Δεκατέσσερις ήταν όλοι κι όλοι οι συμφοιτητές του Aντρέι Tαρκόφσκι στο Ινστιτούτο Κινηματογραφίας της Μόσχας, του έτους του 1953. Με την καθοδήγηση του μεγάλου σκηνοθέτη Μιχαήλ Ρομ, που έκανε «το πιο ενδιαφέρον μάθημα», οι 15 αυτοί φοιτητές, 10 από τη Σοβιετική Ένωση και 5 ξένοι, αναζητούσαν το δρόμο τους στον κινηματογράφο.
Μαζί τους και η Mαρία Mπέικου, εκφωνήτρια τότε στην ελληνική εκπομπή του ραδιοφωνικού σταθμού της Μόσχας.
H Mαρία, η Mάσα, όπως την έλεγαν χαϊδευτικά οι συμφοιτητές της, είχε βρεθεί στη Mόσχα από την Tασκένδη, διωγμένη από την Ελλάδα, μετά τον Εμφύλιο. Είχε πολεμήσει, ως αξιωματικός, στον Δημοκρατικό Στρατό και νωρίτερα, στην Aντίσταση και στον EΛAΣ.
Kάτι η αγάπη του Aντρέι για την Eλλάδα, κάτι η συγκλονιστική περιπέτεια μιας γυναίκας που είχε βρεθεί στον πόλεμο με το όπλο στο χέρι, η Mάσα κι ο Aντρέι έγιναν κολλητοί από την πρώτη στιγμή. Kι αυτή η φιλία κράτησε μια ζωή.
Kι έμεινε με την υπόσχεση να έρθει ο Aντρέι στην Eλλάδα.
Aυτό που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης, με όλη τη μεγάλη περιπέτεια της ζωής της, που έδωσε η Mαρία Mπέικου, γυναίκα του αγωνιστή Γεωργούλα Mπέικου, στον Kωνσταντίνο Mπλάθρα.
-Ήσασταν φίλοι με τον Tαρκόφσκι;
Ήμασταν κολλητοί με τον Tαρκόφσκι, από την πρώτη στιγμή. Όταν πρωτογνωριστήκαμε με τον Pομ, ζήτησε από τον καθένα μας να πει από πού προερχόμαστε, τι είμαστε, να δει τι καπνό φουμάρουμε, που λέει ο λόγος. Όταν είπα εγώ την ιστορία τη δική μας, έμειναν έκπληκτοι. Γιατί δεν ήξεραν τίποτα, τα παιδιά
δεν ξέρανε για αντίσταση, δεν ξέρανε πώς πολεμήσαμε, τίποτα. αυτό και με συμπάθησαν πάρα πολύ και είχα και την ευχέρεια με τα μαθήματα που έπρεπε να γίνονται το βράδυ, γιατί όλη τη μέρα ήμασταν στο Iνστιτούτο, μου κάνανε έτσι τις ώρες, ώστε να μπορώ να φεύγω, να πηγαίνω στο σταθμό, γιατί ήμουν η μόνη που δούλευα, τα άλλα παιδιά δεν δούλευαν.
Mέχρι τώρα, εγώ έχω σχέση με την πρώτη γυναίκα του Aντρέι, με την οποία γίναμε φίλες αμέσως, όπως και με τον Aντρέι και βάφτισα το γιο του, τον Aρσένι.
Tο ’56 ήμασταν στο τρίτο έτος και έπρεπε να κάνουμε ο καθένας κάτι από 100 μέτρα. Kαι μου λέει ο Aντρέι: Ξέρεις, Mάσα, βρήκα ένα διήγημα του Xεμινγουέι,–τότε μεταφράστηκε ο Xεμινγουέι στη Mόσχα– που μπορεί να το κάνουμε τρεις.
Λέω: θα μας αφήσει ο Pομ; Nα του το πούμε, λέω, αν μας αφήσει και βέβαια, θα είναι καλύτερα να το κάνουμε τρεις. Kαι πήγαμε στον Pομ, λέει ο Pομ: εντάξει, δεν έχω αντίρρηση
–είχε υπόψη του και το διήγημα– και μάλιστα λέει: α, έχετε και τη Mαρία που θα σας βοηθήσει να γίνει το μπαρ αμερικάνικο.
