Μία συνομιλία με τον δάσκαλο της γραφής Braille Στέφανο Τοκατλίδη, που έχει τις ρίζες του στην Καστοριά και συγκεκριμένα στο Μελάνθιο.
-Στέφανε! Θα ήθελες να μας συστηθείς και να μας περιγράψεις τη σχέση σου με την Καστοριά;
– Ονομάζομαι Στέφανος Τοκατλίδης, είμαι 28 χρονών και μένω στη Θεσσαλονίκη. Ο πατέρας μου είναι από την Καστοριά και συγκεκριμένα από το Μελάνθιο. Την Καστοριά την έχω επισκεφτεί δύο φορές.
-Ποια είναι η φύση και η δομή των μαθημάτων της γραφής Braille;
-Είναι εύκολα μαθήματα, δεν είναι κάτι δύσκολο. Είναι μια απλή διαδικασία, η οποία διαρκεί 16 μαθήματα, δηλαδή 2 μήνες και 2 εβδομάδες. Μέσα σε αυτά τα μαθήματα μαθαίνουμε τα βασικά της γραφής Braille. Μαθαίνουμε ελληνικούς χαρακτήρες, αγγλικούς χαρακτήρες, σημεία στίξης, αριθμούς. Αυτά είναι που προς το παρόν εξετάζει το Κ.Ε.Α.Τ (Κέντρο Εκπαίδευσης Αποκατάστασης Τυφλών), το οποίο παλιά το λέγανε Σχολή Τυφλών. Εκείνοι κάνουν την εξέταση και εμείς τα μαθήματα. Μαθαίνουμε και επιπλέον σύμβολα φυσικά.
-Ποιος μπορεί να παρακολουθήσει τα μαθήματα;
-Οποιοσδήποτε μπορεί, αν είναι από 18 χρονών και πάνω. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων υπάρχει κι ένα τελικό τεστ προόδου, όπου αν κοπούν εκεί παραμένουν για επιπλέον εξάσκηση στον επόμενο κύκλο και δίνουν μετά.
-Κάθε πότε μπορεί να ξεκινήσει κάποιος μαθήματα και πόσες φορές μπορεί να δώσει εξετάσεις μέσα στον χρόνο;
-Μπορεί να ξεκινήσει τον Ιούλιο, τον Οκτώβριο ,τον Ιανουάριο και τον Μάρτιο. Ανάλογα, μπορεί να δώσει εξετάσεις τέσσερις φορές τον χρόνο.
– Και τι θα έλεγες σε κάποιον που δεν έχει ξεκινήσει ακόμα; Τι είναι αυτό που καθιστά τη γραφή ιδιαίτερη;
– Είναι πιο εύκολη γιατί δεν είναι κάποια γλώσσα που πρέπει να μάθει συντακτικό και γραμματική. Μαθαίνει απλώς έναν άλλον τρόπο να αναπαριστά τους χαρακτήρες. Εδώ το Braille είναι συνδυασμοί εξάστιγμου. Υπάρχουν έξι στίγματα τα οποία ανάλογα με τον συνδυασμό αλλάζουμε και το νόημα αυτού του συμβόλου. Δεν είναι κάτι δύσκολο, αρκεί να θυμούνται τους συνδυασμούς αυτούς και από ένα σημείο και μετά να θυμούνται και το σχήμα από το γράμμα, ώστε να το αναγνωρίζουν αμέσως. Οι κανόνες της γραφής είναι περίπου οι ίδιοι με τους κανόνες της τυπογραφικής γραφής, όπως γράφουμε στον υπολογιστή.
-Ποιο πιστεύεις ότι είναι το πιο δύσκολο κομμάτι στην εκμάθησή της;
-Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι αυτό που είπα πριν. Το να περάσει ο μαθητής από την απομνημόνευσή τους ως αριθμητικούς συνδυασμούς, στην εξοικείωση με αυτά. Όχι συνειδητή απομνημόνευση. Πρέπει από ένα σημείο και μετά να έρχονται κατευθείαν στο μυαλό από μόνα τους, ασυνείδητα. Πρέπει να γίνεται δηλαδή μηχανικά ώστε να γράφετε γρήγορα, να αναγνωρίζετε τους χαρακτήρες, να βρίσκετε τα λάθη σας πιο εύκολα. Αυτό είναι το πιο δύσκολο σημείο. Στον ένα μήνα και μετά δυσκολεύονται οι πιο πολλοί για ένα μικρό διάστημα και μετά βελτιώνονται με αυτό.
– Ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας;
-Σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι επιτυγχάνουν γιατί έχουν ήδη προπονηθεί. Δηλαδή υπάρχει καλή εξάσκηση πριν την εξέταση.
– Η δουλειά σου είναι ευχάριστη; Ποιες είναι οι εντυπώσεις σου ως δάσκαλος;
-Είναι καλό να έρχονται άνθρωποι εδώ που ενδιαφέρονται να μάθουν, ενδιαφέρονται να βοηθήσουν κόσμο που χρειάζεται επικοινωνία με αυτή τη γραφή και στο τέλος να μου λένε τα καλύτερα πράγματα, να έχουνε περάσει, να έχουν επιτύχει. Και βέβαια παίζει ρόλο μετά στην περαιτέρω εξέλιξη του καθενός για το αν θα χρησιμοποιήσει ή όχι τη γραφή. Κάποιοι μπορεί να θέλουν το χαρτί να υπάρχει, μήπως και χρειαστεί. Αν περάσουν πολλά χρόνια τα ξεχνάνε, όμως τα ξαναθυμούνται εύκολα.
– Το πιστοποιητικό που παίρνει κάποιος από τις εξετάσεις, πού μπορεί να χρησιμοποιηθεί;
– Σε περιβάλλοντα κυρίως εκπαίδευσης. Ειδική εκπαίδευση για άτομα με προβλήματα όρασης, σε οποιαδήποτε βαθμίδα του σχολείου, είτε σε φροντιστήρια, στην εκμάθηση ξένων γλωσσών… οπουδήποτε. Ακόμα και για τη μουσική υπάρχει και για τα μαθηματικά.
– Και μια τελευταία ερώτηση για την πόλη μας. Έχοντας επισκεφτεί την Καστοριά, υπάρχει κάτι που θα έλεγες ότι σου έκανε εντύπωση;
-Μικρός είχα πάει και θυμάμαι ότι μου έκανε εντύπωση η λίμνη. Θα ήθελα να ξαναπάω και τώρα βέβαια.
– Σε περιμένουμε με μεγάλη χαρά!
