Η αληθινή ζωή
Δεν πρέπει να προσποιούμαστε ότι ξεχνούμε, ή να ξεχνούμε, πως η πραγματικότητα είναι αυτή που τροφοδοτεί την τέχνη, ως ερμαφρόδιτος οργανισμός υφίστανται αμφότερες ισομερώς, μέσα στην πραγματικότητα εμφυτεύουμε την αισθαντικότητά μας, όμως αν δεν υπήρχε ήδη εκεί πώς θα την αναγνωρίζαμε; Πρόκειται περί αντανάκλασης που μεταμορφώνει ο εκάστοτε παρατηρητής, ο εκάστοτε ευλογημένος παραλήπτης. Αυτό δείχνει να επισημαίνει από ταινία σε ταινία ο Abbas Kiarostami, αυτός ο ανατολίτης γίγαντας. Αυτή τη διάχυση μυθοπλασίας και πραγματικότητας, αυτή τη συγγένεια της ανθρώπινης ευαισθησίας με την ποιητικότητα του Κόσμου. Πεποιημένο και πραγματικό, φανταστικό και αληθινό, παντρεύει υποδειγματικά, εξαιρετικό και τετριμμένο, μιας και αυτό που λέμε τετριμμένο, καθημερινό είναι το προζύμι της δημιουργίας. Αυτό το εύρημα του Kiarostami, αυτό το ατέρμονο πηγαινέλα, η συνύπαρξη των πόλων, η συμπαρουσία τους είναι που κάνει τον κινηματογράφο του απόλυτο, συμπαγή, στιβαρό και συνάμα ανάλαφρο. Καταργώντας τα όρια, ή αποδεικνύοντας πως ποτέ δεν υπήρξαν, ή ότι ο άνθρωπος τα θέτει εξυπηρετώντας σκοπούς ταπεινούς, φτωχαίνοντας τον εαυτό του και τον Κόσμο. Ο Kiarostami γυρίζει στην περσική επαρχία, εκεί που χτυπά η καρδιά μιας χώρας, κι αυτό δεν έχει καμιά αταβιστική, μεροληπτική χροιά. Εκεί μπορεί o Kiarostami να βρει τη φυσικότητα λιγότερο αλλοιωμένη, την απρόσκοπτη εκδήλωση των συναισθημάτων, την καθαρότητα και την αγνότητα του νεανικού προσώπου, τον παλμό της ψυχής, της ελπίδας και της επιθυμίας το φως.
Το Μέσα στους ελαιώνες μοιάζει να μην έχει υπόθεση, καμιά πλοκή, το ανολοκλήρωτο που ζητά την ολοκλήρωσή του έξωθεν, καταργώντας όρια, με την υπέρβαση που είναι το δόσιμο, ο έρωτας, η αγάπη. Κι ίσως αυτό να είναι ο κινηματογράφος, κάτι συνηθισμένο, μια ταινία για το γύρισμα μιας ταινίας, το μπλέξιμο αυτό ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας δημιουργεί ατόφια ζωή, η οθόνη γράφεται με φως κι από την πίσω της μεριά, εκεί κρύβεται η αληθινή ζωή, κι αυτή ο Kiarostami αναζητεί, μέσα μας δηλαδή. Και διακριτικά, με σεβασμό και συγκίνηση το φωτίζει, μέχρι να χαθεί απ’ την οθόνη, μέχρι να σβήσει η υπέροχη μουσική του Cimarosa, που μόνο αυτή συντροφεύει τον ερωτευμένο Hossein, καθώς τρέχει να σμίξει με το άλλο του μισό σ’ έναν κόσμο απαστράπτοντα απ’ των λιόδεντρων το φως κι απ’ το φως της αφιέρωσης στην καρδιά, στον άνθρωπο, σ’ έναν άλλο κόσμο, πίσω από το πανί, κόσμο αγνό, όπου το όνειρο κι οι επιθυμίες σμίγουν δίνοντας στον άνθρωπο την αληθινή καταλλαγή.
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Δείτε τα περιεχόμενα του τέταρτου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]
