Ο Ιωάννης Σινάτκας σχολιάζει τα αποτελέσματα των εισαγωγικών εξετάσεων στα πρότυπα σχολεία και τις βάσεις εισαγωγής

Κατ’ αρχή να συγχαρώ τους μαθητές για το κουράγιο τους να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία εισαγωγής σε ένα θεωρητικά καλύτερο σχολείο. Να σημειώσω ακόμα ότι άκουσα σχετική κριτική για τα θέματα των μαθηματικών ότι ήταν δύσκολα εκτός πνεύματος της ύληςτου Γυμνασίου. Όμως αυτό σημαίνει πανελλήνια διαγωνιστική διαδικασία, τα θέματα επιλέγονται από τρίτους που δεν δίδαξαν και δεν σχετίσθηκαν με κανένα συγκεκριμένο υποψήφιο μαθητή. Το ίδιο συμβαίνει και με κάθε διαγωνιστική εξέταση με τις εισαγωγικές εξετάσεις των ΑΕΙ.

Στη συνέχεια να παραθέσω το ιστορικό και θα σχολιάσω με αριθμούς και τοποθετήσεις το θεσμό των πρότυπων Λυκείων, με αφορμή τα αποτελέσματα των εισαγωγικών τους εξετάσεων.

Κατά τη νέα σχολική χρονιά 2021-22 ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας (ΥΠΕΠΘ) η ίδρυση πειραματικών και πρότυπων σχολείων και με την 43/ΔΕΠΠΣ της 86/2021 καθορίσθηκε ο αριθμός των εισακτέων μαθητών στο καθένα από αυτά.

Αντιγράφοντας από το Δελτίο Τύπου της 11/5/21 του ΥΠΕΠΘ «Τα Πρότυπα Σχολεία είναι σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης, οι οποίες στοχεύουν στην καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας στο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς και στην ανάδειξη και ενθάρρυνση μαθητών με ταλέντα και ιδιαίτερες μαθησιακές δυνατότητες.»

Με αφορμή λοιπόν την τοποθέτηση του ΥΠΕΠΘ και χρησιμοποιώντας ως δεδομένα τα αποτελέσματα των πανελλήνιων εξετάσεων για την επιλογή των μαθητών στα πρότυπα Λύκεια, παραθέτω σχόλια, για προβληματισμό. Υπενθυμίζω, ότι  πλησιάζουν οι μέρες για την ανακοίνωση των αντίστοιχων αποτελεσμάτων εισαγωγής φοιτητών στα ΑΕΙ και βέβαια η συζήτηση πανελλήνιου επιπέδου για τις αντίστοιχες βάσεις εισαγωγής.

Στον πιο κάτω πίνακα παρατίθενται στοιχεία των εξετάσεων στα πρότυπα λύκεια ανά σχολείο. Εμφανίζονται οι διαθέσιμες θέσεις, ο αριθμός υποψηφίων, η αναλογία εισακτέων/υποψηφίων, η βαθμολογία του τελευταίου εισαγόμενου στα μαθήματα που εξετάστηκαν δηλαδή Γλώσσα, Μαθηματικά καθώς και η συνολική του βαθμολογία.

Από τον πίνακα προκύπτουν τα πιο κάτω ενδιαφέροντα στοιχεία.

1. Τα πρότυπα Λύκεια που ιδρύονται σε περιοχές που δεν έχουν έδρα Παιδαγωγικά Τμήματα ΑΕΙ είναι της Μυτιλήνης, της Χαλκίδας και το δικό μας. Εντελώς δε τυχαία, στα σχολεία αυτά διατέθηκαν και οι περισσότερες θέσεις μαθητών, 18, 59 και  60 αντίστοιχα.
2. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι τα σχολεία αυτά εμφανίζουν υψηλότερη αναλογία εισακτέων/υποψηφίων. Αν συνυπολογίσουμε και το μαθητικό πληθυσμό των περιοχών προκύπτει το συμπέρασμα ότι στα σχολεία αυτά θα επιλέγονται και μαθητές με πολύ χαμηλότερη βαθμολογία από ότι σε άλλα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η τελευταία περίπτωση του πίνακα, το 2ο ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΟΛΟΥ, στο οποίο οι διαθέσιμες θέσεις ήταν τριπλάσιες από τις αιτήσεις, παρότι στην πόλη εδρεύει Παιδαγωγικό Τμήμα ΑΕΙ.
3. Η υψηλή αυτή αναλογία καταλήγει στην εισαγωγή μαθητών με βαθμολογία αρκετά χαμηλότερη της βάσης. Στην περίπτωση του Βόλου, αναγκαστικά θα εγγραφεί και ο μαθητής που συγκέντρωσε μόλις 32 βαθμούς πολύ χαμηλότερα από τη βάση που είναι το 50. Παρόμοια και στην Καστοριά, σύμφωνα με τις προσφερόμενες θέσεις θα εγγραφεί και ο μαθητής συγκέντρωσε συνολική βαθμολογία 46.
4. Αν τώρα προχωρήσουμε σε λεπτομέρειες θα διαπιστώσουμε ότι από τους 60 μαθητές που θα δεχθεί το πρότυπο Λύκειό μας οι 15 θα έχουν συνολική βαθμολογία μικρότερη της βάσης. Από τους 60 συνολικά επιτυχόντες, περίπου οι μισοί 29, έχουν στα μαθηματικά μικρότερο βαθμό από το 25, που θεωρείται η βάση του μαθήματος και το ίδιο, 9 μαθητές, στη γλώσσα.
5. Αντίθετα, αν προσέξετε, τα ουσιαστικά πρότυπα σχολεία του κέντρου και της Θεσσαλονίκης, δέχονται πολύ λιγότερους μαθητές οι οποίοι εισάγονται με συνολική βαθμολογία αρκετά υψηλότερη της βάσης. Σε μια δε περίπτωση ΠΡΟΤΥΠΟ Γ.Ε.Λ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ, ο τελευταίος εισαγόμενος έχει την εκπληκτική βαθμολογία 84.

