Φιλοσοφώντας για τα ταξίδια (του Θοδωρή Βασιλείου)

«Είκοσι χρόνια από τώρα θα είσαι πιο απογοητευμένος για τα πράγματα που δεν έκανες, παρά για τα πράγματα που έκανες. Γι’ αυτό, λύσε τους κάβους,. σαλπάρισε μακριά από το σίγουρο λιμάνι. Εξερεύνησε, ονειρέψου, ανακάλυψε» Μαρκ Τουαίην

Τα ταξίδια, είτε πρόκειται για μια απόδραση του σαββατοκύριακου είτε για ένα πολυήμερο ταξίδι σε κάποια άλλη χώρα, έχουν τη δυνατότητα να διευρύνουν την κοσμοθεώρηση μας και να αλλάξουν τη ζωή μας.

Υπάρχει μια συναισθηματική και διανοητική εγρήγορση όταν αποφασίζουμε να εξερευνήσουμε έναν νέο προορισμό, θέτουμε δηλαδή τους μηχανισμούς πρόσληψης πληροφοριών του εγκεφάλου μας σε κατάσταση μέγιστης αφομοίωσης των νέων πληροφοριών. Αυτή η έκτακτη κατάσταση είναι υπεύθυνη για την βαθιά αποτύπωση και υπερ-επεξεργασία της πληθώρας των καινούργιων στοιχείων, η οποία οδηγεί σε ριζικές μεταβολές της κοσμοθεώρησης μας.

Πολλά έχουν ειπωθεί για τον βαθύ αντίκτυπο που μπορεί να έχει το ταξίδι σε ένα άτομο, ιδιαίτερα για την ικανότητά του να αλλάξει την προσωπικότητα μας.

Τραγούδια έχουν αφιερωθεί, ποιήματα έχουν γραφτεί, αναρτήσεις ιστολογίου έχουν δημιουργηθεί και όλα συντείνουν σε μια ωδή στη μαγεία που αλλάζει τη ζωή που βιώνουμε όταν ταξιδεύουμε στον κόσμο.

Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Rice, σε συνδυασμό με το Πανεπιστήμιο Κολούμπια και το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι που ζουν στο εξωτερικό για μεγάλα χρονικά διαστήματα έχουν αυξημένη «σαφήνεια αντίληψης του εαυτού τους» – ουσιαστικά, κατανοούν καλύτερα τον εαυτό τους από τους ανθρώπους που δεν έχουν ζήσει ποτέ σε διαφορετική χώρα.

Δεν είναι μυστικό στην ταξιδιωτική κοινότητα ότι ο αναστοχασμός κατά την διάρκεια του ταξιδιού, έρχεται χέρι – χέρι με τις αλληλεπιδράσεις που υφιστάμεθα από τους τοπικούς πολιτισμούς και τους ανθρώπους με εμφορούνται από διαφορετικά πολιτισμικά υπόβαθρα και μεμονωμένες πεποιθήσεις.

Οι αντιλήψεις που διατηρούμε σε όλη μας τη ζωή, υποβάλλονται σε συστηματική δοκιμασία επαλήθευσης, συγκρινόμενες διαρκώς με τις μοναδικές εμπειρίες στις οποίες συμμετέχουμε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Το αποτέλεσμα είναι απόρριψη πολλών από τα παλιά στερεότυπα ή αντίθετα η επιβεβαίωση όσων αξιών διατηρούν την ισχύ τους μετά την δοκιμασία στην νέα πραγματικότητα.

Έτσι σιγά-σιγά υιοθετούμε νέους τρόπους θεώρησης του κόσμου. Ανακαλύπτουμε ποιες από τις πεποιθήσεις μας είναι θεμελιώδεις για την αυτοσυνείδηση μας, και ποιες πρέπει απλώς να απορριφθούν.

Η συναίσθηση του εαυτού μας δεν επηρεάζεται τόσο από τον αριθμό των χωρών στις οποίες έχουμε ταξιδέψει, όσο από το χρονικό διάστημα που περάσαμε μακριά από το σπίτι μας.

Όταν οι ταξιδιώτες δίνουν στον εαυτό τους την ευκαιρία να βιώσουν πλήρως την κουλτούρα του προορισμού που επισκέπτονται, είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν πολύ καλύτερη αντίληψη και του ίδιου του εαυτού τους.

