Νεστόριο: Ετοιμάζεται το Μουσείο της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ

Το ΚΚΕ, τιμώντας την ένδοξη Ιστορία της ΕΑΜικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, συνεχίζει να διευρύνει το πανελλαδικό δίκτυο μουσείων, μνημείων, μελέτης και έμπνευσης, στο πλαίσιο της ανάδειξης της Ιστορίας του Κόμματος, της Ιστορίας του εργατικού – λαϊκού κινήματος της χώρας μας, των χιλιάδων μαχητών που τα έδωσαν όλα, ακόμη και τη ζωή τους, για να συμβάλουν να ανατείλει μια νέα ζωή, να απαλλαγούν ο τόπος και οι άνθρωποί του από τον βραχνά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.Σε αυτό το πλαίσιο προετοιμάζεται ένα νέο Μουσείο – Μνημείο στο Νεστόριο Καστοριάς για το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και τον ΔΣΕ. Οι κάτοικοι του Νεστορίου αλλά και των γύρω χωριών του ανατολικού Γράμμου και του Βόιου, έχουν συμβάλει σημαντικά στον αγώνα ενάντια στην τριπλή φασιστική κατοχή (ιταλική, γερμανική, βουλγάρικη) και μετέπειτα στον τρίχρονο αγώνα του ΔΣΕ, που αποτελεί την κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης τον προηγούμενο αιώνα, όπου για πρώτη φορά και με ένοπλο τρόπο απειλήθηκε η εξουσία της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών πατρόνων της.

Στόχος και του νέου Μουσείου, του τρίτου στην ευρύτερη περιοχή του Γράμμου – Σμόλικα – Βίτσι, είναι να αναδειχτεί η ζωντανή Ιστορία του τόπου, που πρέπει να προβληθεί, να δοθεί η ευκαιρία σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να την γνωρίσουν. Ωστε να μπορέσουν να την μελετήσουν, να εμπνευστούν από αυτή την ηρωική Ιστορία, όχι μόνο μέσα από τα βιβλία, αλλά και επιτόπου, να βαδίσουν στα χνάρια του Λαϊκού Στρατού, να πατήσουν τα μέρη που δόθηκαν μάχες για την κοινωνική απελευθέρωση. Στον τόπο αυτό, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί μια σειρά από μνημεία σε τοποθεσίες που αποτέλεσαν θέατρα της λαϊκής πάλης ενάντια στην καταπίεση, γίνονται εκδηλώσεις από τις Κομματικές Οργανώσεις Ηπείρου – Κέρκυρας – Λευκάδας και Δυτικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. Μέλη και φίλοι του Κόμματος και της ΚΝΕ και κάθε καλοπροαίρετος άνθρωπος από όλη τη χώρα μπορούν να ωφεληθούν πολλαπλά από μια επίσκεψη στην περιοχή, οργανωμένα με εκδρομές αλλά και ατομικά, και ταυτόχρονα μπορούν να την συνδυάσουν με μια απαράμιλλης ομορφιάς φύση, σε ένα καταπράσινο τοπίο όλο τον χρόνο, που προσφέρει ατέλειωτες ευκαιρίες αναψυχής, άθλησης και γνώσης.

Το Μουσείο – Μνημείο που ετοιμάζεται στο Νεστόριο αποτελεί συνέχεια των Μουσείων – Μνημείων στη Θεοτόκο Κόνιτσας (προσφορά της οικογένειας Ζούνη) και στην Καλλιθέα των Πρεσπών. Το συγκεκριμένο αφορά και συνδέεται με την αγωνιστική Ιστορία του Ανατολικού Γράμμου, του Νεστορίου και των γύρω χωριών, που πάντα αποτελούσαν στήριγμα του αγώνα στην Αντίσταση και τον ΔΣΕ, ήταν βάση του αντάρτικου λαϊκού κινήματος και έδωσαν πολλά θύματα στον αγώνα. Στην πρόσοψη του κτιρίου που θα στεγάζει το Μουσείο, θα απλωθούν σε πλάκες τα πάνω από 500 ονόματα των αγωνιστών που έπεσαν στη μάχη για τη λαϊκή απελευθέρωση και τις δύο περιόδους (ΕΑΜική αντίσταση και περίοδος της πάλης του ΔΣΕ).Ο χώρος, το οίκημα του Μουσείου είναι προσφορά του φίλου του Κόμματος Χάρη Τουτούνη, που έζησε εκεί με τους αγωνιστές γονείς του, στη μνήμη των οποίων έχει αφιερώσει αυτή την πρωτοβουλία.

Ο τρόπος κατασκευής του Μουσείου θα αναδείξει τους εκατοντάδες νεκρούς στον αγώνα τόσο του Νεστορίου όσο και των γύρω χωριών που θα κοσμούν την πρόσοψη του κτιρίου, τη δράση του Κόμματος στην Κατοχή και την Αντίσταση του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ – ΕΠΟΝ και του ΔΣΕ.

