H εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι πολιτική της συμφοράς. Χαρακτηρίζεται από άγνοια της παγκόσμιας πραγματικότητας και από ιδιοτελείς, κακόβουλες προθέσεις. Η άγνοια της πλανητικής πραγματικότητας και η υπερεκτίμηση της στρατιωτικής τους ισχύος, οδήγησε επανειλημμένα τις ΗΠΑ σε λανθασμένες αποφάσεις και ενέργειες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι ήττες στο Βιετνάμ, στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ και οι καταστροφές της Συρίας και της Λιβύης. Τυφλή άγνοια ή κακόβουλη πρόθεση ήταν και η ένταξη ή πρόθεση ένταξης στο ΝΑΤΟ των χωρών που συνορεύουν με τη Ρωσία (Εσθονία,Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ουκρανία και Γεωργία). Είναι δυνατόν να θέλεις να κυκλώσεις τη φωλιά της ρωσικής αρκούδας και να μην εκτιμάς πως αυτό ενέχει σοβαρούς γεωπολιτικούς κινδύνους για την Ευρώπη, η οποία είναι σύμμαχος και εταίρος σου; Πόσο μάλιστα όταν έχεις να κάνεις με μια διαχρονικά αυταρχική, πολεμοχαρή και μη δημοκρατική χώρα, στην οποία τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα και το διεθνές δίκαιο είναι κενό γράμμα! Αν αυτό δεν είναι ανόητη, υπερφίαλη ή/και σκόπιμη, κακόβουλη πολιτική τότε τι είναι;
Τα τελευταία σαράντα χρόνια, οι κακόβουλες ενέργειες των ΗΠΑ σε πλανητικό επίπεδο είναι πολλές, αλλά κυριότερες είναι η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η άσκηση πίεσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση για ένταξη των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης σε αυτή, παρά το γεγονός ότι καμία από αυτές τις χώρες Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία δεν πληρούσε τα απαιτούμενα πολιτειακά (δημοκρατικά), οικονομικά και δημοσιονομικά κριτήρια που απαιτούνταν. Αμφότερες οι παραπάνω ενέργειες, τις οποίες ασμένως έσπευσε να υιοθετήσει η άβουλη και πειθήνια στον υπερατλαντικό πατερούλη Ευρωπαϊκή Ένωση αναδείχθηκαν σήμερα σε ανοιχτές πληγές για την τελευταία. Τα αποτελέσματα στη Γιουγκοσλαβία είναι γνωστά σε όλους: Τριάντα χρόνια μετά τη διάλυση, εκτός από το αίμα που χύθηκε άδικα και την προσφυγιά του πληθυσμού, τα μισά από τα κρατίδια της πρώην Γιουγκοσλαβίας εξακολουθούν να έχουν σοβαρά προβλήματα συγκρότησης κρατικής οντότητας, συνοχής και δυνατότητας διακυβέρνησης. Η Βοσνία εξελίχθηκε σε μουσουλμανικό θύλακα στο υπογάστριο της Ευρώπης, όπου οι Αραβικές χώρες και η Τουρκία ανταγωνίζονται για την ριζοσπαστική ισλαμοποίησή της, το Κόσσοβο παραμένει μια μη κανονική χώρα και φυτώριο διαφθοράς που αδυνατεί να κυβερνηθεί, και τα Σκόπια βολοδέρνουν μεταξύ αλβανικής φθοράς και βουλγαρικής αφθαρσίας.
Η πίεση των ΗΠΑ προς την Ε.Ε. για ένταξη των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης σε αυτή είχε χωρίς αμφιβολία πονηρούς και δόλιους στόχους. Έγινε για να μην επιτρέψει την Ε.Ε. να ενοποιηθεί πολιτικά και οικονομικά και να αποτελέσει τον τρίτο παγκόσμιο ισχυρό παίκτη στη διεθνή κονίστρα, ως Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Με την ένταξη των χωρών που είχαν άγνοια από τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και της ελεύθερης αγοράς, η Ε.Ε. θα χρειαζόταν πολλά χρόνια για να τις ενσωματώσει αποτελεσματικά στο αναπτυγμένο κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιό της. Όπως φαίνεται να συμβαίνει. Δεν το αντιλήφθηκαν αυτό οι ηγέτες των χωρών της Ε.Ε.; Φυσικά και το γνώριζαν, αλλά οι κυρίαρχες χώρες της Ε.Ε εκτίμησαν πως η διεύρυνση θα έχει σημαντικά οικονομικά οφέλη για τις ίδιες και τα συμφέροντα των οικονομικών κατεστημένων τους που τις στηρίζουν. Η ένταξη των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης στην Ε.Ε. αρχίζει ωστόσο να εξελίσσεται σε μπούμερανγκ, αφού κάποιες από αυτές, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, αμφισβητούν τις αρχές, τις αξίες και το ενωσιακό δίκαιο και ελκύονται από τον ήχο των εθνικιστικών και λαϊκιστικών σειρήνων.