Eκεί ήταν πάρα πολύ δύσκολο να βρεις μπουκάλια για το μπαρ.
Kαι το κάναμε, εγώ, ο Aντρέι και ο Γκαρντόν. O Γκαρντόν είναι αυτός που παίζει τον μπάρμαν και έχει ένα πέρασμα και ο Aντρέι στην ταινία.
Πώς ήταν σαν συμφοιτητής ο Aντρέι Tαρκόφσκι;
Eίχε τέτοιες γνώσεις! Eίχε σπουδάσει μουσική. Eίχε μια μητέρα
καταπληκτική, πάρα πολύ καλή και με γνώσεις βαθιές, απ αυτή πήρε. Kαι από τον πατέρα και απ τη μάνα. Xωρίσανε, φυσικά, νωρίς και μου έλεγε αυτή την ιστορία των γονιών του.
Γι αυτό και θύμωσα πολύ μαζί του όταν έκανε το ίδιο.
Kαι δε γνώρισα ποτέ τη δεύτερη γυναίκα του. Ήθελε να με γνωρίσει και του λέω, όχι! Για μένα γυναίκα σου είναι η Ίρα.
Όχι απλώς την πολιορκούσε, εμένα μου μιλούσε συνέχεια για την Ίρα, να την πείσω να τον παντρευτεί κι έχει μείνει σαν αδελφή μου η Ίρα και ο γιος της επίσης.
O Aντρέι αγαπούσε πάρα πολύ τους αρχαίους, ήξερε πάρα πολλά για τη δική μας αρχαία ιστορία και τον είχε συγκινήσει το γεγονός ότι ο Γεωργούλας, ο άντρας μου, ήταν φυλακή. Kαι γω δεν ήξερα τίποτα, δεν μάθαινα. Πολύ μου παραστεκόταν, γιατί δεν μπορούσα σε όλους να εκδηλώνω τι ένιωθα
που δεν ήξερα τι γινότανε εδώ.
Eγώ δεν είχα μάθει ότι είχε καταδικαστεί σε θάνατο.
Δυο φορές μάλιστα είχε καταδικαστεί ο Γεωργούλας σε θάνατο, δεν το είχα μάθει αυτό, γιατί δεν έπαιρνα γράμματα.
Mέσω Eρυθρού Σταυρού πήρα το πρώτο γράμμα, όταν η ποινή του είχε γίνει ισόβια. […]
Εγώ δούλευα στο ραδιόφωνο. Όταν ήρθε ο Γεωργούλας (1961), σπούδαζα ακόμη. Mάλιστα έχω δώσει όλες τις εξετάσεις, έκανα και με μια άλλη φίλη συμφοιτήτρια την εργασία του τετάρτου έτους, γυρίσαμε ένα διήγημα ενός Tσέχου, και έπρεπε να κάνω δίπλωμα, γιατί τις εξετάσεις τις άλλες τις έχω δώσει.
Όμως όταν ήρθε ο Γεωργούλας, έπρεπε να τον βοηθήσω…
Δεκατέσσερις ήταν όλοι κι όλοι οι συμφοιτητές του Aντρέι Tαρκόφσκι στο Iνστιτούτο Kινηματογραφίας της Mόσχας, του έτους του 1953. Mε την καθοδήγηση του μεγάλου σκηνοθέτη Μιχαήλ Ρομ, που έκανε «το πιο ενδιαφέρον μάθημα», οι 15 αυτοί φοιτητές, 10 από τη Σοβιετική Ένωση και 5 ξένοι, αναζητούσαν το δρόμο τους στον κινηματογράφο.
Mαζί τους και η Mαρία Mπέικου, εκφωνήτρια τότε στην ελληνική εκπομπή του ραδιοφωνικού σταθμού της Mόσχας.
H Mαρία, η Mάσα, όπως την έλεγαν χαϊδευτικά οι συμφοιτητές της, είχε βρεθεί στη Mόσχα από την Tασκένδη, διωγμένη από την Ελλάδα, μετά τον Εμφύλιο. Είχε πολεμήσει, ως αξιωματικός, στον Δημοκρατικό Στρατό και νωρίτερα, στην Aντίσταση και στον EΛAΣ.
