Η καστοριανή Παναγία Γλυκοφιλούσα και τα χαρακτηριστικά της (εικόνες)
19 Απριλίου 2022 | 17:57
1 λεπτό ανάγνωση
Ο Καστοριανός εικονογραφικός τύπος της Παναγίας Γλυκοφιλούσας, αποτελεί σημαντική παραλλαγή του βασικού τύπου της Γλυκοφιλούσας.
Επινοήθηκε και σχεδιάστηκε στην Καστοριά από άριστο γηγενή αγιογράφο (ονόματι Ρασιά;), περί το έτος 1400. πρόκειται για εικονιστική σύνθεση βαθιάς πνευματικότητας και υπέροχης καλλιτεχνικής εκτέλεσης, που άσκησε και ασκεί μεγάλη γοητεία στην Καστοριά και γενικότερα στη ΒΔ Μακεδονία.
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του εν λόγω τύπου της Γλυκοφιλούσας, που τον ορίζουν και τον ξεχωρίζουν απ΄ τους λοιπούς ομώνυμούς του, είναι:
α) Η έντονη κλίση του σώματος και της κεφαλής της Θεοτόκου επάνω στον λατρεμένο γιο της
β) Η ανακεκλιμένη στάση του Χριστού στη μητρική Του αγκαλιά
γ) Η διασταυρωμένη θέση των ποδών Του
δ) Η ελεύθερη απόρριψη του ενός χεριού Του στο πλάι
ε) Η αμφίεσή Του με κοντομάνικο και βραχύ καμίσιο
στ) Η ανάκλισή Του επάνω σε ανοιγμένο σπάργανο.
Πέντε σωζόμενες εικόνες του εξεταζόμενου καστοριανού τύπου της Γλυκοφιλούσας και τρία αντίγραφά τους, καθώς και μία εικόνα τύπου Ελεούσας με το αντίγραφό της, παρουσιάζονται εδώ (η Γλυκοφιλούσα είναι επιμέρους τύπος της Ελεούσας). Γεώργιος Τ. Αλεξίου
Η τοιχογραφία της Παναγίας Γλυκοφιλούσας στο ναό Αγίου Αλυπίου ενορίας Οικονόμου, έτους 1422. Είναι η ομορφότερη απ’ όλες τις σωζόμενες ομότυπες απεικονίσεις της Παναγίας.Αντίγραφο της Παναγίας Γλυκοφιλούσας, ναού Αγίου Αλυπίου. Ελαιογραφία σε μουσαμά, του Γιώργου Αλεξίου.Αντίγραφο της Παναγίας Γλυκοφιλούσας, ναού Αγίου Αλυπίου. Ελαιογραφία σε ξύλινο δίσκο, του Γιώργου Αλεξίου.Η τοιχογραφία της Παναγίας Ρασιώτισσας στον ομώνυμο ναό της Καστοριάς, έτους 1411.Η τοιχογραφία της Γλυκοφιλούσας στο ναό Ταξιαρχών Μητροπόλεως. Φιλοτεχνήθηκε λίγο μετά το έτος 1400.Η τοιχογραφία της Γλυκοφιλούσας στο Ασκηταριό της Ελεούσας Πρεσπών, έτους 1409/10.Η φορητή εικόνα της Παναγίας Γλυκοφιλούσας, που βρίσκεται στο Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας. Αποκτήθηκε από εργαστήρι της Καστοριάς κατά τον 15ο αιώνα ή φιλοτεχνήθηκε τότε στη Βέροια από καστοριανό αγιογράφο. Είναι η μοναδική απ΄ τις σωζόμενες, που παρουσιάζει την Παναγία αριστεροκρατούσα {= να κρατάει τον Χριστό στην αριστερή μεριά της αγκαλιάς της}.Αντίγραφο της Παναγίας Γλυκοφιλούσας που βρίσκεται στη Βέροια. Ελαιογραφία σε ξύλο του Γιώργου Αλεξίου.Η Παναγία Ελεούσα, ο εικονογραφικός της τύπος. Καστοριανή εικόνα που χρονολογείται γύρω στο έτος 1400. Βρίσκεται στο Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς. Βλέπε διαφορές με τον τύπο της Γλυκοφιλούσας.Αντίγραφο της Παναγίας Ελεούσας. Ελαιογραφία σε μουσαμά, του Γιώργου Αλεξίου.
