Στήν Ἀκολουθία τῆς Θείας Εὐχαριστίας προεξῆρχε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, συλλειτουργούντων τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Νικοπόλεως καί Πρεβέζης κ. Χρυσοστόμου, Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κ. Θεοκλήτου, Θεσσαλιώτιδος καί Φαναριοφερσάλων κ. Τιμοθέου, Σισανίου καί Σιατίστης κ. Ἀθανασίου καί τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου, Καστορίας κ. Καλλινίκου. Στό δε Ἱερό Βῆμα, παρέστησαν συμπροσευχόμενοι οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος, Γρεβενῶν κ. Δαβίδ καί Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας κ. Δαμασκηνός.
Τή διακονία τοῦ λόγου ἀνέλαβε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἰερόθεος, ὁ ὁποῖος ἀναφέρθηκε, κατ᾽ ἀρχάς, στό ὅτι οἱ Δεσποτικές Ἑορτές τῆς θείας οἰκονομίας δείχνουν τό πῶς ὁ Θεός θεᾶται καί πῶς ὁ ἄνθρωπος θεοῦται.
Στήν συνέχεια παρουσίασε δύο σημαντικές θέσεις τοῦ μακαριστοῦ π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ.
Ἡ πρώτη θέση εἶναι ὅτι ὑπάρχει στενή σχέση μεταξύ τοῦ «νόμου τῆς πίστεως» καί τοῦ «νόμου τῆς προσευχῆς», πού σημαίνει ὅτι τά δόγματα τῆς Ἐκκλησίας ἔγιναν ὕμνοι καί τροπάρια.
Ἡ ἄλλη θέση εἶναι ὅτι οἱ ἀρχαῖες διατυπώσεις πού ὁμοιάζουν σάν κάρβουνα σβηστά, πρέπει νά μεταμορφωθοῦν σέ λαμπυρίζοντα διαμάντια τῆς ἀληθινῆς πίστεως, πού γίνεται μέ τήν ἐμπειρική θεολογία, ὅπως τήν ἐκφράζουν οἱ Φιλοκαλικοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας.
Παρουσίασε αὐτές τίς δύο θέσεις τοῦ Φλωρόφσκυ, γιατί, ὅπως ὑποστήριξε, ἀπό αὐτές διαπνεόταν ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Καστορίας κυρός Σεραφείμ. Ἀγαποῦσε τήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας, τήν θεία Λειτουργία καί τούς ὕμνους τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί ἀναζητοῦσε σύγχρονους ἀσκητές καί συνδεόταν πνευματικά μαζί τους, οἱ ὁποῖοι ἐξέφραζαν τήν θεολογία στήν ζωή τους.
Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος εὐχήθηκε γιά τόν μακαριστό Σεραφείμ νά εἶναι πάντα στήν μνήμη τοῦ Θεοῦ καί νά συμμετέχει στήν οὐράνια θεία Λειτουργία. Ἐπίσης, ἐξέφρασε τήν χαρά του πού ὁ διάδοχός του στόν θρόνο τῆς Καστοριᾶς Μητροπολίτης Καλλίνικος σέβεται τήν μνήμη του καί τόν τιμᾶ.
Στό τέλος τοῦ Ἀρχιερατικοῦ Μνημοσύνου ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, ἀπευθυνόμενος στό ἐκκλησίασμα, εἶπε:
«Τελέσαμε τό διετές Μνημόσυνο τοῦ Μακαριστοῦ Προκατόχου μου Σεραφείμ, καί ἀφοῦ προσυπογράψω τά ὅσα εἶπε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου, τόσο τά θεολογικά του λόγια ὅσο καί τά ὅσα ἀναφέρονται στόν μακαριστό προκάτοχό μου, θέλω νά εὐχαριστήσω ὅλους γιά τήν παρουσία σας, τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας, τούς Ἄρχοντες τοῦ τόπου καί ὅλους ἐσᾶς.
