Ο Τουρισμός Υγείας είναι μια ειδική μορφή τουρισμού που συνδυάζει την πρόληψη, θεραπεία καθώς και την αποκατάσταση διαφόρων σωματικών και ψυχικών ασθενειών με το καθαυτό ταξίδι.
Είναι μία από τις πιο εξελισσόμενες μορφές τουρισμού σήμερα.
Στο παρελθόν, ο τουρισμός υγείας αφορούσε όσους ταξίδευαν από λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες σε πολύ ανεπτυγμένες χώρες, για θεραπεία που δεν ήταν διαθέσιμη στον τόπο καταγωγής.
Ωστόσο υπάρχει και το αντίστροφο φαινόμενο κατα τα τελευταία χρόνια, δηλαδή οι άνθρωποι, από τις ανεπτυγμένες χώρες, να ταξιδεύουν σε φτωχότερες χώρες για ιατρικές θεραπείες σε χαμηλότερες τιμές.
Κάποιοι αναζητούν ιατρικές υπηρεσίες που δεν είναι διαθέσιμες στη χώρα καταγωγής.
Ο ιατρικός τουρισμός συμπεριλαμβάνει συνήθως χειρουργικές επεμβάσεις (καλλυντικές ή άλλες) ακόμη και για οδοντιατρικούς λόγους.
Ωστόσο δεν εξαιρείται σχεδόν κανένα είδος υγειονομικής περίθαλψης.
Ο τουρισμός υγείας συμπεριλαμβάνει τρεις κύριες κατηγορίες:
1) Ιαματικός – Θερμαλιστικός Τουρισμός,
2) Τουρισμός Ευεξίας ,
3) Αμιγώς Ιατρικός Τουρισμός
Ο Ιατρικός τουρίστας δαπανά κατά μέσο όρο περισσότερα χρήματα από ότι ένας κοινός τουρίστας .
Διαμένει στην χώρα υποδοχής, μαζί με όσους τον συνοδεύουν, κατά μέσο όρο περίπου 2 εβδομάδες.
Ο τζίρος του ιατρικού τουρισμού στην Ευρώπη (ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΤΖΗΣ MSc, PHD(C)) ανέρχεται συνολικά σε 46,9 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 4,6% του συνόλου των τουριστικών εσόδων και το 0,33% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Πολωνία, η Ιταλία και η Σουηδία ωφελούνται με περισσότερο από το 75% των εσόδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Οι δαπάνες για τουρισμό ευεξίας παγκοσμίως για το 2015 εκτιμώνται σε 193 δισεκατομμύρια δολάρια (USD),.
Τα έσοδα των εγχώριων και διεθνών ταξιδιών στην Ελλάδα υπολογίζονται αντίστοιχα σε 0,95 δισεκατομμύρια ευρώ.
Βασικοί μεριδιούχοι του ιατρικού τουρισμού στην ΕΕ, κατέχοντας το 56% του συνόλου των αφίξεων και το 58% όλων των αναχωρήσεων είναι η Γαλλία, η Σουηδία, η Γερμανία και η Ιταλία.
Η ιατρική επιστήμη διαθέτει μακρά παράδοση στην Ελλάδα.
Ο Ασκληπιός υπήρξε ο πρώτος γιατρός στην αρχαία Ελλάδα.
Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, γεννήθηκε γύρω στο 1250 πΧ στις όχθες του ποταμού Ληθαίου, στην αρχαία Τρίκκη, τη σημερινή πόλη των Τρικάλων.
Η φήμη του απλώθηκε σε όλο τον ελληνικό χώρο και οι ικανότητές του να θεραπεύει τους ανθρώπους, οδήγησαν στην Θεοποίηση του.
Ήταν τόσο καταλυτική η συνεισφορά του ώστε άρχισαν να δημιουργούνται ειδικοί χώροι λατρείας και θεραπείας, που ονομάστηκαν Ασκληπιεία. Την Αρχαϊκή εποχή, από τον 7ο μέχρι τον 5ο αιώνα πΧ, ιδρύθηκαν περισσότερα από 340 Ασκληπιεία στην Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ενα απο τα σημαντικότερα, είναι το Ασκληπιείο στην Επίδαυρο όπου διασώζεται ένας από τους μεγαλύτερους αρχαίους ιαματικούς ναούς. Η περιοχή οφείλει την μεγάλη φήμη της χάρις στο γνωστό θέατρο της Επιδαύρου, ένα θαύμα της ακουστικής που λειτουργεί μέχρι σήμερα.
Στην αρχαιότητα, το όλο συγκρότημα χρησίμευε ως ιατρικό ησυχαστήριο όπου αντιμετωπίζονταν διάφορες σοβαρές παθήσεις.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η θεραπευτική αντίληψη εκείνης της εποχής.
