Σε κοντινή απόσταση νότιο ανατολικά του χωριού μου Ιεροπηγή Καστοριάς στην περιοχή Κούκος ή Κουκουβάτσινα βρίσκονται τα λείψανα αρχαίας περιτοιχισμένης οχύρωσης η περιοχή ονομαζόταν κατά την τουρκοκρατία “Κουλέδες” δηλαδή πύργοι… Το κάστρο δέσποζε επί κορυφής λόφου με πλάτωμα στην κορυφή σε μορφή ακροπόλεως. Περιτοιχίζεται απο διπλό τοίχος πάχους το μεν εξωτερικό γύρω στο 1,50 μ. Το δε εσωτερικό πάνω απο 3μ. Στην ακρόπολη υπάρχουν διάσπαρτα λείψανα λιθοδομών και κεραμικών καθώς και ερείπια Βασιλικής στο κέντρο του πλατώματος.. Η οχύρωση αποτελεί έργο της εποχής της αρχαίας Ορεστιδος και υπήρξε μέχρι και τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Βρίσκονταν σε κομβικό στρατηγικό σημείο ελέγχοντας της δυο κοιλάδες, Ορεστίδος και Δεαβόλεως-Σελασφόρου.
Το κάστρο υπήρχε ως και τα χρόνια της βυζαντινής περιόδου στην συνέχεια μετά από πολύνεκρη μάχη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών και στη συνέχεια εγκαταλήφθηκε.
Η περιοχή της μάχης ονομάζεται ακόμα και σήμερα Κόλιστα (Σφαγής τόπος) μέρος του Κάστρου ήταν και η κατεστραμμένη πλέον μόνη της Αγίας Παρασκευής πλησίον 3 χλμ που ενώνονταν με το κάστρο με λιθόστρωτο δρόμο τύπου σκάλας.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση στο κάστρο ήταν ο τάφος του πρίγκιπα Δαυίδ Κομητόπουλου αδελφού του Τσάρου Σαμουήλ που σκοτώθηκε πλησίον του γειτονικού οικισμού Δενδροχώρι που παλιά ονομάζονταν Ντέμπενι που σημαίνει καλή βελανιδιά. Άλλωστε ο βυζαντινός ιστορικός Ι. Σκυλίτσης αναφέρει το γεγονός ότι στην τοποθεσία καλές δρύς σκοτώθηκε ο προαναφερόμενος πρίγκιπας από Βλάχους οδίτες.
Φώτης Τράσιας
Φώτης Τράσιας