«Διάβαζε για να ζήσεις»
Γκυστάβ Φλωμπέρ
Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Τις Κυριακές που πετούν τα αεροπλάνα», ο συγγραφέας Γιώργος Πετράκης μάς μιλάει για τις τρεις αυτοτελείς ιστορίες του νέου του βιβλίου, ενώ παράλληλα, μάς αποκαλύπτει πτυχές του εαυτού του, καθώς και τα επόμενα σχέδιά του.
Δημοσιογράφος: Ελένη Κωστοπούλου
– Κύριε Πετράκη, μιλήστε μας για το νέο βιβλίο σας, ποιο ήταν το έναυσμα της συγγραφής του;
Η αιτία συγγραφής αυτού του βιβλίου υπήρχε ανέκαθεν μέσα μου: τι γίνεται τις Κυριακές. Γιατί αλλάζουν όλα, η διάθεση, το χρώμα του δειλινού, γιατί το βράδυ γεμίζει με αγωνία και ανασφάλεια. Το έναυσμα δόθηκε γιατί απλά ήρθε η στιγμή. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, με αφορμή τις Κυριακές ξεδιπλώθηκαν κόσμοι ολόκληροι, φανερώθηκε η Λιούετα που δεν είναι πόρνη, αλλά κόρη Ρώσου ευγενούς, μας συστήθηκε ο απόστρατος αεροπόρος που θρηνεί το ακρωτηριασμένο πόδι. Και μαζί με αυτό θρηνεί τις μάχες που δεν δόθηκαν και αυτές που χάθηκαν χωρίς ποτέ να ειπωθούν.
– Τί ελπίζετε να αποκομίσει κάποιος διαβάζοντας το βιβλίο σας; Ένα μήνυμα; Γνώση του περιβάλλοντος όπου ζουν οι ήρωες; Η ψυχοσύνθεση των χαρακτήρων τέτοιων ανθρώπων;
Το βιβλίο αυτό είναι ένα ταξίδι σε ανθρώπους που μένουν δίπλα μας, αλλά δεν τους ξέρει κανείς. Και δεν θα μπορούσε να τους ξέρει κανείς. Πως θα μπορούσε, δηλαδή, κάποιος να ξέρει τον Μπακέα που κρεμά τα χέρια του στα κάγκελα του αεροδιαδρόμου και μαζί με τα αεροπλάνα που απογειώνονται ξεσηκώνονται μαζί τα όνειρά του. Ούτε να γνωρίζει για τον φαντάρο οδηγό που εύχεται τον θάνατο του διοικητή του και πώς όταν μασά μια ελιά βασανιστικά αργά τον κοιτάζει κατάματα σαν να του λέει εγώ-εσένα-θα-σε -κάνω- μια-χαψιά. Πως θα μπορούσε κάποιος να γνωρίζει τον νεαρό που σε ένα μεθύσι γνωρίζει τον Μίνωα και εκείνος τον ξεναγεί στην Κνωσό. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί, ότι στον ίδιο νεαρό Ρωσίδες τουρίστριες τού μοιράζουν έρωτα απλόχερα και τού θυμίζουν πως κάποιοι σκοτώνονται στη μάχη –ας πεθάνει λοιπόν αυτός από έρωτα και όχι από αυτοχειρία.
– Ποιο είναι το μότο σας στη ζωή;
Αφήνω τους ήρωές μου να μιλούν μέσα από μένα. Και όταν τα βλέπεις σκούρα, τότε σου εύχονται να ζήσεις, αν σε πειράζει το ποτό λένε να πιεις παραπάνω, αν νιώθεις μόνος λεν και στα δικά σου. Και έπειτα κάνουν μάθημα ιστορίας, και μας λένε για τον πόλεμο, για εκκλησίες που γκρεμίστηκαν, για παλάτια που γίναν χοιροστάσια, λένε για φαμίλιες που χωρίστηκαν. Και μέσα από όλα αυτά, μας λένε το πιο βασικό: να ζήσεις, να ευτυχήσεις, γιατί οι γενιές θα έρθουν και θα εξελιχθούν και οι γενιές θα φέρουν άλλες γενιές και ο σπόρος δεν χάνεται, ο άνθρωπος πάντα θα βγαίνει νικητής και παρά τις αντιξοότητες θα μαθαίνει να αγαπά και έτσι να ζει αιώνια.