Η περιήγηση, μέσα από ένα πλήθος ντοκουμέντων από το Αρχείο του ΚΚΕ, θα ξεκινάει με το γράμμα – κάλεσμα για αντίσταση του Νίκου Ζαχαριάδη, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, θα προβάλλει συνολικά την δράση του ΚΚΕ για την οργάνωση της Αντίστασης, ειδικότερα τον αγώνα στην ευρύτερη περιοχή της Καστοριάς, και την ειδική προσφορά των κατοίκων του Νεστορίου, θα συνεχίζει με την περίοδο της Απελευθέρωσης και της τρομοκρατίας κατά των λαϊκών αγωνιστών, τη συγκρότηση του νέου αντάρτικου, του ΔΣΕ, τις μάχες και θα κλείνει με την περίοδο της πολιτικής προσφυγιάς.

Σε μία επιφάνεια πλάτους 7 μέτρων και ύψους 3 μέτρων θα εμφανίζονται πανοραμικά οι ψηλές κορφές του Γράμμου και παράλληλα θα ξετυλίγονται μέσα από ειδικές κατασκευές στιγμιότυπα από κορυφαίες στιγμές της μεγάλης μάχης στον Γράμμο το καλοκαίρι του 1948. Γύρω από ένα γραφείο θα παρουσιάζεται συμβολικά η μεγάλη πολιτική – ιδεολογική δουλειά που γινόταν μέσα στις γραμμές του Λαϊκού Στρατού. Θα υπάρχουν άλλοι χάρτες με απεικόνιση των δυνάμεων στις διάφορες φάσεις του αγώνα, τις οχυρώσεις και τις διαδρομές στο βουνό, ο Ορκος του μαχητή του ΔΣΕ. Ταυτόχρονα, θα γίνεται σύντομη παρουσίαση του δικτύου μνημείων – μουσείων στην ευρύτερη περιοχή και των εκδηλώσεων που έχουν πραγματοποιηθεί, θα υπάρχουν κειμήλια και ντοκουμέντα και ένα ξεχωριστό έκθεμα – έκπληξη, αποτύπωμα της ηρωικής εποχής, δείγμα των δεσμών του αντάρτικου με τους κατοίκους της περιοχής.

Η προσπάθεια από τους κομμουνιστές της περιοχής για τη συγκέντρωση στοιχείων, ντοκουμέντων, κειμηλίων συνεχίζεται και τα εκθέματα εμπλουτίζονται.

Ο Κώστας Σταμπολίδης, στέλεχος του Κόμματος, που για πολλά χρόνια μετέχει στην ομάδα η οποία συμβάλλει στην προσπάθεια ανάδειξης της ένδοξης Ιστορίας της περιοχής, μας λέει: «Από το 1996, στα 50χρονα του ΔΣΕ ξεκινήσαμε με μια πλακέτα πάνω από τη Λυκόραχη και ακολούθησαν πολλές εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες για να αναδειχτεί ο ιστορικός χαρακτήρας της περιοχής, που αγκαλιάστηκαν από τον τοπικό πληθυσμό, τους φορείς του και γίνονταν διαβήματα στις τοπικές αρχές για να προχωρήσει αυτή η υπόθεση. Παρά την αρχική αδιαφορία των αρχών, ως ΚΚΕ προχωρήσαμε, κάναμε το μνημείο στον λάκκο της Φλώρινας και ακολούθησαν άλλα. Συνεχίσαμε τις εξορμήσεις στα βουνά, τη συλλογή τεκμηρίων, τη συνεργασία με τον τοπικό πληθυσμό. Στην κατασκευή των μουσείων πρόσφεραν εθελοντικά μέλη, φίλοι του Κόμματος, αλλά και άλλοι εργαζόμενοι που στηρίζουν την όλη πρωτοβουλία. Με το Νεστόριο ολοκληρώνουμε ένα δίκτυο μουσείων – μνημείων που καλύπτει γεωγραφικά όλη την περιοχή του Γράμμου και του Βίτσι και κανείς μπορεί να ξεκινήσει από τη Φλώρινα και να φτάσει έως την Κόνιτσα, να γνωρίσει όλους αυτούς τους τόπους και μια υπέροχη φύση. Πολύτιμα εργαλεία είναι οι δύο Ιστορικοί – Ταξιδιωτικοί οδηγοί που έχει εκδώσει η “Σύγχρονη Εποχή”: “Γράμμος, Βίτσι: Στα βήματα του ΔΣΕ”».

Για την κατασκευή του Μουσείου έχει συγκροτηθεί ομάδα συντρόφων και φίλων που προχωράει τις εργασίες. Η Δέσποινα Τσιρώνη, αρχιτέκτων μηχανικός, που έχει επιμεληθεί τα σχέδια του Μουσείου του Νεστορίου, μας είπε χαρακτηριστικά: «Η βασική ιδέα της αρχιτεκτονικής πρότασης ακολουθεί τη λογική κατασκευής νέου κελύφους μέσα σε υπάρχον κέλυφος, πράγμα που δίνει μια νέα αρχιτεκτονική διάταξη, εξυπηρετώντας τη νέα χρήση. Πρόκειται για μουσείο – μνημείο, καθώς σε ειδικές πλάκες στην πρόσοψη θα αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών της περιόδου ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και ΔΣΕ, από την περιοχή του Νεστορίου και τα γύρω χωριά. Το περιεχόμενο του Μουσείου προβάλλεται κυρίως με εποπτικό υλικό, αλλά και με αντικείμενα και άλλα εκθέματα. Στόχος του Μουσείου είναι να αναδείξει την προσφορά του λαού της περιοχής και να δώσει έναυσμα για βαθύτερη γνώση».