Τα ταξίδια δεν είναι απλώς ένα μέσο για να ξεφύγουμε από τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας αλλά μπορεί να μεταβληθεί και σε τρόπο ζωής μέσω της επίδρασης των ολιστικών εμπειριών που αποκτώνται.

Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα νέο τύπο ταξιδιώτη που προέκυψε τον καιρό της Πανδημίας (διάδοση της εξ αποστάσεως εργασίας), αναφερόμαστε στους λεγόμενους “εργασιακούς νομάδες”.

Με την δυνατότητα της απομακρυσμένης εργασίας που γενικεύτηκε και καθιερώθηκε πλέον ανεπιστρεπτί, η μετάβαση από ένα απλό ταξίδι εργασίας – στην εξ αποστάσεως εργασία σε ένα αγαπημένο τόπο – ανέδειξε αξιόλογα προσωπικά οφέλη ανάπτυξης της προσωπικότητας του νομά – εργαζόμενου.

Μαζί με τον καθημερινό ενθουσιασμό και την περιέργεια που συνεπάγεται η ζωή σε ένα νέο περιβάλλον, αναδύθηκαν πλείστες ευκαιρίες επαναξιολόγησης των προσωπικών δοξασιών, των προκαταλήψεων και των μακροχρόνιων απόψεων που σχετίζονται με την εργασία και την προσωπική ζωή.

Στην συνείδηση του νομά – εργαζόμενου επήλθε μια άνευ προηγουμένου αφομοίωση των εθίμων και της γενικότερης κουλτούρας των ανθρώπων στη χώρα των οποίων ζει και εργάζεται και αναπτύχθηκε μία πρωτόγνωρη ενσυναίσθηση προς τους άλλους με τρόπο που δεν ήταν δυνατό να προκύψει όταν διέμενε στην πατρίδα του. Έτσι λοιπόν το ταξίδι, πολυήμερο ή μη, υποβοηθεί την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης.

Μετά το πρώτο ταξίδι που κάνουμε εκτός της πατρίδας μας, αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε ότι ο τρόπος ζωής μας δεν είναι και ο μοναδικός τρόπος ζωής.

Οι διαφορετικές κουλτούρες διαθέτουν και διαφορετικές αξίες και έθιμα, τα οποία είναι εξίσου σημαντικά για τους ντόπιους πληθυσμούς όσο και είναι για εμάς οι συνήθειες και τα έθιμά με τα οποία ανατραφήκαμε.

Οι νέες εμπειρίες που αποκτούμε μας βοηθούν να διευρύνουμε την κοσμοθεώρηση μας, να βελτιώσουμε την έγνοια για τους άλλους και να καλλιεργήσουμε νέες ιδέες. Αυτό με τον καιρό, μεταφράζεται σε αυτοολοκλήρωση και προσωπική ευτυχία.

Ο παγκόσμιος ταξιδιώτης αποτελεί πλέον αναπόσπαστο τμήμα της σημερινής διασυνδεδεμένης κοινωνίας. Δεν περιοριζόμαστε πλέον στις πατρίδες μας.

Ταυτόχρονα με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας αλλάζουν και τα κριτήρια επιλογής και του προσωπικού των επιχειρήσεων.

Οι εταιρείες ολοένα και περισσότερο προσλαμβάνουν εργαζόμενους με εμπειρία σε συνεργασίες με άτομα άλλων πολιτισμών, μια ικανότητα που είναι βέβαιο ότι θα αποκτήσει κάποιος μόνο μετα από αρκετά ταξίδια.

Οι εκτεταμένες χρονικές περίοδοι διαβίωσης σε μια ξένη χώρα μπορούν να αποφέρουν πολλά οφέλη στην συγκρότηση της προσωπικότητας του ατόμου. Προσδίδουν μια ξεκάθαρη αίσθηση του εαυτού του, αλλά και αναβαθμίζουν την απόδοση του στην εργασία.

Το να έχουμε μια ολοκληρωμένη αίσθηση του εαυτού μας θα μπορούσε έτσι να γίνει όλο και πιο σημαντικό στον σημερινό κόσμο με την άνευ προηγουμένου γκάμα διαθέσιμων επιλογών σταδιοδρομίας.

