Οι μέχρι σήμερα ευρεθείσες αρχαιότητες στον ορεινό όγκο του Γράμμου είναι ελάχιστες.
Μια από αυτές είναι το μικρό μπρούτζινο ειδώλιο, τύπου συμποσιαστή, που ανακαλύφθηκε τυχαία κατά τη διάνοιξη δασικού δρόμου το έτος 1999 κοντά στην κορυφή Αλεβίτσα (1589 μ.) στις ανατολικές απολήξεις του βουνού.
Το εξαίρετης τέχνης εύρημα απεικονίζει γενειοφόρο άνδρα πάνω σε κλίνη να κρατά ένα κρατήρα. Πιθανά να στόλιζε το γείσο κάποιου μεταλλικού αγγείου. Χρονολογείται δε στα μέσα του 6ου αι. π.Χ., δηλαδή στην αρχή της Αρχαϊκής Εποχής και θεωρείται δημιούργημα κορινθιακού εργαστηρίου. Η εγκατάσταση στην Αλεβίτσα, πιθανά ιερό, ήταν ένας ενδιάμεσος ηπειρωτικός σταθμός από τη Νότια Ελλάδα προς τις κορινθιακές αποικίες στις ακτές της Αδριατικής Θάλασσας.
Το ειδώλιο εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άργους Ορεστικού. Ένα παρόμοιο με αυτό, που προέρχεται από την αρχαία Δωδώνη, εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου. Εύκολα γίνεται αντιληπτή η καλλιτεχνική και ιστορική αξία των ευρημάτων της περιοχής, όπως και η ανάγκη συνέχισης των ανασκαφών στην αρχαιολογικά ανεξερεύνητη αρχαία Ορεστίδα.
[Βιβλιογραφία: Χ. Τσούγγαρης, Ανασκαφικές έρευνες στον νομό Καστοριάς κατά το 1999, ΑΕΜΘ 13 (1999) 614-617]
Istorika Kastorias
1 λεπτό ανάγνωση