Το όμορφο και ιστορικό χωριό της Καστοριάς που φέρει σήμερα την ονομασία“Ο Γέρμας” είχε μέχρι το έτος 1928 το σλάβικο όνομα Λοσνίτσα (Losnitsa). Κατά το αναφερόμενο έτος, που έγινε στην απελευθερωμένη Μακεδονία η αντικατάσταση πολλών σλαβικών ονομάτων και τοπονυμίων με αντίστοιχά τους ελληνικά, οι αρμόδιοι αξιωματούχοι της πατρίδας μας πρότειναν να διατηρήσει το εν λόγω χωριό το ίδιο όνομα, αλλά μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα και να ονομαστεί Αμπελοχώρι. Στην πρότασή τους αυτή αντιτάχτηκε τότε σθεναρά ο Γερμανιώτης καθηγητής φιλόλογος και συγγραφέας Χρίστος Γεωργίου. Ο αείμνηστος Γεωργίου υποστήριξε, ότι το υπόψη ηρωικό χωριό δεν πρέπει να λάβει την κοινή, συνηθισμένη και ασήμαντη ονομασία Αμπελοχώρι, αλλά να ονομαστεί “Ο Γέρμας”, προς τιμήν του ήρωα μακεδονομάχου Καπετάν – Γέρμα, που είχε φονευθεί πλησίον του κατά το έτος 1907. Κι αυτό έγινε.
Για την ετυμολογία της σλάβικης ονομασίας Losnitsa, ένας έγκριτος ιατρός που γνωρίζει καλώς τη σλαβομακεδονική διάλεκτο σημειώνει τα εξής:
«Lose (Λόζε) = Αμπέλι.
Losenitsa (Λοσενίτσα) = Αμπελοχώρι.
Losia (Λόσιο) = Κακό, αρρωστιάρικο.
Απορρίπτεται η ετυμολογία της Losnitsas από το losia, διότι το χωριό δεν ήταν κακό, ούτε αρρωστιάρικο».
Επομένως, Λοσνίτσα σημαίνει Αμπελοχώρι, έλαβε δε αυτήν την ονομασία απ’ τα πολλά αμπέλια που καλλιεργούσαν οι κάτοικοί τού χωριού έως το έτος 1960 περίπου.
Γιώργος Τ. Αλεξίου