Ὡς διάδοχός του, καί θέλοντας νά πῶ δυό λόγια εὐχαριστίας, θά θυμηθῶ τί ζητοῦσε ὁ μακαριστός ἀπό τούς Ἱερεῖς του μέ ἐγκύκλιό του, λίγο πρίν τίς ἑορτές τῆς θείας Ἐπιφανείας, πρίν μία περίπου δεκαετία, ὅπου φαίνονται τά ἐνδιαφέροντά του καί ἡ προσφορά του:
- Νά καθάρουν, οἱ Ἱερεῖς, τούς ἑαυτούς τους μέ τό μυστήριο τῆς θείας ἐξομολογήσεως
- Νά ζητήσουν ἀπό τούς Χριστιανούς νά καθαρισθοῦν καί ἐκεῖνοι ἐσωτερικά μέ τό μυστήριο τῆς Μετανοίας
- Νά προτρέψουν τούς Χριστιανούς σέ ἔργα καί προσφορά Ἀγάπης
- Νά τελέσουν ὅλες τίς Ἀκολουθίες, σύμφωνα μέ τό τυπικό τῆς Ἐκκλησίας, χωρίς νά παραλείπουν κάτι.
- Νά τελέσουν τό Μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου, τίς παραμονές τῆς Ἑορτῆς
- Νά περιποιηθοῦν τούς Ἱερούς Ναούς καλύτερα ἀπό τά σπίτια τους, καί νά τούς ἔχουν καθαρούς καί στολισμένους
- Νά φροντίσουν γιά τήν εὐκοσμία τῶν ἱερῶν ἀμφίων τους
- Νά ἐνεργοποιηθοῦν στόν Ἔρανο τῆς Ἀγάπης
- Νά παρηγορήσουν, οἱ Ἱερεῖς, τόν λαό ὅπως μποροῦν, μέ προσφορά λόγου, ὑλικῶν ἀγαθῶν καί μέ προσευχές.
Αὐτά ἦταν τά κύρια ἐνδιαφέροντά του καί μέ αὐτά ἀπασχολεῖτο τό πνεῦμα του. Καί αὐτά μοῦ ἄφησε παρακαταθήκη.
Μοῦ ἄφησε τούς νέους Ἁγίους τῆς Καστοριᾶς, τούς ὁποίους τιμοῦν οἱ Χριστιανοί ὄχι μόνον τῆς Μητροπόλεώς μας, ἀλλά καί ὅλης τῆς Ἐκκλησίας, τούς ὁποίους αὐτός ἀνέδειξε, προωθώντας τίς προτάσεις του στό Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο καί κάνοντας τά πάντα γιά νά τούς γνωρίσει καλύτερα ὁ λαός. Μοῦ ἄφησε Ἱερεῖς μέ ἐκκλησιαστικό φρόνημα, μέ σεβασμό στήν Ἱερά Σύνοδο καί τόν Μητροπολίτη τους, φιλακόλουθους καί φιλόκαλους. Ἐπίσης, καλλιέργησε καί τούς πιστούς νά ἔχουν τό ἴδιο πνεῦμα. Μοῦ ἄφησε Ναούς λαμπρούς, κοσμημένους καί κατάλληλους γιά τήν λατρεία, ὥστε οἱ εἰσερχόμενοι νά αἰσθάνονται τό δέος καί τήν κατάνυξη, ἀπαραίτητα στοιχεῖα γιά τήν κοινή προσευχή.
Βεβαίως, ὁ λαός ἐδῶ στήν Μακεδονία καί ἰδιαιτέρως στήν Καστοριά εἶναι ἐκ παραδόσεως εὐσεβής καί φιλόθεος, ἀλλά ὅπως γνωρίζουμε ὅσο εὔφορο καί ἄν εἶναι ἕνα χωράφι, ἄν δέν καλλιεργεῖται δέν δίνει καρπό.
Ἀκόμη, γιά νά τόν εὐχαριστήσω, θά δανειστῶ τά λόγια δυό Ἀρχιερέων πού τόν γνώριζαν.
Κατ᾽ ἀρχάς τά λόγια τοῦ προεξάρχοντος Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου, ὁ ὁποῖος ἔγραψε λίγο μετά τήν κοίμησή του: “Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Καστορίας Σεραφείμ ἦταν ἄρχοντας στήν συμπεριφορά του, ἀλλά καί ἕνα μικρό παιδί, εὐαίσθητος ἄνθρωπος καί δραστήριος, φιλόξενος καί ἀγαπητός Δεσπότης καί πατέρας, θυσιαστικός ἐκκλησιαστικός ποιμενάρχης καί ἔνθερμος πατριώτης, φιλακόλουθος καί δραστήριος ποιμαντικά, φιλάγιος καί φιλαγιορείτης, ἀσκητής, ἡσυχαστής καί ἀνοιχτόκαρδος, ὁρμητικός καί ταπεινός. Εἶχε πολλά χαρίσματα, σέ πληθωρικό βαθμό”.