Το λάθος της Ε.Ε. είναι ακόμα μεγαλύτερο στην περίπτωση της συναίνεσής της στην απαίτηση των ΗΠΑ να διευρυνθεί το ΝΑΤΟ προς Ανατολάς. Γιατί πρέπει να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ η Γεωργία και η Ουκρανία; Δεν αρκούσαν η Πολωνία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία για να προστατέψουν την Ε.Ε. από ενδεχόμενη απειλή από την Ρωσία; Γιατί να ξεδοντιάσεις πλήρως τη ρωσική αρκούδα και να της καταφέρνεις χτυπήματα στο υπογάστριο, όταν το μεγαλύτερο μέρος της Ε.Ε. εξαρτάται ενεργειακά από αυτήν;
Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα του Ρώσο-ουκρανικού πολέμου; Η Ρωσία θα πάρει αυτό που θέλει. Θα αφοπλίσει την Ουκρανία και θα την κάνει μαριονέτα της, όπως τη Λευκορωσία και το Καζακστάν. Φυσικά θα πετύχει την αυτονομία των Ρωσόφωνων περιοχών, αν δεν τις προσαρτήσει. Κανένας Ευρωπαίος και κανένας Αμερικανός δεν πρόκειται να πολεμήσει στο πεδίο δίπλα στους Ουκρανούς, όπως κανείς δεν πήγε να πολεμήσει στην Κύπρο εναντίον των Τούρκων. Μετά από δύο μέρες πολέμου, ο πρόεδρος της Ουκρανίας διαπίστωσε ότι οι Δυτικοί «άφησαν μόνη της την Ουκρανία να αντιμετωπίσει τη Ρωσία». Σε περίπτωση που οι χώρες του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. επιβάλλουν συντονισμένο οικονομικό στραγγαλισμό στη Ρωσία, πράγμα που δεν είναι πολύ πιθανό, το τίμημα θα είναι βαρύ τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ουκρανία. Και εάν ο πόλεμος έχει διάρκεια, πράγμα που επίσης δεν φαίνεται πολύ πιθανό, οι λαοί και των δύο χωρών θα δυστυχήσουν για κάποια χρόνια, αφού οι οικονομικές κυρώσεις θα προκαλέσουν υποτίμηση του Ρωσικού νομίσματος και ο πληθωρισμός θα ροκανίσουν τα εισοδήματα των μικρομεσαίων νοικοκυριών.
Ωστόσο, και η Ευρώπη θα εισπράξει τα επίχειρα. Θα βιώσει σφοδρή ενεργειακή κρίση, η οποία θα προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη άνοδο των τιμών της ενέργειας και των βασικών καταναλωτικών αγαθών, εκτόξευση του πληθωρισμού σε ιστορικά υψηλά και άνοδο του κόστους δανεισμού. Η Ουκρανία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος προμηθευτής γεωργικών προϊόντων και βρώσιμων ελαίων (ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο) της Ε.Ε. και η Ρωσία ο μεγαλύτερος εξαγωγέας λιπασμάτων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων. Η ενεργειακή κρίση θα έχει ως απότοκο μια κοινωνική κρίση στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. Οι χαμηλόμισθοι και τα ευάλωτα νοικοκυριά θα στενάξουν για μια τουλάχιστον τριετία από την ακρίβεια στην ενέργεια και στα τρόφιμα, έως ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση και ευρεθούν εναλλακτικές ενεργειακές λύσεις. Υπάρχει όμως και μια συνέπεια που αφορά και εμάς άμεσα. Η ήττα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και η αδυναμία επίδειξης ισχύος μπορεί να ανοίξει την όρεξη και άλλων αυταρχικών εθνολαϊκιστών ηγετών, οι οποίοι μπορεί να θελήσουν να μιμηθούν τον Πούτιν.
Τελικά, ένας κοινός νους αναρωτιέται γιατί οι σημερινοί Δυτικοί ηγέτες και οι καρεκλοκένταυροι του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. ασκούν αυτές τις καταστροφικές για τους λαούς πολιτικές που προκαλούν την μήνιν των αυταρχικών νεοφασιζόντων ηγετών; Έχουν έλλειμμα κρίσης και ενσυναίσθησης ή πλεόνασμα ανοησίας; Ή μήπως εξυπηρετούν κάποια δόλια συμφέροντα;
- Ο Ανδρέας Μήλιος είναι διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, οικονομολόγος. Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Εθνική εικόνα και οικονομική ανάπτυξη» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ.
