Διαβάζοντας τυχαία μια άποψη που είχα δημοσιοποιήσει στα 2016, σχετικά με την αξιολόγηση δασκάλων και καθηγητών, διαπίστωσα δυστυχώς πόσο σημερινή είναι! Κι αυτό, όχι γιατί η δημοσιοποίηση είναι προφητική, αλλά γιατί η κυβερνώσα παράταξη είναι εμμονική.
Οι υποκριτικές, αντιεκπαιδευτικές και τιμωρητικές πολιτικές του Υπουργείου, που αποσκοπούν να διαμορφώσουν διδάσκοντες ανασφαλείς, φοβισμένους και υποταγμένους στα κελεύσματα του αξιοκτόνου νεοφιλελευθερισμού, επανέρχονται σήμερα δριμύτερες. Επιβάλλονται δε με τη ρομφαία της απειλής, με κυνισμό και απαξία προς τους «τεμπέληδες» της εκπαίδευσης και τους στείρους «αρνητές» της παραγωγικής αξιολόγησης κατά τα λεγόμενα των πλουραλιστικών μέσων μαζικής παραπληροφόρησης.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται! Δυστυχώς όχι ως φάρσα, αλλά ως μια νέα πραγματικότητα που θέλει κατηγοριοποιημένα σχολεία, με ομιχλώδη αξιολογικά κριτήρια. Σκοπός, η εργασιακή ανασφάλεια, που θέλει να διαμορφώσει τον γραφειοκράτη, τον αυλοκόλακα, τον ανασφαλή, τον φοβισμένο κι εντέλει τον οσφυοκάμπτη διδάσκοντα.
Πιστεύω πως η δύναμη της αξιοπρέπειας θα σταθεί απέναντι στην υποκρισία, τον λαϊκισμό, στους ιδιοτελείς υπολογισμούς των νενέκων και την προπέτεια τινών «προθύμων» που πιστεύουν πως οι δείκτες θα φέρουν την εκπαιδευτική άνοιξη. Πιστεύω πως το νέο σχολείο με ενότητα, αξιοπρέπεια, όραμα, εργατικότητα, κι επιστημονική καθοδήγηση, θα μας βγάλει σε ξέφωτα γνώσης, ελευθερίας και δημοκρατίας. Οι συνταγές του ραφιναρισμένου νεοεπιθεωρητισμού, που θέλουν τον διδάσκοντα ντελιβερά άνευρων, γλυκανάλατων ιδεών μέσα ταξικά χαρτόκουτα που φέρουν τον λογότυπο πολυπροσοντούχων εξαγγέλων δανεικών εκπαιδευτικών μοντέλων, δεν είναι μεταρρύθμιση.
Όχι άλλη στάχτη στα μάτια! Όχι άλλες μαθηματικές αλχημείες! Δε γίνεται να μειώνονται οι δαπάνες για την παιδεία και αντί χρημάτων να φορτώνεται το σύστημα με βαρύγδουπες εκπαιδευτικές κορώνες, γαρνιρισμένες με ένα σωρό νεοθεσμικά αρκτικόλεξα και ξενότιτλους από «εκσυγχρονιστικές» εκπαιδευτικές πλατφόρμες.
Με την πολύχρονη εργασιακή εμπειρία, θα ήθελα, παραφράζοντας τους στίχους του Μιχάλη Κατσαρού, να τους απευθύνω στους νεότερους κυρίως συναδέλφους μου:
« Δ ά σ κ α λ ο ι , π ά ρ τ ε μ α ζ ί σ α ς ν ε ρ ό !
Τ ο μ έ λ λ ο ν σ α ς έ χ ε ι π ο λ λ ή ξ η ρ α σ ί α » !
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΒΙΟΥ
2016
Του Αντώνη Παπαδόπουλου
Ξεκίνησα να εργάζομαι με την κατάργηση του θεσμού του επιθεωρητή και θα κλείσω όπως φαίνεται τον εργασιακό μου κύκλο, με την επιχείρηση επαναφοράς ή καλύτερα, της επιβολής του θεσμού του νέου επιθεωρητή.
Τριάντα χρόνια περιδίνισης στα νεφελώματα των θεωριών, των εκπαιδευτικών μοντέλων, (σουηδικών, αγγλοσαξωνικών, φινλανδικών, δανικών) κι εν τέλει δανεικών και ανεφάρμοστων. Παιδαγωγικοί τσελεμεντέδες, διδακτικές γαρνιτούρες και φρούδες προσπάθειες να πετύχει η συνταγή, με τα φτηνά ή και ανύπαρκτα υλικά του πενόμενου εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Εκείνο που θυμάμαι με αγάπη και νοσταλγία, είναι τα πρώτα εργασιακά μου χρόνια μ. ε. (μετά επιθεωρητήν)… τα χρόνια εκείνα που το σχολείο παρουσίαζε την ταπεινή του αλήθεια χωρίς συμπλέγματα! Με είχε καλοδεχτεί θυμάμαι με τα κουρέλια του και με είχε συμβουλέψει με αγάπη, φιλότιμο και μεράκι, να κάνω ελεύθερα ό, τι περνάει απ’ το χέρι μου. Έτσι, ξεκίνησε αυτή η αληθινή και τίμια σχέση του σχολείου μαζί μου! Εκείνο το σχολείο του 85 του 90 του 95, είναι που μ’ έμαθε ν’ αγαπώ τα παιδιά, τα θρανία, τους σκισμένους χάρτες, τα πολυκαιρισμένα κάδρα των ηρώων!