Ο ναός βρίσκεται ένα ευρύχωρο θέρετρο που περιλάμβανε ξενώνες, γυμναστήριο, στάδιο και το περίφημο θέατρο, το οποίο χρησίμευε για να «ανυψώσει την ψυχή».
Δηλαδή η θεραπεία είναι ένα κοκτέιλ υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, μέρος των οποίων είναι η καθεαυτού ιατρική φροντίδα.
Αυτή η αντίληψη κατα την γνώμη του γράφοντος είναι πολλαπλά αξιοποιήσιμη σήμερα και μπορεί να συμβάλει στην διαφοροποίηση και παγκόσμια καταξίωση του ελληνικού τουρισμού υγείας.
Άλλη μία ενδιαφέρουσα ιατρική αντίληψη εκείνης της εποχής είναι η χρήση του νερού ως σημαντικού μέσου θεραπείας.
Διαδεδομένη ήταν η αξιοποίηση των υδάτων (κυρίως ιαματικών και μεταλλικών) ως μέσο θεραπείας για ποικίλες αρρώστιες.
Απο τον Ηρόδοτο τον 5ο αι. π.Χ υπάρχουν αναφορές για την αξία των ιαματικών πηγών.
Ο δε Ιπποκράτης αναφέρει στα έργα του τις παθήσεις για τις οποίες ενδείκνυται η χρήση των ιαματικών πηγών. Σχεδόν καθολικά, οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τα λουτρά για την υγιεινή του σώματος ήδη από το 1500π.Χ. Τον 5ο αι. π.Χ. δημιουργήθηκαν και τα δημόσια λουτρά.
Πασίγνωστα έγιναν στην μεταχριστιανική περίοδο τα λουτρά της Αιδηψού, τα οποία επισκέφτηκε και ο Κορνήλιος Σύλλας το 83μ.Χ.όπου και έχτισε το πρώτο λιθόκτιστο οίκημα λουτρών.
Στους Βυζαντινούς χρόνους ακμάζουν τα λουτρά της Προύσας και της Πυθίας, ενώ το 900 μ.Χ. κατασκευάζεται το πρώτο λουτρό για ιατρικούς σκοπούς, στις πηγές του Λαγκαδά. Μεσολαβεί ο μεσαίωνας με σχεδόν πλήρη απώλεια της γνώσης για την αξία των ιαματικών νερών.
Η κυβέρνηση Καποδίστρια αναζωογονεί το ενδιαφέρον για τις ιαματικές πηγές και πολύ αργότερα (1927) δημιουργείται ο κλάδος των μόνιμων υδρολόγων ιατρών οι οποίοι προσλαμβάνονται στις κυριότερες ιαματικές πηγές.
Το έτος 1938 δημιουργείται η έδρα της κλινικής υδροθεραπείας και ιατρικής κλιματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Οι ελληνικοί ιαματικοί πόροι καταγράφονται με ακρίβεια στα χρόνια του μεσοπολέμου από το χημικό Μ. Περτέκη ο οποίος από το 1923 προβαίνει σε λεπτομερή φυσικοχημική ανάλυση των υδάτων επτακοσίων πενήντα περίπου πηγών.
Η εκμετάλλευση των ιαματικών πηγών ξεκινά δηλαδή στις αρχές του 20ου αιώνα σε θέρετρα όπως Υπάτη, Αιδηψός, Κύθνος, Κυλλήνη, Λουτράκι και Καϊάφα.
Σήμερα, μετά την πανδημική κρίση, ο παράγοντας “υγεία” επηρεάζει το σύνολο του του τουριστικού κλάδου και η “αίσθηση υγειονομικής ασφάλειας” κυριαρχεί στην συνείδηση του τουρίστα ως ο βασικότερος παράγοντας επιλογής τουριστικού προορισμού, με δεύτερο αυτόν της “αναψυχής”.
Σε μια δημογραφικά γηραιά Ευρώπη, ο τουρισμός υγείας θα καθίσταται όλο και περισσότερο προτιμητέα μορφή τουρισμού.
Για αυτόν το λόγο οι “τουριστικοί παράγοντες” της χώρας μας οφείλουν να δώσουν την δέουσα προσοχή και να συμβάλλουν έμπρακτα στην αναβάθμιση των προορισμών τουρισμού υγείας, με την συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και υπό το πρίσμα της ολοκληρωμένης διαχείρισης προορισμού.
Πηγές:
Wikipedia
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΤΖΗΣ MSc, PHD(C)
Αλέξανδρος Γιατζίδης, M.D.
Greek voyager
ΙΝΣΕΤΕ
“Ελληνικός τουρισμός” σελίδες 48-49 https://itnnews.gr/wp…/uploads/2022/10/ITN_04102022.pdf
