Το βιωματικό ταξίδι , είναι μια μορφή τουρισμού κατά την οποία οι ταξιδιώτες εστιάζουν στην εμπειρία μιας χώρας, πόλης ή συγκεκριμένου τόπου, εμπλεκόμενοι ενεργά και ουσιαστικά με την ιστορία , τους ανθρώπους, τον πολιτισμό , το φαγητό και το περιβάλλον της.
Αυτή η εμπειρία συχνά μπορεί να είναι καθοριστική στην εξέλιξη της προσωπικότητας του ταξιδιώτη.
Η ιδέα του βιωματικού ταξιδιού βασίζεται σε παρόμοιους μηχανισμούς με την βιωματική εκπαίδευση και την βιωματική γνώση.
Τα βιωματικά ταξίδια μπορούν να δώσουν έμφαση σε διαφορετικούς τομείς της τοπικής ζωής – μαγειρική, πολιτισμό, ιστορία, ψώνια, φύση ή κοινωνική ζωή – και ως εκ τούτου μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για μια ολιστική ταξιδιωτική εμπειρία.
Ο στόχος τους είναι να κατανοήσετε βαθύτερα την κουλτούρα, τους ανθρώπους και την ιστορία ενός ταξιδιωτικού προορισμού, συνδεόμενοι πλήρως με την ζωή του και όχι απλως επισκεπτόμενοι αυτόν τον τόπο.
Ως εκ τούτου, ο ταξιδιώτης συνήθως έρχεται σε επαφή με καποιον ντόπιο που του παρέχει καθοδήγηση για το πώς να βιώσει το σύνολο της τοπικής κουλτούρας. Αυτός μπορεί να είναι ένας φίλος, ο οικοδεσπότης του ή ειδικευμένος ξεναγός.
Τα βιωματικά ταξίδια τείνουν να επικεντρώνονται σε ταξίδια που είναι εμπνευσμένα, εξατομικευμένα ή/και δημιουργούν ένα μονοπάτι προς την αυτοολοκλήρωση.
Τα ταξίδια και ο τουρισμός έχουν μια μακροχρόνια σχέση με την ιδέα του μετασχηματισμού και έχουν συχνά απεικονιστεί στη βιβλιογραφία ως όργανα προσωπικής φώτισης, αυτο-ανάπτυξης και εσωτερικής ανακάλυψης . Ηδη απο το 2017, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από τουρίστες και παρόχους τουρισμού, καθώς και στον ακαδημαϊκό κόσμο για την έννοια του Βιωματικού τουρισμού, που θεωρείται επίσης ως μία από τις σημαντικές τάσεις για το μέλλον της τουριστικής βιομηχανίας.
Τα τελευταία 30 χρόνια ο κόσμος των ταξιδιών γνώρισε διάφορες τάσεις που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και τα οικολογικά ταξίδια, τον σεβασμό των τοπικών κοινωνιών και τον υπεύθυνο τουρισμό.
Ωστόσο ίσως έχει διαφύγει της προσοχής μας, η ολοένα και αυξανόμενη μετατόπιση της προσοχής από τον προορισμό στο κίνητρο του ταξιδιού.
Όλοι ανεξαιρέτως εστιάζουν στην σημασία της αριθμητικής αυξησης των πιο συνειδητών και ενημερωμένων ταξιδιωτών που αναζητούν αυθεντικότητα και προορισμούς εκτός της πεπατημένης τουριστικής οδού.
Αυτή η τελευταία τάση στην ταξιδιωτική βιομηχανία που προέρχεται από το εξωτερικό, είναι η εξέλιξη του «βιωματικού» ταξιδιού και η μετάβαση του στο λεγόμενο «μετασχηματιστικό» ταξίδι.
Το μετασχηματιστικό ταξίδι μετατοπίζει πράγματι την προσοχή από το καθαυτό ταξίδι, στη στιγμή της επιστροφής του ταξιδιώτη , πλέον ως μεταμορφωμένο και διαφορετικό άτομο – από αυτό που ήταν – πριν το ταξίδι.
Το Transformational Travel Council (TTC) ιδρύθηκε στο Adventure Travel World Summit του 2016 στην Αλάσκα, ως «ένας οργανισμός αφιερωμένος στην υποστήριξη τόσο των ταξιδιωτών όσο και της ταξιδιωτικής βιομηχανίας στο να μεταμορφώσουν τις ζωές και να αλλάξουν τον κόσμο μέσω πιο συνειδητών και σκόπιμων ταξιδιωτικών εμπειριών. Ενθαρρύνουν τα ταξίδια με επιμόρφωση και δράση, που σημαίνει ότι «το ταξίδι δεν τελειώνει μόλις επιστρέψετε στο σπίτι».
Το περιοδικό Vogue είχε ήδη αναγνωρίσει το Transformational Travel ως μία πολύ σημαντική ταξιδιωτική τάση .
Τα “βιωματικά ταξίδια” έγιναν η ταξιδιωτική τάση του 2016. Σήμερα πλέον ηγέτες του κλάδου υποστηρίζουν ότι τα «ταξίδια μετασχηματισμού» είναι η επόμενη εξέλιξη.
Έχει παρόμοια στοιχεία με το βιωματικό ταξίδι, αλλά έκανε ένα βήμα παραπέρα , είναι ένα ταξίδι με κίνητρο και ορίζεται από μια προοπτική αλλαγής, αυτοστοχασμού και αυτογνωσίας, σε συνθήκες βαθύτερης επικοινωνίας με τη φύση και τον πολιτισμό.
Ο όρος μετασχηματιστικός τουρισμός εισήχθη για πρώτη φορά στον ακαδημαϊκό λόγο από τον Kottler (1997), ο οποίος υποστήριξε ότι τα ταξίδια προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες για αλλαγή (ζωή, προσωπικότητα) από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη προσπάθεια.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, τα τουριστικά κίνητρα και τα πρότυπα κατανάλωσης αλλάζουν γρήγορα και διαρκώς, αμφισβητώντας την ικανότητα των προορισμών και των παρόχων υπηρεσιών να ανταποκρίνονται, να ικανοποιούν και να υπερβαίνουν τις τουριστικές προσδοκίες.
Οι τουρίστες είναι όλο και πιο απαιτητικοί, έμπειροι και πιο άνετοι με την τεχνολογία γενικά, και τις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) ειδικότερα, διαδραματίζοντας κρίσιμο ρόλο, φέρνοντας επανάσταση στον τρόπο που σχεδιάζονται τα ταξίδια .
Σύμφωνα με τον Sheldon (2020), ο σχεδιασμός μετασχηματιστικών εμπειριών είναι πρόκληση και απαιτεί προσεκτική εστίαση στις αξίες, τα κίνητρα και το επίπεδο συνείδησης του τουρίστα, καθώς και την αύξηση του επιπέδου ευαισθητοποίησης των παρόχων τουρισμού και των υπευθύνων λήψης αποφάσεων.
Ο ρόλος του εργαζομένου στη δημιουργία εξατομικευμένων εμπειριών μεταμόρφωσης για τους τουρίστες τονίζεται από τους Soulard et al. (2019) ο οποίος προτείνει μια στρατηγική για οργανισμούς και εταιρείες που επιθυμούν να προσφέρουν Βιωματικές εμπειρίες.
Οι πάροχοι υπηρεσιών πρέπει να διατηρήσουν τη σχέση με τους πελάτες τους ακόμη και στο στάδιο μετά το ταξίδι, μέσω επαρκών καναλιών επικοινωνίας, όπως υποστηρίζει ο Lean (2009, σ. 205) «Καθώς οι άνθρωποι βλέπουν ευνοϊκά τις εμπειρίες που διαμόρφωσαν τη ζωή τους προς το καλύτερο». Ετσι, συντηρώντας στη μνήμη των ταξιδιωτών μια μεταμορφωτική εμπειρία και τον προορισμό όπου συνέβη, μπορεί να δημιουργήσουν επαναλαμβανόμενες επισκέψεις και μάρκετινγκ από στόμα σε στόμα». Kirillova et al. (2017).
Για το μετασχηματιστικό ταξίδι, οι πιο συχνά επιλεγόμενοι προορισμοί, ήταν κατα τα τελευταία χρόνια , το Περού, ο Καναδάς, η Ελλάδα, η Ινδία, το Ισραήλ, η Κένυα, οι Μαλδίβες, το Μεξικό, το Μαρόκο και το Νεπάλ .
Καθώς οι καταναλωτές αναζητούν ολοένα και περισσότερο τουριστικές εμπειρίες που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη του εαυτού τους και στον εσωτερικό μετασχηματισμό τους, οι μεταμορφωτικές εμπειρίες θεωρούνται ευκαιρία για την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα του τουρισμού,
Στην συνέχεια αναφέρουμε ενδεικτικά κάποια στοιχεία – οδηγίες για να εντάξετε τις βιωματικές περιηγήσεις ή δραστηριότητες στα πακέτα που προσφέρετε.
- Δείξτε πώς μια εμπειρία είναι αυθεντική.
- Παρέχετε εμπνευσμένες εμπειρίες που διδάσκουν στους ταξιδιώτες κάτι για τον εαυτό τους.
- Εστιάστε στην αυθεντικότητα και την έμπνευση στο μάρκετινγκ και χρησιμοποιείστε οπτικό περιεχόμενο.
- Συνεργαστείτε με ένα δίκτυο μικρών και μεμονωμένων φορέων της τοπικής κοινότητας.
- Εξατομικεύστε τις εμπειρίες που προσφέρετε, αλλα και αφήστε χώρο για αυθορμητισμό.
- Προσφέρετε κοινωνικές εμπειρίες ταξιδιού και συνδέστε τους τουρίστες με την τοπική κοινότητα.
- Δώστε βιωματικές εμπειρίες ταξιδιού χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικούς κωδικούς έκπτωσης ή κουπονιών.
Εν κατακλείδι είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι αυτό το νέο ταξιδιωτικό κίνητρο συνεπάγεται επίσης μια αλλαγή στους προορισμούς.
Οι ταξιδιώτες δεν θα στρέφονται πλέον σε χώρες κλασικού τουριστικού προϊόντος, αλλά σε «κοινότητες που δημιουργούν αυθεντικές συνδέσεις με τους επισκέπτες τους, συνδέσεις που αλλάζουν τη ζωή της κοινότητας όσο αλλάζουν τη ζωή των επισκεπτών τους».
Από τη ηλεκτρονική εφημερίδα “Ελληνικός Τουρισμός https://itnnews.gr/wp…/uploads/2022/05/ITN_12052022.pdf