– Θα γυρίσουμε στο πρώτο σας βιβλίο, «Όλα τα κακά σκορπά» και θα ήθελα να μου πείτε, οταν είδατε τυπωμένο το όνομά σας στο εξώφυλλο του βιβλίου πώς αισθανθήκατε;
Θα είναι περίεργο αυτό που θα πω, αλλά δεν αισθανθηκα τίποτα. Έχω δυσκολία να ζω τα αισθήματα των στιγμών τη στιγμή που συμβαίνουν. Συνήθως τα αντιλαμβάνομαι πριν ή μετά. Συνήθως πιο πριν. Κάθισα λοιπόν στο καφέ των εκδόσεων, του αείμνηστου Σάμη Γαβριηλίδη, ήπια το γνώριμό μου ουίσκι- κόλα και είχα το βιβλίο στο τραπέζι σαν να ήταν κάποιου άλλου. Και μεταξύ μας; είχα την ελπίδα το πρώτο αυτό αντίτυπο να λερωθεί.
– Αγαπημένος συγγραφέας και βιβλίο;
Δύσκολη ερώτηση γιατί έχουν υπάρξει τόσοι πολλοί συγγραφείς και αγαπημένα βιβλία και, όλα τους θα μπορούσαν να είναι ερωμένες. Δεν θυμάμαι τόσα ονόματα, όμως όλα αυτά τα βιβλία είναι κόσμοι που μέσα από αυτούς έζησα χίλιες ζωές.
Πόσες ζωές μπορεί κάποιος να ζήσει; τα βιβλία που επιλέγουμε είναι ζωές που δεν έχουμε ζήσει. Τα βιβλία που επιλέγουν εμάς είναι ζωές που δεν ξέραμε ότι θα θέλαμε να ζήσουμε.
– Πιστεύετε ότι σήμερα οι συγγραφείς θα πρέπει να επικοινωνούν μέσω των μέσων μαζικής δικτύωσης με τους αναγνώστες τους ή θα πρέπει να είναι αποστασιοποιημένοι;
Η αποστασιοποίηση είναι πνευματική, η γραφή θελει προσήλωση και καθημερινότητα αρκετά μονότονη.
Τα κείμενα που εκδίδονται είναι αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενης προσπάθειας πάνω σε ένα κείμενο, πάνω στις ίδιες λέξεις, στα ίδια νοήματα. Οι ιστορίες όμως οφείλουν να είναι μέσα στη ζωή και να είναι μέσα από τη ζωή. Ένας συγγραφέας οφείλει, με τον δικό του τρόπο ο καθένας, να είναι μέσα στη ζωή.
Και μέσα στη ζωή είναι πλέον τα μέσα μαζικής δικτύωσης, οι αναγνώστες τα μέσα αυτά επιλέγουν για να ενημερώνονται για τις νέες εκδόσεις, αφιερώματα σε βιβλία, παρουσιάσεις. Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, τα μέσα μαζικής δικτύωσης είναι απαραίτητα για να προβληθεί το έργο ενός καλλιτέχνη στο ενδιαφερόμενο κοινό.
– Κλείνοντας τη συνέντευξη θα ήθελα να μάς μιλήσετε για τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια. Τί να περιμένουμε από εσάς και πόσο σύντομα;
Ένα έργο δεν τελειώνει με την ολοκλήρωση ενός βιβλίου γιατί στο μεταξύ έχει αρχίσει η σκιαγράφηση του επόμενου . Οι ήρωές μου ανήκουν στον ίδιο κόσμο, έναν κόσμο που είναι σκιερός, γεμάτος ερωτηματικά, αλλά ταυτόχρονα πολύ φωτεινός. Η συγγραφική μου επιδίωξη, είναι μια εκτενής ιστορία που η μοίρα θα φέρει στο ίδιο μονοπάτι ανθρώπους με κοινά πάθη, αλλά διαφορετική προέλευση. Και θα έχει αρκετό κόσμο της νύχτας, ιστορίες έρωτα, ιστορίες αγάπης που δεν κρατούν πολύ, ένα έγκλημα, μια καταδίωξη, μια απόδραση. Οι άνθρωποί μου δεν είναι από τους ανθρώπους που έχουν προοπτική, δεν είναι από αυτούς που η ζωή τους θα κρατήσει πολύ, είναι όμως αυτοί που ζουν περισσότερο.
Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που διαθέσατε για να πραγματοποιήσουμε αυτή τη συνέντευξη. Σας εύχομαι κάθε επιτυχία στο έργο σας.