Ερωτήματα λοιπόν που προκύπτουν :

1. Πώς ερμηνεύει το ΥΠΕΠΘ την κατάσταση αυτή, καθώς διακηρυγμένη θέση του είναι ότι «τα Πρότυπα Σχολεία στοχεύουν στην καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας στο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς και στην ανάδειξη και ενθάρρυνση μαθητών με ταλέντα και ιδιαίτερες μαθησιακές δυνατότητες;»
2. Μήπως είναι ώρα να κατανοηθεί ότι άλλο είναι οι γνώσεις που αποκτά και κατέχει ο μαθητής και άλλο πράγμα η συμμετοχή του σε ανταγωνιστικές διαγωνιστικές εξετάσεις; Σίγουρα μερικά από τα παιδιά που εισάγονται σήμερα στα πρότυπα, ακόμα και με βαθμολογία κάτω από τη βάση, θα επιτύχουν στο μέλλον υψηλότατες βαθμολογίες στις εξετάσεις τους. Το ότι σήμερα δεν συμπλήρωσαν βαθμολογία που υπερβαίνει το 50 τι σημαίνει; Είναι ανίκανα να παρακολουθήσουν το σχολικό πρόγραμμα; Αν ναι δεν πρέπει να τους δεχτούν στα πρότυπα, αν όχι γιατί θέτουν Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) στα ΑΕΙ; Γιατί κατά την εισαγωγή στα ΑΕΙ να ευσταθεί το επιχείρημα ότι όσοι υποψήφιοι δεν πετύχουν την ΕΒΕ δεν είναι ικανοί να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους; Γιατί λοιπόν δύο μέτρα και δυο σταθμά σε παρόμοια θέματα;
3. Ποια λοιπόν ήταν η αναγκαιότητα ίδρυσης πρότυπου σχολείου στην περιοχή μας; Σκοπός είναι να συγκεντρωθούν οι καλύτεροι μαθητές σε ένα και μόνο σχολείο και να υποβαθμιστούν τα υπόλοιπα;
4. Αν υπολογίσει κανείς τη δυναμικότητα των Γυμνασίων του Νομού, θα προκύψει κατά μέσο όρο ότι 5 περίπου μαθητές από κάθε τμήμα της Γ τάξης θα μεταφερθούν και θα παρακολουθήσουν το πρότυπο Λύκειο. Αυτό σημαίνει, ότι όλα τα τμήματα της πρώτης λυκείου στα υπόλοιπα σχολεία, θα στερηθούν τους πέντε καλύτερους μαθητές τους. Με άλλα λόγια όλοι οι βραβευθέντες και αριστεύσαντες μαθητές της τρίτης Γυμνασίου θα συγκεντρωθούν σε ένα και μόνο σχολείο. Αν η άμιλλα μεταξύ των μαθητών αποτελεί κίνητρο για την βελτίωσή τους αυτή σίγουρα υποβαθμίζεται.
5. Ποιος δείκτης θα αποτελέσει κριτήριο επιτυχίας των προτύπων; Τα σημαντικά υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας των μαθητών του κατά τις εισαγωγικές εξετάσεις των ΑΕΙ; Μήπως θα φορτώσουμε πρόσθετο άγχος στους μαθητές των προτύπων στην προσπάθειά τους να αποδεικνύουν καθημερινά ότι είναι καλύτεροι από τους φίλους τους των υπόλοιπων σχολείων;
6. Τα πρότυπα προσφέρουν περιβάλλον δοκιμών νέων μεθόδων εκπαίδευσης που στοχεύουν στην καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας στο εκπαιδευτικό σύστημα; Πώς αυτές θα δοκιμάζονται και θα αξιολογούνται στην πόλη μας που δεν διαθέτει αντίστοιχη τριτοβάθμια μονάδα;

Μήπως λοιπόν προχωρήσαμε στην δημιουργία πρότυπων σχολείων απλά και μόνο να ικανοποιήσουμε την επιθυμία και το όνειρο κάποιων; Χωρίς να μπορούμε να τεκμηριώσουμε πώς και γιατί; Δεν εντυπωσιάζει ο αριθμός εισακτέων μαθητών στα ουσιαστικά πρότυπα Λύκεια, 3, 6, 5, 4  και  8 σε σύγκριση με τους 60 στο 1^ο ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ;

Θα έχει ενδιαφέρον ο διάλογος και οι εξηγήσει. Περιμένω.

Σινάτκας Ι.