Την αναγκαιότητα λήψης συγκεκριμένων μέτρων στους Αιολικούς Σταθμούς Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), που βρίσκονται σε προστατευόμενες περιοχές, τονίζουν για ακόμα μια φορά περιβαλλοντικές οργανώσεις, με αφορμή τον εντοπισμό ενός νεκρού ροδοπελεκάνου, μετά από πρόσκρουση σε ανεμογεννήτρια, στο όρος Βαρνούς.
Το νεκρό πτηνό εντοπίστηκε κάτω από την ανεμογεννήτρια 31 του αιολικού σταθμού στην περιοχή Ανθοβούνι και διαπιστώθηκε ότι, ως άτομο του προστατευόμενου είδους Pelecanus onocrotalus, είχε δακτυλιωθεί από την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και τον Φορέα Διαχείρισης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου – Δέλτα Πηνειού ως νεοσσός, στις 13 Ιουλίου του 2017, στη λίμνη Κάρλα.
Η νεκροψία κατέληξε ότι ο θάνατός του επήλθε από πρόσκρουση σε ανεμογεννήτρια, η οποία προκάλεσε πολλαπλά κατάγματα στα φτερά, τα πλευρά και το ράμφος, ρήξη θωρακικών αεροφόρων σάκων και οργάνων.
Η ανακοίνωση των περιβαλλοντικών οργανώσεων αναφέρει πως “ο Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) της εταιρίας ΑΝΕΜΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ στον Βαρνούντα κατασκευάστηκε πριν από περίπου μια δεκαετία, μετά από πολυετή διαμάχη των επενδυτών με την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και τις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις που αποτελούν μέλη της, ακόμα και ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας”.
Οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις διαμαρτύρονταν τότε ότι “οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων του ΑΣΠΗΕ, καθώς και η περιβαλλοντική του αδειοδότηση, έπασχαν από πολύ σοβαρά ελαττώματα στον τύπο και στην ουσία” και το έργο άλλαξε πολλές φορές χωροθέτηση, σε μια προσπάθεια να απομακρυνθεί όσο γίνεται περισσότερο από την προστατευόμενη περιοχή των Πρεσπών και τελικά κατασκευάστηκε στη συγκεκριμένη θέση, σε υψόμετρο 2100μ., σε έκταση που σήμερα εντάσσεται σε δυο περιοχές του δικτύου Natura 2000.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις αναφέρουν πως, οι πρώτοι νεκροί ροδοπελεκάνοι στον συγκεκριμένο ΑΣΠΗΕ καταγράφηκαν το 2020 κι ενώ το σύστημα ανίχνευσης ήταν ανενεργό και σήμερα, “το σύστημα είναι εγκατεστημένο σε δύο μόνο ανεμογεννήτριες στο νότιο άκρο του σταθμού, απ’ όπου το πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης που εφαρμόζεται δείχνει ότι παρατηρούνται οι περισσότερες διελεύσεις πελεκάνων. Η αντικειμενική αποτυχία του συστήματος να αποτρέψει την πρόσκρουση του ροδοπελεκάνου στην ανεμογεννήτρια 31, που βρίσκεται ακριβώς μεταξύ των δυο καμερών, θέτει και πάλι ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των αυτοματοποιημένων συστημάτων αποτροπής πρόσκρουσης, ειδικά σε περιοχές με συχνές διελεύσεις πουλιών”.
Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και οι συνυπογράφουσες την ανακοίνωση οργανώσεις – μέλη της, επαναφέρουν το αίτημα περιβαλλοντικών οργανώσεων όπως έχει διατυπωθεί από τον Μάρτιο του 2020, “να ανασταλεί οριζοντίως η αδειοδότηση όλων των έργων κατηγορίας Α, στα οποία περιλαμβάνονται και οι ΑΣΠΗΕ, στις περιοχές του δικτύου Natura 2000 της χώρας μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας θεσμοθέτησης μέτρων προστασίας στις περιοχές αυτές προκειμένου να αποφευχθούν μη αναστρέψιμες επεμβάσεις”.
Για τους ήδη εγκατεστημένους αιολικούς σταθμούς, όπως αυτός στον Βαρνούντα, αναφέρουν πως “απαιτείται η πολύ προσεκτική προσαρμογή της δραστηριότητας και τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων του έργου, ώστε να αντιμετωπιστεί και ανασχεθεί το όχι σπάνιο πλέον φαινόμενο της θανάτωσης πελεκάνων λόγω πρόσκρουσης”.
Στην ανακοίνωσή τονίζεται η αναγκαιότητα αποτροπής της παραμικρής απώλειας στους πληθυσμούς των πελεκάνων, καθώς, στην περιοχή των Πρεσπών στις αρχές του 2022, χάθηκε μεγάλο μέρος του πληθυσμού αργυροπελεκάνων, εξαιτίας της γρίπης των πτηνών.