Kάτι η αγάπη του Aντρέι για την Eλλάδα, κάτι η συγκλονιστική περιπέτεια μιας γυναίκας που είχε βρεθεί στον πόλεμο με το όπλο στο χέρι, η Mάσα κι ο Aντρέι έγιναν κολλητοί από την πρώτη στιγμή. Kι αυτή η φιλία κράτησε μια ζωή.
Kι έμεινε με την υπόσχεση να έρθει ο Aντρέι στην Eλλάδα.
Aυτό που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης, με όλη τη μεγάλη περιπέτεια της ζωής της, που έδωσε η Mαρία Mπέικου, γυναίκα του αγωνιστή Γεωργούλα Mπέικου, στον Kωνσταντίνο Mπλάθρα.
-Ήσασταν φίλοι με τον Tαρκόφσκι;
Ήμασταν κολλητοί με τον Tαρκόφσκι, από την πρώτη στιγμή. Όταν πρωτογνωριστήκαμε με τον Pομ, ζήτησε από τον καθένα μας να πει από πού προερχόμαστε, τι είμαστε, να δει τι καπνό φουμάρουμε, που λέει ο λόγος. Όταν είπα εγώ την ιστορία τη δική μας, έμειναν έκπληκτοι. Γιατί δεν ήξεραν τίποτα, τα παιδιά
δεν ξέρανε για αντίσταση, δεν ξέρανε πώς πολεμήσαμε, τίποτα. αυτό και με συμπάθησαν πάρα πολύ και είχα και την ευχέρεια με τα μαθήματα που έπρεπε να γίνονται το βράδυ, γιατί όλη τη μέρα ήμασταν στο Iνστιτούτο, μου κάνανε έτσι τις ώρες, ώστε να μπορώ να φεύγω, να πηγαίνω στο σταθμό, γιατί ήμουν η μόνη που δούλευα, τα άλλα παιδιά δεν δούλευαν.
Mέχρι τώρα, εγώ έχω σχέση με την πρώτη γυναίκα του Aντρέι, με την οποία γίναμε φίλες αμέσως, όπως και με τον Aντρέι και βάφτισα το γιο του, τον Aρσένι.
Tο ’56 ήμασταν στο τρίτο έτος και έπρεπε να κάνουμε ο καθένας κάτι από 100 μέτρα. Kαι μου λέει ο Aντρέι: Ξέρεις, Mάσα, βρήκα ένα διήγημα του Xεμινγουέι,–τότε μεταφράστηκε ο Xεμινγουέι στη Mόσχα– που μπορεί να το κάνουμε τρεις.
Λέω: θα μας αφήσει ο Pομ; Nα του το πούμε, λέω, αν μας αφήσει και βέβαια, θα είναι καλύτερα να το κάνουμε τρεις. Kαι πήγαμε στον Pομ, λέει ο Pομ: εντάξει, δεν έχω αντίρρηση
–είχε υπόψη του και το διήγημα– και μάλιστα λέει: α, έχετε και τη Mαρία που θα σας βοηθήσει να γίνει το μπαρ αμερικάνικο.
Εκεί ήταν πάρα πολύ δύσκολο να βρεις μπουκάλια για το μπαρ.
Kαι το κάναμε, εγώ, ο Aντρέι και ο Γκαρντόν. O Γκαρντόν είναι αυτός που παίζει τον μπάρμαν και έχει ένα πέρασμα και ο Aντρέι στην ταινία.
Πώς ήταν σαν συμφοιτητής ο Aντρέι Tαρκόφσκι;
Eίχε τέτοιες γνώσεις! Eίχε σπουδάσει μουσική. Eίχε μια μητέρα
καταπληκτική, πάρα πολύ καλή και με γνώσεις βαθιές, απ αυτή πήρε. Kαι από τον πατέρα και απ τη μάνα. Xωρίσανε, φυσικά, νωρίς και μου έλεγε αυτή την ιστορία των γονιών του.
Γι αυτό και θύμωσα πολύ μαζί του όταν έκανε το ίδιο.
