Στην τοποθεσία Σκάλι, σε μικρή απόσταση από το Κρανοχώρι Καστοριάς, βρέθηκε τυχαία μια αρχαία μαρμάρινη ενεπίγραφη στήλη στα τέλη του 19ου αι. Η στήλη εντοιχίστηκε αρχικά στον ναό Αγ. Αναργύρων Κρανοχωρίου, απ’ όπου μεταφέρθηκε το 1927 στο Κουρσούμ Τζαμί της Καστοριάς (που λειτουργούσε ως αποθήκη αρχαιοτήτων), καταλήγοντας για πολλά χρόνια στον εξωτερικό ανατολικό τοίχο του μητροπολιτικού ναού, δίπλα στη κόγχη. Τελικά, βρήκε μόνιμη στέγη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άργους Ορεστικού, όπου και εκτίθεται τις τελευταίες δεκαετίες.
Η στήλη, διαστ. 1,45 x 0,59, περιλαμβάνει ένα σπάνια μεγάλο κείμενο 59 στίχων που αναφέρεται σε κάποιο ψήφισμα της Εκκλησίας του Δήμου μιας άγνωστης από τις πηγές πόλης που βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή του Νεστορίου, της Βάττυνας.
Το κείμενο είναι το μοναδικό ψήφισμα που βρέθηκε στο έδαφος της Ορεστίδας και μια από τις ελάχιστες μη ταφικές επιγραφές.
Μας δίνει αινιγματικές πληροφορίες για τον πολείταρχο Αλέξανδρο του Λεωνίδου, τη συνέλευση της Εκκλησίας του Δήμου και τη διαμαρτυρία των πολιτών για τον εκδιωγμό τους από τις δημόσιες γαίες. Κλείνει με μια λίστα δεκάδων ονομάτων που το συνυπογράφουν. Όλα είναι αρχαία ελληνικά ονόματα της Μακεδονίας, όπως Παρμενίων, Ορέστης, Φιλώτας, Αμύντας, Κλείτος, Αντίγονος, Δημήτριος, Αλέξανδρος κλπ.
Η επιγραφή έχει χρονολογηθεί στα ρωμαϊκά χρόνια, το 192/193 μ.Χ την 30η του μηνός Αρτεμισίου, δηλαδή του 7ου μήνα του αρχαίου Μακεδονικού ημερολογίου που ήταν αφιερωμένος στην Άρτεμη. Το έτος εκείνο ήταν αρκετά ταραχώδες για την Αυτοκρατορία, γνωστό ως Έτος των 5 Αυτοκρατόρων, όταν η πραιτωριανή φρουρά δολοφόνησε 3 Αυτοκράτορες σε διάστημα 6 μηνών, τον Κόμμοδο, τον Περτίναξ και τον Δίδιο Ιουλιανό για να αναλάβει τελικά ο Σεπτίμιος Σεβήρος.
[Βιβλιογραφία: Θ. Ριζάκης – Γ. Τουράτσογλου, Επιγραφές Άνω Μακεδονίας (Ελίμεια, Εορδαία, Νότια Λυγκήστις, Ορεστίς), Τ. Α’, ΤΑΠΑ, Αθήναι 1985, ΕΑΜ.186, σ. 168-176]