Καθώς περνούσε ο καιρός, το σχολείο ένιωθε την ανάγκη να «εκσυγχρονίζεται», να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να υιοθετεί νεωτερικές συνιστώσες και πρακτικές. Τόλμησε και ανέβηκε στην πασαρέλα της καινοτομίας, για να προβάρει τα κλεψίτυπα μοντελάκια, τα καμωμένα με τα ευτελέστερα υλικά της δημαγωγίας, και του πολιτικαντισμού. Κι όσο τα χρόνια περνούσαν, όλο και περισσότερο φούντωναν τα ελιξίβλαστα του εντυπωσιασμού, της γραφειοκρατίας, της τυπολαγνείας κι άπλωναν γρήγορα σκεπάζοντας το περβάζι της αλήθειας. Από τότε, το μεράκι πήρε να γίνεται συμβιβασμός, το όνειρο καριέρα, και το πάθος ματαιοπονία!
Κι ήρθανε χρόνια δίσεκτα και το βαλάντιο της παιδείας έμεινε δερματίνη με δερματίνη. Τότε ήταν, που οι ψιμυθιολόγοι του συστήματος, μεταμόρφωσαν την παιδεία σε εκπαίδευση και τους δασκάλους (εκ του διδάσκω) σε εκπαιδευτικούς (εκ του εκπαιδεύω). Ήταν τότε που οι κάτοχοι των πηχιαίων τίτλων και οι λοιποί έμποροι των εκπαιδευτικών μοντέλων, έφερναν τις καραβιές των παιδαγωγικών ιδεών στην πατρίδα μας και φτιασίδωναν το εκπαιδευτικό σύστημα με ρετάλια ορολογίας για φθηνό εντυπωσιασμό. Εν τω μεταξύ, οι δαπάνες για την εκπαίδευση έβαιναν σταθερά μειούμενες, παρά τις δημαγωγίες των εκάστοτε εξυγιαντών για αύξηση της χρηματοδότησης.
Άρχισε το παιχνίδι των λέξεων! Το παιδαγωγικό χαρακτηρίστηκε αντιπαιδαγωγικό, το αντιπαιδαγωγικό παιδαγωγικό, η αντικατάσταση αποκατάσταση, η εργασία project, το γραφειοκρατικό ευέλικτο και το επιτηδευμένο καινοτόμο!
Προϊόντος του χρόνου, το σχολείο γιγαντώθηκε κι απόκτησε ειδικότητες! Ενέταξε νέα μαθήματα, έγινε ευέλικτο, διαθεματικό, ολοήμερο, έγινε εργασιακή Βαβυλωνία, (συν ΕΣΠΑ και χείρα κίνει), με λογής λογής ειδικότητες και σχέσεις εργασίας, με πρώτες, δεύτερες, τρίτες ξένες γλώσσες και περιφερόμενους ανά τα σχολεία δασκάλους ειδικοτήτων, να τρέχουν ασθμαίνοντας και να μην προφταίνουν, έτσι για να επαίρονται οι δημαγωγούντες ότι το σχολείο μας ανταποκρίνεται στις υψηλές απαιτήσεις της Θεάς Αγοράς.
Με τούτα και με τ’ άλλα -ω του θαύματος- μπήκαμε επιτέλους στο ψηφιακό σχολείο, με σταθερά μειούμενη χρηματοδότηση, με συγχωνεύσεις σχολείων και περαιτέρω συρρίκνωση των εργασιακών δικαιωμάτων. Δύσκολο το ψηφιακό σχολείο! Για να’ ναι ψηφιακό, κατάλαβα πως πρέπει να διαπνέεται από τη μιζέρια της ανεπαρκούς θέρμανσης, των ανεπαρκών διδακτικών μέσων, του ανεπαρκούς προσωπικού. Μπορεί όμως ευέλικτα στο ψηφιακό σχολείο το ΥΠΕΠΘ να μεταμορφώνεται σε ΥΠΔΒΜΘ και μετά σε ΥΠΑΙΘΠΑ και μετά σε ΥΠΑΙΘ, το Εθνικής Παιδείας να γίνεται σκέτο Παιδείας (όπως λέμε σκέτο από γιουβέτσι) και το συρτάρι του Διευθυντή να γεμίζει με ακυρωμένες σφραγίδες, προς τέρψιν των «μεταρρυθμιστών» και των «καινοτομούντων». Και πάνω σ’ αυτή τη στέγνια του νέου σχολείου, σκάει που λες και το μνημόνιο και ξεκινάει επιτέλους η αναδιάρθρωση που πέντε χρόνια τώρα ευαγγελίζεται να φέρει την πολυπόθητη εξυγίανση στην εκπαίδευση, με προμετωπίδα την αξιολόγηση του προσωπικού, το ξεσκαρτάρισμα δηλαδή, που θα «απαλλάξει» την ήρα απ’ το ενοχλητικό στάρι! Για να είμαι ειλικρινής, στην αρχή τη φοβήθηκα την αξιολόγηση, αλλά γρήγορα οι υπεργολάβοι του «νέου σχολείου», με βοήθησαν να καταλάβω, ότι όλα όσα επιχειρούνται, γίνονται για το καλό μου κι εξάπαντος για το καλό της εκπαίδευσης.