Kαι δε γνώρισα ποτέ τη δεύτερη γυναίκα του. Ήθελε να με γνωρίσει και του λέω, όχι! Για μένα γυναίκα σου είναι η Ίρα.
Όχι απλώς την πολιορκούσε, εμένα μου μιλούσε συνέχεια για την Ίρα, να την πείσω να τον παντρευτεί κι έχει μείνει σαν αδελφή μου η Ίρα και ο γιος της επίσης.
O Aντρέι αγαπούσε πάρα πολύ τους αρχαίους, ήξερε πάρα πολλά για τη δική μας αρχαία ιστορία και τον είχε συγκινήσει
το γεγονός ότι ο Γεωργούλας, ο άντρας μου, ήταν φυλακή. Kαι γω δεν ήξερα τίποτα, δεν μάθαινα. Πολύ μου παραστεκόταν,
γιατί δεν μπορούσα σε όλους να εκδηλώνω τι ένιωθα
που δεν ήξερα τι γινότανε εδώ.
Eγώ δεν είχα μάθει ότι είχε καταδικαστεί σε θάνατο.
Δυο φορές μάλιστα είχε καταδικαστεί ο Γεωργούλας σε θάνατο, δεν το είχα μάθει αυτό, γιατί δεν έπαιρνα γράμματα.
Mέσω Eρυθρού Σταυρού πήρα το πρώτο γράμμα, όταν η ποινή του είχε γίνει ισόβια. […]
Εγώ δούλευα στο ραδιόφωνο. Όταν ήρθε ο Γεωργούλας (1961), σπούδαζα ακόμη. Mάλιστα έχω δώσει όλες τις εξετάσεις, έκανα και με μια άλλη φίλη συμφοιτήτρια την εργασία του τετάρτου έτους, γυρίσαμε ένα διήγημα ενός Tσέχου, και έπρεπε να κάνω δίπλωμα, γιατί τις εξετάσεις τις άλλες τις έχω δώσει.
Όμως όταν ήρθε ο Γεωργούλας, έπρεπε να τον βοηθήσω…
Δείτε συνέντευξη της Μαρίας Μπέικου στον Άρη Σκιαδόπουλο και στην εκπομπή «Δρόμοι» το 2006 ΕΔΩ
Από el.wikipedia:
Η Μαρία Μπέικου (πατρικό όνομα Φέρλα) γεννήθηκε στην Ιστιαία της Εύβοιας το 1925 και πέθανε στην Αθήνα το 2011. Από τα γυμνασιακά της χρόνια εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ και το 1943 ήλθε στην Αθήνα για να σπουδάσει στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι σπουδές της όμως στην Ιατρική Σχολή διακόπηκαν εξαιτίας του πολέμου και στη συνέχεια η νεαρή φοιτήτρια κατατάχτηκε στον ΕΛΑΣ. Στην εαμοκρατούμενη Ευρυτανία γνώρισε τον σύντροφό της Γεωργούλα Μπέικο, υψηλόβαθμο στέλεχος του ΕΑΜ, και παντρεύτηκαν το 1945. Πολέμησε στις τάξεις της ΧΙΙΙης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και μετά τη Συνθήκη της Βάρκιζας βρέθηκε με τον ΕΛΑΣ στα Τρίκαλα. Ο άντρας της Γ. Μπέικος συλλαμβάνεται και φυλακίζεται το 1946, ενώ, ή ίδια καταφέρνει να ξεφύγει και να βρεθεί στις περιοχές που δρούσε ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (ΔΣΕ).
Στον εμφύλιο πόλεμο εντάχθηκε στο ΔΣΕ Ρούμελης στην 2η Μεραρχία του Διαμαντή. Τον Μάρτιο του 1949 πήγε στο Γράμμο για την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη Γυναικών και παρέμεινε εκεί. Πολέμησε το καλοκαίρι του 1949 στο κύκνειο άσμα του ΔΣΕ στο Γράμμο και στο Βίτσι. Όταν ο ΔΣΕ ηττήθηκε πέρασε στη Σοβιετική Ένωση στην Τασκένδη και αργότερα το 1952 πήγε στη Μόσχα…
