Υπάρχουν πολύ λίγοι μύες στο ανθρώπινο σώμα των οποίων η λειτουργικότητα είναι εξίσου σημαντική με τη σημαντικότητα της ωμοπλάτης. Η ωμοπλάτη είναι ένα πλατύ τριγωνικό οστό που βρίσκεται στο πάνω μέρος της πλάτης και έρχεται σε επαφή με το οπίσθιο μέρος του θωρακικού κλωβού. Η ωμοπλάτη είναι σημείο έκφυσης και κατάφυσης πολλών μυών, συνδέει τη θωρακοοσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης με το βραχιόνιο οστό και η κύρια λειτουργία της είναι η ανύψωση και η πρόσθια κλίση του χεριού, που επιτυγχάνεται χάρη στη συντονισμένη δράση διαφόρων μυών της ράχης και του ώμου.
Η κακή λειτουργία – απενεργοποίηση της ωμοπλάτης, μπορεί να προκαλέσει αντισταθμίσεις σε διάφορες περιοχές του ανθρώπινου σώματος, όπως στο λαιμό, τον ώμο, αγκώνα, χαμηλά στην πλάτη ακόμα και στη βάδιση και γι΄αυτό το λόγο είναι σημαντική η λειτουργικότητα της.
Όσον αφορά τις αντισταθμιστικές κινήσεις στον ώμο, τον αυχένα και το βραχίονα, αυτό συμβαίνει διότι η κακή λειτουργία – απενεργοποίηση της ωμοπλάτης προκαλεί αδυναμία ή μυϊκή ανισορροπία στους μύες της πλάτης, με αποτέλεσμα να παρεκκλίνει η ωμοπλάτη από τη φυσιολογική της θέση, και αυτό να μειώσει το εύρος κίνησης της ωμικής ζώνης και του αυχένα. Μια αλλαγή όμως στη θέση ή στην κίνηση της ωμοπλάτης, επηρεάζει αρνητικά και την κίνηση του χεριού μας ειδικά όταν εκτελούμε κινήσεις πάνω από το ύψος του ώμου, διότι η ωμοπλάτη δεν μπορεί να υποστηρίξει τον ώμο και έτσι προκαλείται τραυματισμός λόγο της μη κανονικής ευθυγράμμισης της κεφαλής και των υποδοχών της άρθρωσης του ώμου.
Όσον αφορά την επιβάρυνση που προκαλείται χαμηλά στην πλάτη, αλλά και στη συνολική κίνηση του ανθρώπινου σώματος, αυτό συμβαίνει διότι το οστό της ωμοπλάτης προσκολλάται σε μυς τόσο του άνω όσο και του κάτω μέρος του σώματος, με αποτέλεσμα η αναστολή της λειτουργίας της να επηρεάζει το τετράγωνο οσφυϊκό, τους γλουτιαίους μυς και τον απιοειδή μυ, αλλοιώνοντας έτσι την κίνηση ολόκληρου του σώματος και επιβαρύνοντας τελικά την οσφυϊκή μοίρα της Σ.Σ.
Αιτίες
Αυτές οι μεταβολές στην κίνηση της ωμοπλάτης ονομάζονται δυσλειτουργία της ωμοπλάτης και μπορεί να οφείλονται:
- Σε αδυναμία του πρόσθιου οδοντωτού μυ, ο οποίος ελέγχει την κίνηση της ωμοπλάτης.
- Σε αδυναμία του τραπεζοειδή μυ, ο οποίος συγκρατεί την ωμοπλάτη και την περιστρέφει προς τα έξω και άνω, ώστε να βοηθήσει στην ανύψωση του άκρου.
- Σε τραυματισμό των νεύρων που τροφοδοτούν τους μύες της ωμοπλάτης.
- Σε τραυματισμό των οστών που στηρίζουν την ωμοπλάτη.
- Σε τραυματισμό της άρθρωσης του ώμου.
Συμπτώματα
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της δυσλειτουργία της ωμοπλάτης περιλαμβάνουν:
- Πόνο γύρω από την ωμοπλάτη, ειδικά στην άνω και εσωτερική πλευρά της
ωμοπλάτης.
- Αλλαγή της φυσιολογικής θέση της ωμοπλάτης κατά την ανάπαυση.
- Αδυναμία στον πληγέντα βραχίονα και αίσθηση κούρασης στο χέρι.
- Κόπωση σε επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες οι οποίες εκτελούνται πάνω από το ύψος του ώμου.
- Μειωμένο εύρος κίνησης του άνω άκρου.
- Σημαντική προεξοχή του οστού της ωμοπλάτης
Θεραπεία – Αποκατάσταση
Η λειτουργικότητα των μυών της ωμοπλάτης έχει μεγάλη σημασία, τόσο για την σωστή κινητική λειτουργία του ανθρώπινου σώματος, όσο και για τη διατήρηση της ισορροπίας του. Το πρωτόκολλο που χρησιμοποιούμε στο Functional Movement, για την αποκατάσταση της σωστής λειτουργίας της ωμοπλάτης ξεκινάει με την εξέταση της κινητικής αξιολόγησης. Η κινητική αξιολόγηση, μας βοηθάει να εντοπίσουμε την αιτία εμφάνιση της δυσλειτουργίας βοηθώντας μας στη συνέχεια να σχεδιάσουμε ένα εξειδικευμένο ασκησιολόγιο, ώστε να τη διορθώσουμε.
Το ασκησιολόγιο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει ασκήσεις:
- Ορθοσωμίας, όπου ο ασκούμενος θα πρέπει να εκπαιδευτεί στο να κάθεται σωστά, αλλά και να στέκεται σωστά κατά την όρθια θέση, τραβώντας την ωμοπλάτη του προς τα πίσω και κρατώντας τους αγκώνες προς τα κάτω και πίσω επίσης.
- Βελτίωσης του εύρους κίνησης της ωμοπλάτης
- Ενίσχυση των μυών που σταθεροποιούν και μετακινούν την ωμοπλάτη
- Ενδυνάμωση των μυών του ώμου.
- Διατάσεις στους μύες του ώμου και του αυχένα, δίνοντας έμφαση στους περιστροφικούς μύες του ώμου.
Επίσης ένα κομμάτι στο οποίο δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στο Functional Movement, είναι η εκτέλεση του εξειδικευμένου ασκησιολογίου. Το κομμάτι αυτό της αποκατάστασης είναι πολύ σημαντικό, διότι μέσω αυτών των ασκήσεων θα πρέπει να επαναπρογραμματίσσουμε το κεντρικό νευρικό σύστημα, ώστε να αποτυπώσει τη σωστή κίνηση. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει ο επαγγελματίας υγείας & άσκησης να ελέγχει τη σωστή εκτέλεση των ασκήσεων, ώστε αυτές να γίνονται ελεγχόμενα, ισορροπημένα και συμμετρικά. Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο καταφέρνουμε να απαλλάξουμε τους ασκούμενούς μας από τους πόνους στην ωμοπλάτη, αλλά ταυτόχρονα τους εκπαιδεύουμε, ώστε να αποκτήσουν σταθερότητα και έλεγχο στις κινήσεις, κάτι που θα τους προστατέψει από μελλοντικούς πόνους και δυσλειτουργίες στην περιοχή της ωμοπλάτης.