Στο μεταξύ διευθυντής ων, προσπαθώ το κέρατό μου, από πέρσι να αλλάξω ένα χερούλι στην πόρτα του σχολείου, αλλά δεν υπάρχει σάλιο! Κανείς πλέον στο μνημονιακό σχολείο δεν ασχολείται με τα μικρά και τα ασήμαντα. Όλοι ασχολούνται με τα μεγάλα!
Καιρός ν’ ασχοληθώ κι εγώ με τα μεγάλα! Εδώ και τώρα, θα ψάξω να βρω όσες βεβαιώσεις μπορώ για να γεμίσω το πορτφόλιο. Ναι, το πορτφόλιο, καλά ακούτε. Λες «πορτφόλιο», ρε παιδί μου και γεμίζει το στόμα σου καινοτομία! Στην αρχή ο αδαής, αποκαλούσα το πορτφόλιο, φάκελο! Για φαντάσου ασχετοσύνη! «Πού ζεις άνθρωπέ μου;», με παρατήρησε κάποιος προοδευτικός! Οι φάκελοι καταργήθηκαν από το 81 κι εσύ μου μιλάς ακόμα για δαύτους; Δε μ’ έπαιρνε άλλο να το παίζω συντηρητικός και το γύρισα κι εγώ στην «πορτοφολιακή» καινοτομία. Έψαξα στο αρχείο μου, βρήκα η αλήθεια είναι, πολύ χαρτομάνι από σεμινάρια που παρακολούθησα κι άλλα τόσα που δεν παρακολούθησα! Α, ναι, βρήκα και το χαρτί που ήμουν διαχειριστής στην πολυκατοικία! «Πού ξέρεις;» σκέφτηκα, «κάπου μπορεί στο τέλος να μετρήσει κι αυτό»!
Για να είμαι ειλικρινής, στην αρχή πίστεψα ότι η αξιολόγηση θα είναι μια διαδικασία που θα ξεφτίσει στο χρόνο. Άκουσα όμως τις αιτιάσεις των ιθυνόντων και πείστηκα πια, ότι όλοι μαζί και τώρα ακόμα που μιλάμε, χτίζουμε το ελληνοπρεπές σχολείο του myschool, του survey, του project, του kid’s Athletics, του bulling, της ρούμπρικας! Πείστηκα, ρίγησα κι ένωσα τη δύναμή μου με τις δυνάμεις των…εν δυνάμει συνταξιούχων διευθυντών που καρτερούν με την πέννα στο χέρι να συνδράμουν στην αξιολόγηση και να! … είμαι πλέον έτοιμος και βαθιά πεπεισμένος ότι το «πορτφόλιασμα» είναι ύψιστη προσφορά στην εκπαίδευση. Κάποιοι στάθηκαν απέναντί μου και με κατηγόρησαν ότι ξεπουλώ τους αγώνες, την παρακαταθήκη των παλιότερων γενεών κι άλλες συναφείς συνδικαλιστικές μελούρες.
Κάτι τέτοια συνδικαλιστικά μασλάτια στην εποχή μας, εγώ τ’ ακούω βερεσέ. Να είμαστε σοβαροί, να έχουμε μπέσα! «Ο μάγιστρος της Ελλάδας έβαλε την υπογραφή του και δεν την παίρνει πίσω»!
Εν τω μεταξύ οι «Τρεις Μάγοι» με τα μέτρα, χαμένοι στις ερήμους της αναλγησίας με οδηγό το λαμπερό αστέρι του Διεθνούς Ληστρικού Ταμείου, θα φτάσουν και πάλι συνοφρυωμένοι και θα βγάλουν από το νεοφιλελεύθερο τσουβάλι τους τις νέες περικοπές (διόλου ευαγγελικές), για κείνους που ευαγγελίζονται την αξιολόγηση όπως εγώ, αλλά και για κείνους που την αντιπαλεύουν, όπως εσύ! Και τότε θα νιώσουμε πόσο ίδιοι είμαστε κι εγώ κι εσύ και θα θελήσουμε να σφίξουμε τη γροθιά. Μάταια όμως, γιατί θα ‘χουμε διαπιστώσει ότι μας έχουν «περικόψει» τα δάχτυλα!…