλματα. Κλιμακώνει την εναγώνια εξερεύνηση τών εσχατιών τού σύμπαντος αναζητώντας το σαγηνευτικό μυστήριο τής δικής του ύπαρξης.
Καθώς διαρκώς αναπαράγονται νέες ανάγκες και αγωνίες, από την ίδια την ανθρώπινη φύση, ως ποιοτικά άλματα και ως νέες κατακτήσεις, ποιος, αλήθεια, θα μπορούσε να υποστηρίξει με σοβαρότητα πως κάποιο κάποτε μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης θα κατάφερνε να ικανοποιήσει οριστικά τις ανθρώπινες ανάγκες και να αμβλύνει τελεσίδικα τις ανθρώπινες αγωνίες ;
Η ίδια η ανθρώπινη φύση, αυτή η σωτήρια προδιάθεση προς την συνεχή υπέρβαση τών ποσοτικών δεδομένων και προς τη μέθη τών ποιοτικών αλμάτων, κάμει την Τέχνη αναντικατάστατο συνοδοιπόρο και αέναο φωτοδότη τής ανθρώπινης περιπέτειας προς το Χρυσόμαλλον Δέρας.
«ΑΥΓΗ» , 5/4/18