Καί τά λόγια τοῦ ἄλλου φίλου του, Σεβ. Μητροπολίτου Θηβῶν καί Λεβαδείας κ. Γεωργίου, ὁ ὁποῖος δέν μπόρεσε νά εἶναι μαζί μας, ἄν καί τό ἐπιθυμοῦσε, καί μοῦ ἀπέστειλε ἐπιστολή, στήν ὁποία, μεταξύ τῶν ἄλλων, γράφει: Ὁ μακαριστός Σεραφείμ “ὑπῆρξε ἕνας ἀγαπητός ἀδελφός πού διακρίθηκε γιά τό ἦθος του, τήν θερμή πίστη, τό φλογερό ζῆλο του καί τήν ἐν γένει κοινωνική δράση καί προσφορά του, τάλαντα τά ὁποῖα ἀναγνωρίσθηκαν καί ἐπαινέθηκαν παγκοίνως ἀπό τόν περιούσιο λαό τοῦ Κυρίου στά ὅρια τῆς Μητροπολιτικῆς του περιφέρειας”.
Σᾶς εὐχαριστῶ καί πάλι ὅλους, καί ἀνακοινώνω ὅτι στά πλαίσια τῆς τιμῆς τῆς μνήμης τοῦ προκατόχου μου ἤδη μέ τούς συνεργάτες μου προχωροῦμε στήν ἔκδοση τριῶν τόμων, τούς ὁποίους, Θεοῦ θέλοντος, θά παρουσιάσουμε τοῦ χρόνου, στό τριετές μνημόσυνό του.
Ὡς διάδοχός του ζητῶ τίς εὐχές του καί τήν ἀγάπη του, καί πιστεύω ὅτι τήν ἔχω.
Νά ἔχουμε τήν εὐχή του».
***
Ἀμέσως μετά τή Θεία Λειτουργία καί τό Ἱερό Μνημόσυνο, τελέσθηκε Τρισάγιο στόν τάφο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Καστορίας κυροῦ Σεραφείμ, μέ τήν παρουσία πολλῶν πιστῶν Καστοριανῶν καί πνευματικῶν του παιδιῶν.
Νά σημειώσουμε, ἐπίσης, πώς τό παρόν ἔδωσαν οἱ Βουλευτές τοῦ Νομοῦ κ. Ζήσης Τζηκαλάγιας καί κ. Ὀλυμπία Τεληγιορίδου, ὁ Περιφερειάρχης Δυτικῆς Μακεδονίας κ. Γεώργιος Κασαπίδης, ἡ Ἀντιπεριφερειάρχης Καστοριᾶς κ. Δέσποινα Κοζατσάνη, ὁ Δήμαρχος Καστοριᾶς κ. Ἰωάννης Κορεντσίδης, ἡ Διευθύντρια τοῦ Γραφείου τοῦ Πρωθυπουργοῦ στή Θεσσαλονίκη κ. Μαρία Ἀντωνίου, ὁ πρ. Ἀντιπεριφερειάρχης κ. Δημήτριος Σαββόπουλος κ.ἄ.
Τέλος, ἀμέσως μετά, ἀκολούθησε ἕνα μικρό φιλολογικό μνημόσυνο στήν αἴθουσα τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, κατά τό ὁποῖο οἱ παρόντες Ἀρχιερεῖς καί οἱ τοπικοί φορεῖς, πῆραν τόν λόγο καί ἀναφέρθηκαν στίς δικές τους βιωματικές ἐμπειρίες μέ τόν μακαριστό Μητροπολίτη Σεραφείμ, προβάλλοντας τά χαρίσματα καί τίς ἀρετές του, ευχαριστώντας τόν διάδοχό του Μητροπολίτη Καστορίας κ. Καλλίνικο, ὁ ὁποῖος τιμάει μέ τόν πρέποντα ἐκκλησιαστικό τρόπο τη μνήμη του Προκατόχου του, συνεχίζει τό ἔργο του καί ἀναδεικνύει τήν πλούσια πνευματική καί τοπική ἐκκλησιαστική κληρονομιά, πού τοῦ κληροδότησε ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία.