Ένας εξέχων αφηγηματικός (μονό)λογος που αγγίζει την ενεστώσα σκληρή πραγματικότητα του θύτη και του θύματος, τις ανταγωνιστικές σχέσεις των φύλων· των προτύπων ιδιαίτερα, που, μέσα από μία άκρως δραματική αφήγηση, κάνουν τον μύθο καθολικό, πλήρως αναγνωρίσιμο. Ένας λόγος καταγγελτικός, συστατικό στοιχείο του οποίου είναι τα σκληρά, ακατέργαστα δομικά υλικά του φαλλισμού που μένουν αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο, θαρρείς κι ο χρόνος μένει στάσιμος, θαρρείς και δεν δαμάζεται η έμφυλη σκληρότητα, η ρώμη της υποκουλτούρας, του είναι και του φαίνεσθαι· ντεμέκ, ποιος είμαι εγώ!
Μια εύστοχη ανάδειξη του επαχθούς φαινομένου, όπου, η σχέση υποταγής και υποτέλειας της γυναίκας, είναι πρωτεύουσα αρχή στο πάνθεον της ανδροκρατούμενης κοινωνίας, η οποία αρνείται πεισματικά να αλλοιώσει τα στερεότυπά της που ανάγονται στα βάθη των αιώνων και διαιωνίζονται αυτούσια ως τις μέρες μας· απτή απόδειξη τα θλιβερά, αειθαλή, φαινόμενα ―πληθώρα βιασμών, χειροδικιών, δολοφονιών― από ανδροπρεπή υποκείμενα που αρνούνται να προδώσουν, κατά μίμησιν, τους κοινωνικούς, δημιουργούς· είδωλα γαρ, πιστά αντίγραφά τους, που προσδιορίζουν τις κοινωνικές, πολιτισμικές, συντεταγμένες μιας κοινωνίας, τα προσωπεία της οποίας παραμένουν σταθερά για να καλύπτουν ίσως την ατομική τους (ατομική μας;) ανεπάρκεια, ανασφάλεια, αδιαφορία, εξ ου και η σιωπή, η κρυφή, ενίοτε, αποδοχή· οι φαλλικές κορόνες, η αγοραία αισθητική ―ο μύθος σύμβολο καλά κρατεί!
Οι, «Πέντε Στάσεις», είναι, χωρίς αμφιβολία, ένα έργο υψηλής ευαισθησίας που διακρίνεται για την λιτή αφηγηματική του ευθυβολία, την εσωτερική του ευαισθησία, την σκηνική του οικονομία. Η αμεσότητα της γραφής κάνει το έργο οικείο ―απόλυτα αναγνωρίσιμο. Ο λόγος του ευκρινής, καθαρός, αμιγώς θεατρικός, αφοπλίζει με την αμεσότητα σε πρώτο επίπεδο, ενώ σε δεύτερο επίπεδο συγκινεί με τις ευαίσθητες, ανθρώπινές του, αποχρώσεις, προσδιοριστικό στοιχείο των οποίων είναι, ο πόνος, ο έσωθέν του σπαραγμός· ο ελλοχεύων λυρισμός, που αφοπλίζει, χωρίς όμως να προδίδει, πολλώ δε μάλλον, να αποκλίνει, να γίνεται εφαλτήριο διάσωσης προσώπων, συμπεριφορών· απεναντίας, μετατρέπεται σε απηνή κατήγορο, διώκτη, ενός παρηκμασμένου ανδρισμού ο οποίος συντρίβεται μαζί με την κατάρρευση του κλέους του, του αρρωστημένου σεξισμού.
Αν, «η μεταποίηση του καθημερινού επί σκηνής κάνει βαρύτερη την πράξη», κατά Κ.Γ*, τότε, ο συγκεκριμένος λόγος, βρίσκει την πλήρη επιβεβαίωση στις «Πέντε Στάσεις» του Μάκη Τσίτα, που, με αφορμή τον «άλλο», συνθέτει ένα ποιητικό δράμα βασισμένο στην διαβρωτική πορεία της νεότερης Ελληνικής πραγματικότητας· στην τυραννία των θεσμών (γάμος εν προκειμένω) που καταπνίγουν τις εκκωφαντικές κραυγές της δυστυχίας.
Ένας εξέχων αφηγηματικός νατουραλισμός, πέραν αυτού που εκπορεύτηκε από τους θεατρικούς συγγραφείς του 70 – 80.
Μάκης Τσίτας: «Πέντε στάσεις», Εκδόσεις Μεταίχμιο