Οπότε ναι, το ταξίδι μας κάνει διαφορετικούς.

Δεν καταλαβαίνουμε μόνο τον εαυτό μας καλύτερα, αλλά καταλάβουμε και τους άλλους ανθρώπους καλύτερα.

Πρέπει να αντιληφθούμε ότι υπάρχουν απλώς μερικά πράγματα που δεν μπορούμε να μάθουμε από ένα βιβλίο.

Οι εμπειρίες ζωής που αποκτούμε από τα ταξίδια, μας διδάσκουν όλα όσα δεν περιλαμβάνονται στα βιβλία.

Και αν θέλουμε να επιμείνουμε στο παράδειγμα του βιβλίου, τότε μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι “αν ο κόσμος είναι ένα βιβλίο, τότε όσοι δεν ταξιδεύουν θα διαβάσουν μόνο την πρώτη σελίδα”

Δεν υπάρχει ωραιότερο συναίσθημα από το να έχεις γεμίσει τις βαλίτσες σου και να ξέρεις ότι είσαι έτοιμος να ξεκινήσεις την επόμενη περιπέτειά σου.

Υπάρχουν λίγα πράγματα στη ζωή που θα μας επηρεάσουν τόσο πολύ, όσο θα μας επηρεάσουν τα ταξίδια.

Ο ενθουσιασμός και οι εμπειρίες ζωής που συμβαίνουν όταν ταξιδεύουμε δεν μοιάζουν με τίποτα άλλο. Είναι δύσκολο να αποτυπώσουμε με λόγια τη στιγμή που βλέπουμε π.χ. το ηλιοβασίλεμα στην Σαντορίνη ή όταν τελικά καταλαβαίνουμε το βαθύτερο νόημα αυτού που μας λέει κάποιος σε μια άλλη γλώσσα.

Αυτές οι στιγμές είναι μεταμορφωτικές.

Τίποτα δεν αλλάζει περισσότερο την οπτική και την προσωπική μας εμπειρία ζωής, όσο το να βλέπουμε τον τρόπο που ζουν οι άλλοι άνθρωποι. Τότε μόνο συνειδητοποιούμε την απίστευτη ποικιλία των πολιτισμών και αναμφίβολα θα μας κάνει να επαναξιολογήσουμε και τις δικές μας αξίες.

Αντί να αγοράσετε ένα πολυτελές αυτοκίνητο, επενδύστε σε ό,τι είναι πιο σημαντικό για εσάς. Δηλαδή με άλλα λόγια φροντίστε να επισκεφθείτε μέρη που δεν έχετε πάει ακόμα και επιλέξτε να γνωρίσετε νέους πολιτισμούς.

Τα ταξίδια δεν είναι σαν τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ, απλά είναι ένας άλλος τρόπος ζωής, γεμάτος από όλα τα στοιχεία που οδηγούν στην αυτοολοκλήρωση.

Καμία χώρα ή ακόμη και πόλη δεν ζει με τον ίδιο τρόπο. Οι χώρες έχουν διαφορετικές κουλτούρες και οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές πεποιθήσεις, αλλά όταν ταξιδεύεις, βλέπεις ότι ανεξάρτητα από το πόσο διαφορετικοί είναι οι άνθρωποι ή ο τρόπος που ζουν, υπάρχει ένας αδιόρατος μιτος εγγενούς ενσυναίσθησης που διασυνδέει τους περισσότερους ανθρώπους μεταξύ τους.

Είναι το κοινό νήμα που μας ενώνει όλους σε αυτό που αποκαλούμε ανθρώπινο πολιτισμό.

Και να μη ξεχνάμε ποτέ ότι «Το ταξίδι είναι το μόνο πράγμα που ενώ ξοδεύουμε χρήματα για την πραγματοποίηση του, στο τέλος εμείς γινόμαστε πλουσιότεροι»

Είστε έτοιμοι να αλλάξετε την οπτική σας – και τη ζωή σας;

Δεν έχετε παρά μόνο να κάνετε μια κράτηση για το νέο σας ταξίδι σήμερα.