Ο νυχτερινός ουρανός της χώρας μας όπως και κάθε υψηλό, σκοτεινό σημείο του βορείου ημισφαιρίου, είναι μια προνομιακή περιοχή αστροπαρατήρησης. Παρατηρήσεις «πεφταστεριών» γρήγορων και φωτεινών με μακριές πύρινες «ουρές». Πάνω στο όρος Όρλιακας και σε υψόμετρο 1.433 μέτρων, ανηφορίζοντας από το χωριό Ζιάκας του Δήμου Γρεβενών, ο Θανάσης Οικονόμου, καθηγητής Αστροφυσικής του Chicago State University, μια εμβληματική προσωπικότητα που έχει συνεργαστεί για μισό αιώνα με την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία, απόλαυσε μαζί με μια μικρή παρέα την την πιο εντυπωσιακή καλοκαιρινή… βροχή από αυτά τα «πεφταστέρια», τις Περσείδες. Την ίδια ώρα στο νου του είχε τον στόχο που έχει θέσει εδώ και 15 περίπου χρόνια η κοινότητα των αστροπαρατηρητών: Τη δημιουργία του «Αστρονομικού Πάρκου Όρλιακα».
«Αν και δεν μας βοήθησε πολύ ο καιρός, η βραδιά της Τετάρτης ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική. Πολλές ομάδες βρέθηκαν και βρίσκονται στην κορυφή αυτές τις ημέρες, θα ανέβουμε και σήμερα και αύριο οπότε και αναμένουμε το μέγιστο του φαινομένου ώστε να έχουμε μια ακόμη πιο εντυπωσιακή παρατήρηση των Περσείδων», σχολίασε μιλώντας στον ΑΠΕ ΜΠΕ ο γνωστός Έλληνας αστροφυσικός. Αυτό το διάστημα είναι στην Ελλάδα και στην ιδιαίτερη πατρίδα του οπότε θα συνδυάσει την ξεκούραση με την άνοδο στην συγκεκριμένη κορυφή «με μια μεγάλη παρέα που θα παρατηρήσει τις θεαματικές βροχές των διαττόντων αστεριών». Άνοδο στην κορυφή, εκεί «όπου θα στηθεί το Αστρονομικό Πάρκο μας…».
Σε πορεία υλοποίησης το όραμα
«Είχα μια πολύ θετική συνάντηση με τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Έχει υποβληθεί ο φάκελος στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και φαίνεται πως όλα τώρα έχουν μπει στη σειρά», ανάφερε ο επί μισό αιώνα συνεργάτης της αμερικανικής NASA και εξηγεί πως οι εξορμήσεις των φαν της αστροπαρατήρησης αυτές τις ημέρες στην κορυφή προσθέτουν ώση στο όραμα της δημιουργίας του Εκπαιδευτικού Αστρονομικού Πάρκου στην κορυφή του Όρλιακα.
«Θα γίνουν υποέργα και με το τρέχον αλλά και με το επόμενο ΕΣΠΑ. Με το τρέχον πρόκειται για παράδειγμα να γίνει επικύρωση οριστικών μελετών, να κατασκευαστεί δρόμος συνδυαστικά και με άλλα υποέργα. Με το επόμενο ΕΣΠΑ θα αρχίσει η κατασκευή. Θα γίνει διαγωνισμός π.χ για την υλοποίηση κτιρίων, την απόκτηση των τηλεσκοπίων κ.α,», ανέφερε ο κ.Οικονόμου.
Ο Έλληνας επιστήμονας εξηγεί πως ο στόχος είναι να εγκατασταθεί ένα τηλεσκόπιο με κάτοπτρο 1.3 με 1.5 μέτρων. «Θα είναι ένα μεσαίας κατηγορίας τηλεσκόπιο με όλες τις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες όπως αυτοματοποιημένη, αποκακρυσμένη παρατηρήση μέσω Ίντερνετ.
Με αυτό θα μπορούν να γίνουν, μεταξύ άλλων, παρατηρήσεις γαλαξιών, πλανητών, εξωπλανητών, παρακολούθηση δορυφόρων ενώ σημαντική μπορεί να είναι και η ερευνητική δραστηριότητα πέρα από την κοινωνική χρήση», εξήγησε.
Ο Έλληνας αστροφυσικός εκτικά πως οι εργασίες για την ολοκλήρωση του Εκπαιδευτικού Πάρκου στο βουνό των Γρεβενών μπορούν να έχουν τελειώσει μέχρι το 2024 ενώ το κεντρικό τηλεσκόπιο μπορεί να είναι λειτουργικό σε δύο περίπου χρόνια από την στιγμή της απόκτησής του.
Πρόκειται για ένα Αστρονομικό Πάρκο που σχεδιάστηκε να δημιουργηθεί στη συγκεκριμένη κορυφή αφού είναι «μια από τις σκοτεινότερες περιοχές της Ελλάδας κάτι που μαρτυρούν και οι χάρτες φωτορύπανσης» ενώ ταυτόχρονα είναι «και από τις σκοτεινότερες περιοχές της Ευρώπης», όπως είχε αναφέρει το 2017 μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΑΠΕ ΜΠΕ, «Πρακτορείο FM» ο αείμνηστος ομότιμος Καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ.Γιάννης Σειραδάκης, την χρονιά στην οποία είχε μάλιστα εγκριθεί από Συμβούλιο της Επικρατείας το Τοπικό Ρυμοτομικό Σχέδιο του Πάρκου.
Με τις συγκεκριμένες θετικές εξελίξεις η περιοχή Ζιάκα των Γρεβενών που βρίσκεται σε απόσταση δύο ωρών από την πόλη της Θεσσαλονίκης, μπορεί να εξελίξει μια ερασιτεχνική δραστηριότητα αστροπαρατήρησης σε σημείο-πόλο έλξης για κοινό και επιστήμονες.
Σωτήρης Κυριακίδης/ΑΠΕ
